Jak przypomina Rzecznik, do wypracowania jak najlepszych praktyk w tym obszarze zobowiązuje Polskę Zalecenie Komisji Europejskiej z 27 listopada 2013 r. w sprawie gwarancji procesowych dla osób wymagających szczególnego traktowania podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym.
W wystąpieniu do prezesa Rady Ministrów Rzecznik zwraca uwagę na konieczność stworzenia odpowiedniego systemu, który pozwoliłby na sprawny przepływ informacji na temat trudności, z jakimi zmaga się osoba ze wskazanymi dysfunkcjami a pomiędzy podmiotami odpowiedzialnymi za wsparcie tych osób. - Wdrożenie takiej procedury zwiększy szansę na uruchomienie odpowiedniej reakcji tych organów, tym samym zapobiegnie wielu nieprawidłowościom i uchybieniom - z jednej strony krzywdzie i ukrytemu cierpieniu, z drugiej - surowości prawa niebiorącego pod uwagę rzeczywistego podłoża problemu – czytamy w wystąpieniu.
Zdaniem RPO istnieje potrzeba uwzględnienia w katalogu czynności, jakie wykonuje funkcjonariusz po doprowadzeniu osoby zatrzymanej do jednostki organizacyjnej policji, obowiązku polegającego na odnotowaniu, czy osoba zatrzymana należy do grupy osób wymagających szczególnego traktowania i z jakiego powodu. Właściwym miejscem dokumentowania tych spostrzeżeń w ocenie Rzecznika jest protokół zatrzymania osoby.
RPO uważa, że o zatrzymaniu osoby ubezwłasnowolnionej policja obligatoryjnie powinna informować jej rodziców, opiekuna lub ustanowionego dla niej kuratora oraz przekazywać ww. osobom pouczenie o zakresie możliwych działań na rzecz zatrzymanego.
Rzecznik zwrócił się do prezesa Rady Ministrów z prośbą o rozważenie możliwości podjęcia stosownej inicjatywy legislacyjnej.