Spółka skierowała do prezesa sądu okręgowego wniosek o zwolnienie Marka A. (dane zmienione) z funkcji biegłego sądowego w związku z nienależytym wykonywaniem przez niego powierzonych czynności. W uzasadnieniu wskazano, że istnieją wątpliwości co do bezstronności oraz rzetelności biegłego, który w trakcie postępowania prowadzonego przez urząd celno-skarbowy przedstawił opinię, która była identyczna zarówno co do treści jak i firmy, układu, zastosowanej interpunkcji jak opinia przedłożona przez innego biegłego. Marek A. został wezwany do złożenie wyjaśnień, ale zaprzeczył stawianym zarzutom. Prezes SO odmówił wszczęcia postępowania administracyjnego. Stwierdził bowiem, że nie było dowodów potwierdzających zarzuty.

Sprawę rozstrzygał prezes sądu apelacyjnego

Rozstrzygnięcie to nie było dla spółki satysfakcjonujące, więc postanowiła się od niego odwołać. Sprawą zajął się prezes sądu apelacyjnego, który uchylił sporne postanowienie, orzekł co do istoty sprawy i odmówił zwolnienia z funkcji biegłego. Spółka jednak się nie poddała i złożyła skargę. Zajął się nią Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie, który wskazał, że wydając postanowienie w pierwszej instancji, prezes sądu okręgowego działał jako organ administracji publicznej. Natomiast w ustawie prawo o ustroju sądów powszechnych (usp) i rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie biegłych sądowych, nie określono wprost organu wyższego stopnia, który byłby właściwy do rozpoznawania środków odwoławczych w sprawach tego rodzaju.

 


Kwestia nadzoru wymagała rozważenia

Sąd w pierwszej kolejności wskazał na rozwiązania procedury administracyjnej. Zgodnie z art. 17 pkt 3 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego, w stosunku do organów administracji publicznej innych niż wymienione w pkt 1 i 2 - organami wyższego stopnia są odpowiednie organy nadrzędne lub właściwi ministrowie, a w razie ich braku - organy państwowe sprawujące nadzór nad ich działalnością. Natomiast art. 22 §2 usp stanowi, że w zakresie kierowania działalnością administracyjną sądu, prezes sądu podlega prezesowi sądu przełożonego oraz Ministrowi Sprawiedliwości. Z kolei w art. 9a §1 usp ustawodawca wskazał, że wewnętrzny nadzór administracyjny nad zapewnieniem właściwego toku wewnętrznego urzędowania sądu, bezpośrednio związanego z wykonywaniem przez sąd zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i 3 usp, sprawują prezesi sądów, a zakres ich czynności określa art. 37b usp. Natomiast nadzór zewnętrzny nad tą działalnością sprawuje Minister Sprawiedliwości.

Czytaj także: Biegły w sprawie cywilnej poczeka na wynagrodzenie >>>

Nadzór sprawuje Minister Sprawiedliwości

WSA wskazał, że czynności związane z wydaniem decyzji administracyjnej w przedmiocie zwolnienia z funkcji biegłego nie należą do czynności polegających na sprawowaniu wewnętrznego nadzoru administracyjnego nad działalnością sądów powszechnych przyznanych prezesom sądów, ani też kierowaniem działalnością administracyjną sądów, w którym to zakresie prezes sądu podlega prezesowi sądu przełożonego. Sąd uznał bowiem, że jest to działalność administracyjna sądów, o której stanowi art. 8 pkt 1 usp. Tymczasem nadzór w tym zakresie został poddany Ministrowi Sprawiedliwości. Przesądza to o braku właściwości rzeczowej prezesa sądu apelacyjnego do rozpoznania środka odwoławczego od postanowienia prezesa sądu okręgowego w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie zwolnienia z funkcji biegłego. Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji.

Wyrok WSA w Rzeszowie z 29 stycznia 2020 r., sygn. akt II SA/Rz 1313/19