Krajowa Rada Sądownictwa 17 stycznia 2023 r. postanowiła przedstawić prezydentowi RP wniosek o powołanie K.R. do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego wojewódzkiego sądu administracyjnego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu, a także odmówić przedstawienia wniosku o powołanie S. O. do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego wojewódzkiego sądu administracyjnego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu.

Uwagi do stażu zawodowego

Uchwała stanowi drugą uchwałę w sprawie wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu.

W uzasadnieniu wyroku Sąd Najwyższy, odwołując się do utrwalonego orzecznictwa, wskazał, że uzasadnienie uchwały Rady powinno obligatoryjnie zawierać wywód wskazujący, dlaczego uznała ona, że kandydat nie spełnia wymogów odnoszących się do stażu zawodowego.

Czytaj: Projekt ustawy o KRS: Usunąć wszystkich neo-sędziów i włączyć obywateli

Zaniechanie wyjaśnienia tej okoliczności skutkuje niemożnością dokonania weryfikacji, czy decyzja Rady w tym zakresie została podjęta na podstawie jasnych, weryfikowalnych i niedyskryminujących kryteriów. W rozpoznawanej sprawie było to tym bardziej pożądane, gdyż, jak wynika z uzasadnienia zaskarżonej uchwały, wszyscy uczestnicy postępowania, poza wybranym przez Radę do przedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu, spełniali kryteria formalne, w tym odnoszące się do stażu zawodowego.

Na posiedzeniach 9 i 16 stycznia 2023 r. zespół członków Rady przeprowadził w trybie wideokonferencji wysłuchanie kandydatów i po zapoznaniu się ze zgromadzonymi w sprawie materiałami oraz ich przeanalizowaniu omówił szczegółowo kandydatury, odbył naradę i uznał, że materiały są wystarczające do zajęcia stanowiska w sprawie.

   

Głosowanie w Radzie

Podczas głosowania członkowie zespołu na S. O. oddali 3 głosy „za”, przy braku głosów „przeciw” i 1 głosie „wstrzymującym się”, zaś na K. R. oddali 2 głosy „za”, przy braku głosów „przeciw” i 2 głosach „wstrzymujących się”.

W wyniku głosowania zespół przyjął stanowisko w sprawie rekomendacji S.O. na wskazane stanowisko sędziego.

Jednak Rada nie podzieliła stanowiska zespołu.  Poza tym uznała, że prezydentowi zostanie przedstawiony wniosek o powołanie K.R. do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu.

Czytaj w LEX: Roszkiewicz Janusz, Indywidualny test niezawisłości sędziego powołanego z naruszeniem prawa – uwagi na tle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego >

Skarga do SN - zasadna

S.O. zaskarżył uchwałę Krajowej Rady Sądownictwa, wskazując na brak wystarczającego wyjaśnienia, dlaczego jego kandydatura została odrzucona.

Sąd Najwyższy zważył, że istota sprawy sprowadza się do kwestii zastosowania przez Radę w odniesieniu do uczestnika art. 6 par. 3 Prawa o ustroju sadów administracyjnych i jego uzasadnienia. Według tego przepisu w wyjątkowych przypadkach prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, może powołać kandydata na stanowisko sędziego, mimo stażu krótszego, niż 10 lat na stanowisku sędziego czy prokuratora albo wykonywania zawodu adwokata, radcy prawnego lub notariusza.

Do tego zagadnienia Rada odniosła się w następujący sposób:

„W ocenie Rady, Pan K.R. jest bardzo dobrym kandydatem na stanowisko sędziego wojewódzkiego sądu administracyjnego. Kandydat ten wyróżnia się swoim doświadczeniem w szczególności w aspekcie jego różnorodności. Pan K.R. zdobył bogate doświadczenie w zakresie stosowania prawa administracyjnego […]. Jego ścieżka dojścia do zawodu sędziego nie jest typowa, ale charakter jego doświadczeń, praca w ministerstwie,  doświadczenie w pracy legislacyjnej i to na poziomie opiekuna merytorycznego projektów dotyczących prawa administracyjnego, a także praca w charakterze członka-eksperta w Komisji ds. […] wskazują na bardzo szerokie i różnorodne kompetencje kandydata koncentrujące się na zagadnieniach związanych ze stosowaniem prawa administracyjnego”.

Wskazane przez Radę doświadczenie zawodowe rekomendowanego kandydata nie tylko więc nie zbliża się do okresów określonych w art. 6 par. 1 pkt 7 p.u.s.a., lecz wydaje się oscylować w dolnych ich granicach.

Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Data urodzenia sędziego lub prokuratora jako informacja publiczna >

 


Trzeba uzasadnić wyjątkowość sytuacji

Sąd Najwyższy w pełni podzielił stanowisko wyrażone m.in. wyroku Sądu Najwyższego z 2 kwietnia 2014 r., sygn. akt III KRS 9/14, zgodnie z którym ocena, czy zachodzi wyjątkowy przypadek umożliwiający przedstawienie kandydata nieposiadającego pełnego stażu pracy określonego w art. 6 par. 1 pkt 7 p.u.s.a., należy wyłącznie do Rady.

Jak wskazał sędzia sprawozdawca Oktawian Nawrot, nie zmienia to jednak okoliczności, że Rada ma obowiązek uzasadnienia swojego stanowiska, w szczególności uwzględniając – jak wskazano powyżej – okres, który brakuje kandydatowi do osiągnięcia wymaganego stażu. Konsekwentnie samo przytoczenie okoliczności, które Rada uwzględniła, bez przedstawienia wywodu wykazującego ich „wyjątkowość” uniemożliwia Sądowi Najwyższemu dokonanie kontroli w tym zakresie.

W składzie orzekającym zasiadali: SSN Oktawian Nawrot (przewodniczący, sprawozdawca), SSN Mirosław Sadowski i SSN Grzegorz Żmij.

Wyrok Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN z 22 czerwca 2023 r. , sygn. akt  I NKRS 25/23