W związku z przystąpieniem przez Rzecznika Praw Obywatelskich do skargi skierowanej do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zamrożenia wynagrodzeń sędziów w roku 2023 r., Stowarzyszenie Referendarzy Sądowych Lex Iusta wskazuje, że w projekcie ustawy okołobudżetowej na rok 2024 ponownie ustalono podstawę wynagrodzeń sędziów, prokuratorów oraz referendarzy sądowych w oparciu o kwotę określoną w ustawie okołobudżetowej w oderwaniu od przepisu art. 151b par. 1 i 2 w związku z art. 91 par. 1c ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych.

Stawki wynagrodzenia w ustawie

Zgodnie z tym przepisem wynagrodzenie zasadnicze referendarza sądowego wynosi 75 proc. wynagrodzenia zasadniczego w stawce pierwszej sędziego sądu rejonowego, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego.

Czytaj: Prof. Męcina: Pracownicy budżetówki powinni zarabiać więcej

Po siedmiu latach pracy na stanowisku referendarza sądowego wynagrodzenie zasadnicze podwyższa się do wysokości 75 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego. A po dalszych siedmiu latach pracy – do wysokości 75 proc. wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce trzeciej, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego.

Natomiast wynagrodzenie zasadnicze starszego referendarza sądowego wynosi 85 proc.  wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce drugiej, powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego.

Sprawdź w LEX: Czy asystentowi sędziego mianowanemu na referendarza sądowego przysługuje dodatkowe wynagrodzenie? >

Nie ma uzasadnienia

Podobnie jak w poprzednich latach, wobec pracowników podmiotów medycznych nie zastosowano zmiany zasad ustalania wynagrodzeń i te grupy zawodowe uzyskają wzrost wynagrodzeń wynikający ze wzrostu wynagrodzenia w II kwartale roku 2023 r.

Czwarte z rzędu ustalenie zasad w oderwaniu od ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych bez słowa uzasadnienia, zdaniem referendarzy, jest dokonywane w roku, w którym minister finansów wygospodarował 9 mld, które nie były zabezpieczone w ustawie budżetowej na 2023 r., na zwiększoną wypłatę 14. emerytury oraz wygospodarował środki na sfinansowanie programu kredyt 2 procent.

Sprawdź w LEX: Czy referendarz sądowy zatrudniony w sądzie rejonowym może podjąć dodatkowe zatrudnienie w fundacji udzielającej porad prawnych? >

Stowarzyszenie referendarzy przypomina także, że minister finansów uznał, że sytuacja gospodarcza pozwala na waloryzację świadczenia 500 plus, na którą w 2024 r. konieczne będzie przeznaczenie dodatkowych 64 mld złotych.

- Wobec tego takie lekceważenie przez rząd prawa uznajemy za szykanę wobec naszej grupy zawodowej – podkreśla przewodnicząca Stowarzyszenia Iwona Chełminiak-Szymkiewicz. Zdaniem Stowarzyszenia takie kardynalne nieprzestrzeganie prawa nie powinno mieć miejsca wobec żadnej z grup zawodowych, tym bardziej wobec grup zawodowych wykonujących zadania w imieniu państwa, których zadaniem jest czuwanie nad zapewnieniem i zabezpieczeniem przestrzegania prawa i udzielaniem ochrony prawnej obywatelom.

Wobec powyższego już na etapie projektu ustawy okołobudżetowej Stowarzyszenie Referendarzy Lex Iusta zwraca się do prof. Marcina Wiącka, rzecznika praw obywatelskich  o ochronę.

Sprawdź w LEX: Jakie przepisy należy zastosować w odniesieniu do nagrody jubileuszowej referendarzy? >

List do premiera i ministra finansów

Stowarzyszenie interweniowało też u premiera i ministra finansów, wysyłając list. Przedstawiciele tej grupy zawodowej stwierdzili w nim, że podane przez Ministerstwo Finansów uzasadnienie konieczności ustalenia wynagrodzeń referendarzy sądowych niezgodnie z treścią przepisów ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych jest nieprawdziwe, a naruszenie  przepisów ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych jest bezpodstawne.

- Wskazujemy ponownie, że zasadność roszczeń orzeczników o waloryzację wynagrodzeń zgodnie z przepisami - ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych jest potwierdzana w kolejnych prawomocnych wyrokach wydanych przez sądy - podkreślają referendarze. - Nieprzestrzeganie przez rząd przepisów wobec grup zawodowych ma negatywny wpływ na funkcjonowanie jednego z ważnych elementów państwa jakim jest wymiar sprawiedliwości.

Podwyżki w ustawie budżetowej na 2024 r.

Warto dodać, że w przyjętym przez rząd projekcie ustawy budżetowej znalazły się podwyżki dla sędziów i pracowników sfery budżetowej.

Rząd proponuje, aby w 2024 r. podstawę ustalenia wynagrodzenia sędziów i prokuratorów określono na poziomie kwoty 6 114,08 zł, która zagwarantuje im wzrost wynagrodzeń o 12,3 proc. Obecnie podstawa ta wynosi 5 444,42 zł.

Zaproponowane zmiany będą miały wpływ m.in. na wysokość wynagrodzeń sędziów Sądu Najwyższego, sędziów Trybunału Konstytucyjnego, sędziów sądów powszechnych, sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego i sądów administracyjnych, prokuratorów Prokuratury Krajowej, prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury, Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz na wysokość uposażenia sędziów i prokuratorów w stanie- spoczynku. Wskazana podstawa wynagrodzeń sędziów będzie miała wpływ na określenie wynagrodzeń dla innych pracowników relacjonowanych do tej wysokości, np. wysokość wynagrodzenia asesora prokuratorskiego, referendarza sądowego czy radców Prokuratorii Generalnej.