Obowiązujące od 21 sierpnia znowelizowane przepisy ustawy o kosztach sądowych w postępowaniach cywilnych wprowadziły opłatę od wniosku o uzasadnienie wyroku. Czy to oznacza, że nieopłacone wnioski sąd odrzuci? Niekoniecznie – przepisy o odrzuceniu wchodzą bowiem w życie dopiero 7 listopada. Nawet jednak po tym dniu sądy powinny wezwać do jej wniesienia.

 

Pisemne uzasadnienie za 100 złotych

Od 21 sierpnia, by otrzymać pisemne uzasadnienie, trzeba zapłacić 100 zł. Jeśli zostanie wniesiona apelacja, kwota ta zostanie zaliczona na poczet opłaty od środka zaskarżenia. Z tym, że ewentualna nadwyżka nie będzie podlegała zaskarżeniu. Tak wynika z art. 25b ustawy o kosztach.

Czytaj w LEX: Zmiany opłat sądowych w związku z reformą KPC >

- Przepis ma charakter ogólny, to znaczy że nie odróżnia wysokości opłaty od wniosku o uzasadnienie wyroku, czy też postanowienia albo zarządzenia, które podlega uzasadnieniu – tłumaczy dr Maciej Kiełbowski, adwokat z kancelarii Wardyński i Wspólnicy.

Czytaj także: Prof. Bilewska: Przedsiębiorcom będzie w sądzie trudniej>>
 

Czy brak opłaty pozbawi uzasadnienia

Adwokat Michał Miąskiewicz z kancelarii z Wierzbowski Eversheds Sutherland zauważa, że zwykle zasadą jest, że nowe przepisy działają do spraw wszczętych po dacie ich wejścia w życie, ale tym razem tak nie jest. Przepisy przejściowe mówią bowiem, że nowe opłaty stosuje się do pism wniesionych po dniu wejścia w życie nowelizacji, nawet gdy dotyczą spraw wszczętych i niezakończonych przed tą datą. – W praktyce oznacza, to że od 21 sierpnia należy opłacić wniosek, niezależnie, czy dotyczy on rozstrzygnięcia zapadłego wcześniej, czy później – zauważa dr Maciej Kiełbowski. To jednak nie oznacza, że wniosek nieopłacony zostanie odrzucony.

 

 

- Do 7 listopada, czyli do czasu wejścia w życie pozostałych przepisów nowelizacji, nie ma przepisów szczególnych, które odnosiłyby się do skutków nieopłacenia takiego wniosku – zauważa Maciej Kiełbowski. Obecnie art. 328 k.p.c. nie przewiduje odrzucenia nieopłaconego wniosku. Dlatego zdaniem mec. Kiełbowskiego obecnie brak opłaty sąd powinien potraktować jako brak formalny pisma, do którego uzupełnienia wezwie wnoszącego w stosownym terminie.

Zobacz w LEX: Kalkulator opłat sądowych po reformie KPC >

Lepiej zapłacić

Mec. Miąskiewicz nie ma jednak wątpliwości, że bezpieczniej jest opłacać każdy wniosek o uzasadnienie złożony po 20 sierpnia. – Choć do 7 listopada istnieje luka w prawie i brak jest sankcji za nieopłacenie wniosku o uzasadnienie, to jednak zalecanym jest dokonywanie tej czynności. W przypadku odrzucenia wniosku z uwagi na brak opłaty widzę szanse na skuteczne złożenie zażalenia, jednak wiąże się to ze znacznym przedłużeniem całego postępowania – podkreśla mec. Miąskiewicz.

Czytaj w LEX: Reforma KPC - przepisy, które wchodzą w życie 21 sierpnia 2019 r. >

Wniosek nieopłacony podlega odrzuceniu

Od 7 listopada zacznie zaś obowiązywać w nowym brzmieniu art. 328 kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z jego par. 4 sąd odrzuca wniosek nieopłacony lub dotknięty brakami, których nie usunięto mimo wezwania.

Czytaj w LEX: Nowe obowiązki sędziów i pracowników wymiaru sprawiedliwości- reforma KPC >

- W praktyce oznacza to ryzyko, że brak uiszczenia opłaty będzie powodował konieczność odrzucenia takiego wniosku – tłumaczy dr Maciej Kiełbowski. - Pozostaje mieć nadzieję, że orzecznictwo sądowe będzie traktować brak opłaty jako brak formalny podlegający uzupełnieniu, a przynajmniej w odniesieniu do osób występujących przed sądem bez profesjonalnych pełnomocników. Choć literalna wykładnia przepisów art. 25b u.k.s.c. oraz art. 328 par. 4 k.p.c.  może stanąć tutaj na przeszkodzie – tłumacz dr Kiełbowski.

 

Kodeks postępowania cywilnego. Zestawienie zmian przepisów. Nowelizacja 2019 ebook

Sprawdź  

Procedura daje szansę na wniesienie opłaty

Karol Wątrobiński, radca prawny i partner w kancelarii WN Legal patrzy nieco inaczej na sprawę. - Do 7 listopada 2019 r. zastosowanie powinien znaleźć art. 1302 § 2 k.p.c. i możliwość uzupełnienia opłaty po zwrocie wniosku z zachowaniem pierwotnego terminu - tłumaczy mec. Wątrobiński. Z kolei po 7 listopada sąd powinien wezwać do wniesienia opłaty. Dlaczego? - Znowelizowany art. 328 par. 4 k.p.c. będzie mieć bardzo podobne brzmienie do obecnego art. 370 k.p.c. dotyczącego apelacji (po nowelizacji  to będzie art. 373 k.p.c.). Zgodnie z nimi nie odrzuca się apelacji, która nie została opłacona. Sąd stosuje wówczas art. 130 par. 1 k.p.c i wzywa do jej opłacenia - tłumaczy mec. Wątrobiński.

Zobacz w LEX: Środki odwoławcze w świetle reformy procedury cywilnej - nagranie ze szkolenia  >

Zgodnie ze wspomnianym art. 130 par. 1, jeżeli od pisma nie uiszczono należnej opłaty, przewodniczący wzywa stronę, pod rygorem zwrócenia pisma, do  opłacenia go w terminie tygodniowym. Zatem opłata od wniosku jest czymś, co da się uzupełnić, w przeciwieństwo do niedopuszczalności wniosku czy spóźnienia. - Takie rozwiązanie wypracował Sąd Najwyższy w ramach środków zaskarżenia, które mogą zostać odrzucone oraz art. 130(2) § 1 i 2 k.p.c. Racjonalne wydaje się uprzednie wezwanie do uzupełnienia braku poprzez uiszczenie opłaty przed odrzuceniem wniosku. Wydawanie postanowienia o odrzuceniu, a następnie możliwość uzupełnienia opłaty, o czym stanowi art. 130(2) § 2 k.p.c., doprowadziłoby do uchylenia postanowienia, co jest to zupełnie niepraktyczne - podkreśla mec. Wątrobiński.

Reforma KPC 2019 omówiona przez ekspertów! Zobacz najnowsze książki w księgarni Profinfo > 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.