Andrzej S. pracował w opolskiej elektrowni, na stanowisku kierownika zmiany gospodarki paliwowej. Pracodawca odmówił wpisania jego pracy do ewidencji pracowników wykonujących zajęcie w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Decyzją z grudnia 2012 r. Inspektor Pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Opolu, odmówił nakazania umieszczenia pracownika we wspomnianej na wstępie ewidencji. Wydanie decyzji poprzedziła dwukrotna kontrola przeprowadzona w siedzibie pracodawcy skarżącego w dniach od 19 lipca do 8 sierpnia 2012 r.
Inspektor bada charakter pracy
Inspektor ustalił wydatek energetyczny związany ze świadczeniem pracy, przyjmując iż wynosi on 5660 KJ, czyli poniżej ustawowego progu definiującego ciężką pracę fizyczną, która dla mężczyzny wynosi 8400 KJ. Prace ciężkie wykonywane były sporadycznie, nie było też konieczności wykonywania prac w pomieszczeniach o temperaturze poniżej 00 C. Nie stwierdził również wykonywania pracy w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego ani podwyższonego ryzyka.
Pracownik odwołał się. Okręgowy Inspektor Pracy w Opolu nie uwzględnił odwołania skarżącego i podzielił argumentację organu I instancji.
Nie ten organ
Sprawa trafiła do WSA. Sąd skargę pracownika oddalił. Sądy administracyjne kontrolują działalność administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, iż w postępowaniu sądowym nie mogą być brane pod uwagę argumenty natury słusznościowej czy celowościowej.
Sąd zauważył, ze w sytuacji gdy pracodawca nie uznawał stanowiska pracy zajmowanego przez skarżącego jako wykonywania pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze, organy Inspekcji Pracy nie miały podstaw do merytorycznego orzekania czy rzeczywiście stanowisko to winno zostać umieszczone w ewidencji. Tak wynika z uchwały siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 listopada 2012 r.,( sygn. akt I OPS 4/12). W uchwale zwrócono uwagę na to, że "O spełnieniu warunków wymaganych do nabycia prawa do emerytury pomostowej, w tym warunku w postaci okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszącego co najmniej 15 lat (art. 4 pkt 2 ustawy o emeryturach pomostowych), rozstrzyga organ rentowy, a w razie wniesienia odwołania sąd powszechny (art. 25 ustawy o emeryturach pomostowych).
Uchylenie wyroku
Wyrok zaskarżył do NSA Andrzej S. Sąd II instancji uchylił wyrok WSA i decyzję inspektora. Powołał się na wspomnianą uchwałę NSA
- Inspektor pracy nie ma możliwości, aby ustalać, jaki jest charakter pracy. Organ odwoławczy popełnił błąd powinien umorzyć postępowanie, a sąd I instancji powinien wyeliminować taką decyzję z obrotu prawnego - powiedziała sędzia sprawozdawca Małgorzata Pocztarek.
Teraz pracownik powinien złożyć skargę do ZUS.
Sygnatura akt I OSK 3032/13, wyrok NSA z 8 stycznia 2015 r.