Bank wypowiedział pozwanemu w 2009 r. umowę kredytową. Jego następca prawny w 2010 r. wystawił przeciwko pozwanemu bankowy tytuł egzekucyjny i uzyskał dla niego klauzulę wykonalności. Na podstawie tytułu wykonawczego komornik sądowy wszczął postępowanie egzekucyjne, które na wniosek wierzyciela umorzył w 2013 r. W kolejnym roku bank zbył na rzecz powoda przedmiotową wierzytelność. Wystąpił on wówczas z pozwem o wydanie nakazu zapłaty. W odpowiedzi pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia.

Skutki przerwy w biegu terminu przedawnienia dotyczą tylko banku

Z rozstrzygnięciem Sądu Okręgowego w Gliwicach, który oddalił powództwo z uwagi na skutecznie podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia, zgodził się Sąd Apelacyjny w Katowicach. Podkreślił, że powód nabywając wierzytelność po umorzeniu postępowania egzekucyjnego prowadzonego z wniosku cedenta, nie korzysta z przerwy biegu przedawnienia, jaką wywołał wniosek cedenta o wszczęcie egzekucji. Niezależnie od tego, nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności.

Szczególny charakter wierzytelności bankowej

Uzasadniając to stanowisko Sąd wskazał, że w razie cesji wierzytelności na nabywcę przechodzi ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, wszystkie właściwości, przywileje i braki. Nabywca wstępuje w sytuację prawną cedenta, w tym również w zakresie przedawnienia, zbycie wierzytelności nie ma znaczenia dla jego biegu (art. 509 § 2 k.c.). Inaczej jest jednak w przypadku przelewu wierzytelności objętej bankowym tytułem wykonawczym. Uprawnienie do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego, przysługiwało bowiem jedynie bankom i tylko na ich rzecz mogła być nadana klauzula wykonalności. Cesjonariusz nie mógł zatem kontynuować egzekucji wszczętej przez bank. Nabywca takiej wierzytelności musiał na nowo ustalić istnienie roszczenia w drodze procesu sądowego, uzyskać tytuł wykonawczy i dopiero na jego podstawie egzekwować roszczenie.

Powód nabył wierzytelność przedawnioną

W realiach sprawy, umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek banku, na podstawie art. 825 k.p.c., zniweczyło skutki przerwania biegu przedawnienia roszczenia wywołanego wnioskiem o wszczęcie egzekucji. Bieg terminu przedawnienia dochodzonego pozwem roszczenia, który rozpoczął się na nowo z chwilą wydania postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, zakończył się zatem w 2013 r. Oznaczało to, że w dacie nabycia wierzytelności przez powoda była ona już przedawniona.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 11.05.2017 r., V ACa 649/16; LEX nr 2302123

Opracowanie: Marek Sondej