Pisaliśmy ostatnio o tym, że system e-doręczeń nie zadziała tak jak powinien, a problemy techniczne przyprawiają o ból głowy doradców podatków. W przypadku adwokatów i radców prawnych wydawało się, że sprawa będzie prostsza, a na obowiązkowe skrzynki do doręczeń elektronicznych z rzadka będą "wpadać" pisma od organów administracji publicznej. U radców prawnych wątpliwości zrodziły jednak pisma od komorników, które zaczęły już wpływać na ich e-adresy.
Zwrócił na to uwagę w rozmowie z Prawo.pl Tomasz Scheffler, dziekan Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych we Wrocławiu, wiceprezes Krajowej Rady Radców Prawnych. - Te komornicze doręczenia odbywają się na podstawie procedury cywilnej więc teoretycznie nie powinny się odbywać w ramach e-doręczeń ale już się pojawiły takie sytuacje. Nie wiadomo jak zareagować. Czy komornik może tak doręczać pisma czy nie. Zignorować je, uwzględnić? Niestety mamy tu do czynienia po raz kolejny potencjalnie z komunikacją jednokierunkową (od komornika do pełnomocnika lub strony) jak też z regulowaniem kwestii proceduralnych na poziomie rozporządzenia. W tym tkwi najprawdopodobniej źródło zamieszania - mówi dziekan.
Czytaj: Prof. Sibiga: Obowiązek skrzynki e-doręczeń dla prawników wątpliwy prawnie>>
Jest e-skrzynka? Komornik może doręczać
Zapytaliśmy o to samych komorników. - Pismo doręczone w omawiany sposób wywiera dokładnie takie same skutki, jak to przesłane tradycyjnym sposobem. Adresat pisma, który postanowi je zignorować, musi się liczyć z konsekwencjami jakie są przewidziane dla danego rodzaju pisma. Należą do nich na przykład: upływ terminu na złożenie określonego wniosku czy skargi, a w przypadku odpowiedniego rygoru - np. zwrot pisma czy umorzenie postępowania - mówi Przemysław Małecki, komornik sądowy, rzecznik prasowy Krajowej Rady Komorniczej. Dodaje, że komornicy sądowi od lat zabiegają o regulacje, które pozwolą na pełną informatyzację postępowań egzekucyjnych. - Działania komorników sądowych, które zmierzały do przyspieszenia wprowadzenia możliwości korzystania z e-doręczeń (początkowo był to rok 2029) zostały poprzedzone szeregiem zmian w obowiązujących przepisach. Oprócz nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, minister sprawiedliwości wydał rozporządzenia, które umożliwiają skuteczne doręczanie korespondencji w ten innowacyjny sposób - wskazuje.
I zaznacza, że komornicy mogą obecnie dokonywać doręczeń na adres do doręczeń elektronicznych wpisany do bazy adresów elektronicznych, albo za pokwitowaniem przez operatora wyznaczonego w ramach publicznej usługi hybrydowej, na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 grudnia 2023 r. wydanego na podstawie art. 155 ust. 8 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych.
- Paragraf pierwszy tego rozporządzenia wymienia sprawy, w których takie doręczenia są możliwe. Z dniem wejścia w życie rozporządzenia, czyli 10 grudnia 2023 r., komornicy uzyskali możliwość kierowania do adresatów posiadających adres do doręczenia elektronicznych, korespondencji w tej formie. Na podstawie odrębnych przepisów od 1 stycznia 2025 roku obowiązkiem posiadania adresu do doręczeń elektronicznych zostały objęte kolejne grupy podmiotów, w tym adwokaci i radcy prawni. Zgodnie z art. 2 ustawy o doręczeniach elektronicznych fakt wpisania adresu do doręczeń elektronicznych do bazy adresów elektronicznych jest równoznaczny z żądaniem doręczenia korespondencji na właśnie ten adres - podsumowuje Małecki.
Zaznacza równocześnie, że na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów komunikacja z komornikiem za pośrednictwem e-doręczeń jest... jednokierunkowa.
Czytaj: Od Nowego Roku prawnik ma mieć e-skrzynkę, za jej brak konsekwencji nie poniesie>>
- Pisma kierowane do organów egzekucyjnych, by wywołały skutki prawne, muszą mieć formę tradycyjną. Pismo przesłane do komornika za pośrednictwem e-doręczenia pozostanie nieskuteczne - podsumowuje.
Czytaj w LEX: E-doręczenia pism przez organy egzekucyjne > >
E-doręczenie komornicze skuteczne, nie tylko dla prawników
Sędzia Grzegorz Karaś z Sądu Okręgowego we Wrocławiu zwraca uwagę, że zgodnie z art. 155 pkt. 7 ustawy o doręczeniu elektronicznym - sądy i prokuratury, trybunały, komornicy, prokuratury, organy ścigania są zobowiązane stosować przepisy ustawy o e-doręczeniach od 1 października 2029 r.
- Ale co warto podkreślić, jest to ostateczna data wdrożenia, co oznacza, że podmiotu wymienione w tym przepisie modą wdrożyć ten sposób doręczenia wcześniej i tak stało się w przypadku komorników. Komornicy już uruchomili system e-doręczeń i każdy pełnomocnik, adwokat, radca prawny ale i osoba, która ma adres do doręczeń elektronicznych i uruchomiła skrzynkę, jednocześnie wyraziła zgodę na doręczanie jej korespondencji elektronicznej drogą elektroniczną, może otrzymać skutecznie doręczone pismo od komornika drogą elektroniczną. Komornicy mają uprawnienie wynikające z ustawy o doręczeniach elektronicznych do przesyłania tą drogą korespondencji- wskazuje.
Jego zdaniem takie e-doręczenie jest skuteczne. - Takie pismo może wysłane być bez podpisu komornika bo to wynika z rozporządzenia. Komornik wysyła pismo o zajęciu czy wszczęciu egzekucji i przecież nie ma wątpliwości, kto pismo takie przesłał bo system do doręczeń elektronicznych w sposób jednoznaczny identyfikuje nadawcę oraz odbiorcę - zaznacza sędzia.
Zobacz w LEX: E-doręczenia dla profesjonalnych pełnomocników, czyli nowy sposób kontaktów z organami > >
Cena promocyjna: 242.1 zł
|Cena regularna: 269 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 201.75 zł
Co gdy prawnik nie ma e-skrzynki?
Mimo obowiązku nie ma ustawowych konsekwencji niezałożenie przez adwokatów i radców skrzynki do e-doręczeń. Mogą być więc prawnicy, którzy ich nadal nie mają.
Jak mówi sędzia Karaś, jeśli nie ma adresu do doręczeń elektronicznych albo zarejestrowanej skrzynki, to komornik będzie musiał wysłać pismo pocztą, dostarczyć przez e-PUAP, czy PUCH-em - publiczną usługą hybrydową - jeśli oczywiście poczta taką opcję uruchomi.
Problem z terminami i obawy na przyszłość
Dziekan Scheffler wskazuje też na kwestie wymagające poprawki legislacyjnej. - Problem, który zauważyliśmy i, który w naszej ocenie wymaga zmiany, dotyczy pełnomocników, prawników zagranicznych. Jeśli nie mają PESEL, to nie wiadomo jak założyć skrzynkę, co wypełnić. To jest problem systemowy, wymaga doregulowania. Kolejna kwestia jest, wydawałoby się, podstawowa - czy w sytuacji gdy do radcy, adwokata przychodzi pismo z urzędu na skrzynkę, to ma obowiązek na nie w ten sam sposób odpowiedzieć. Czy istnieje taki faktyczny obowiązek? Pojawiają się różne interpretacje w tym zakresie, nie jest to w sposób jednoznaczny uregulowane i to też wymagałoby interwencji legislacyjnej - wskazuje.
Jak dodaje, problem jest też z liczeniem terminów.
- Rozporządzenie dotyczące e-doręczeń przez Portal Informacyjny mówi, że w przypadku nieodebrania pisma datą doręczenia jest data, w której upłynął 14-dniowy termin. Natomiast ustawa o doręczeniach elektronicznych przewiduje inny termin, tj. dzień następujący po upływie 14 dni. Zresztą kolejnym problemem są dni wolne od pracy, w Portalu Informacyjnym jest to uwzględniane, a w przypadku skrzynki doręczeniowej - już nie. W tym wypadku mamy widoczny brak kompatybilności w rozwiązanych systemowych mimo, że dotyczą tych samych interesariuszy – pełnomocników i sądów - dodaje. Przyznaje, że generalnie, duży niepokój wśród radców budzi to, co planowane jest w przyszłości, czyli jak będą wyglądać e-doręczenia w systemie sprawiedliwości. - Obecnie istnieje wiele różnych systemów, za pomocą których sądy doręczają pisma. Powoduje to konieczność logowania się do wielu systemów, a co ważniejsze - pamiętania, by systematycznie sprawdzać swoje skrzynki, bowiem brak reakcji w terminie wyznaczonym przez przepisy, rodzi dla radcy prawnego poważne konsekwencje, w tym również na gruncie postępowania dyscyplinarnego. Ważne jest, by w przyszłości dążyć do budowy jednego systemu i jednego spójnego pomiędzy resortami modelu, i tym właśnie powinna być skrzynka – podsumowuje dziekan.
Zobacz także w LEX: Doręczenia elektroniczne w postępowaniu egzekucyjnym > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
