Zdaniem podsekretarza stanu ewentualne zmiany w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym i Kodeksie cywilnym powinny uwzględniać przede wszystkim rozwiązania wspierające osoby z niepełnosprawnością intelektualną, a nie zastępujące te osoby w razie potrzeby korzystania z pomocy przy dokonywaniu czynności prawnych czy też korzystaniu z usług medycznych.
Czytaj też>>RPO: instytucja ubezwłasnowolnienia do likwidacji
Minister Piebiak uważa, że projekt ten marginalizuje wolę jednostki na rzecz decyzji podejmowanej przez osobę trzecią. Proponowane rozwiązanie wprowadza narzędzia ochrony w sposób bardzo sformalizowany, uzależniając ustanowienie opiekuna prawnego lub opiekuna medycznego od uprzedniego uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności, i to orzeczenia szczególnego rodzaju. Umieszczenie proponowanych rozwiązań w dwóch kodeksach: Kodeksie cywilnym oraz Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym budzi również zastrzeżenia natury systemowej - powiedział podsekretarz.
Zastrzeżenia min. Piebiaka budzi procedura. Złożenie wniosku do sądu uzależnione będzie od uprzedniego uzyskania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności przez osobę niepełnosprawną intelektualnie, dla której taki opiekun miałby być ustanowiony. Pojęcie niepełnosprawności intelektualnej nie występuje w obecnym porządku prawnym.
- Projektowane rozwiązania wywołują też skutki finansowe dla budżetu - zaznaczył in. Piebiak. - Podstawą do ustanowienia opiekuna medycznego lub prawnego ma być orzeczenie wraz ze wskazaniem, co może powodować konieczność ponownego ubiegania się o status osoby niepełnosprawnej ze względu na zmianę stanu prawnego.
Poddania się ponownej procedurze orzekania wiązać się będzie z utrudnieniami i kosztami - dodał Piebiak.
Skala osób, których to może dotyczyć jest znaczna, ponieważ w 2015 r. wydano łącznie 110 tys. 098 orzeczeń o przyczynie niepełnosprawności: upośledzenie umysłowe, choroba psychiczna lub częściowe zaburzenia rozwojowe, zaś w latach 2008-2015 - 392 tys. 944 takie orzeczenia.
Dla zapewnienia ochrony praw osoby niepełnosprawnej intelektualnie projekt wprowadza instytucje opiekuna prawnego i medycznego. Tworzy zatem nowe formy ochrony osób niesprawnych intelektualnie w miejsce obecnie obowiązującego ubezwłasnowolnienia. Zgodnie z projektem opiekun medyczny będzie mógł być ustanowiony dla osoby powyżej 16. roku życia. Opiekun wyznaczany będzie przez sąd na wniosek osoby niepełnosprawnej intelektualnie lub jej krewnych. Taka osoba w imieniu chorego będzie współdecydowała w zakresie badań lub innych świadczeń medycznych. W myśl projektu opiekun prawny będzie mógł być ustanowiony dla pełnoletniej osoby niesprawnej intelektualnie. Wskazanie opiekuna prawnego i zakresu wykonywania jego czynności prawnych za chorego ustanawiane będzie przez sąd. Projekt przewiduje dwie formy opieki prawnej: z reprezentacją (upoważnienie do reprezentowania chorego w określonym zakresie) i z kompetencją do współdecydowania
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
Europejski Trybunał Praw Człowieka. Wybór Orzeczeń 2012
|