Przed zbliżającym się posiedzeniem, HFPC przedstawiła Komitetowi Ministrów swoje kolejne stanowisko w tej sprawie, zgodnie z którym Komitet powinien kontynuować nadzór nad wykonaniem  strasburskiego wyroku przez polskie władze.

Czytaj: Przedłużenie aresztu dotkliwe jak sam areszt - sąd jednak aresztowanego wysłuchać nie musi>>

Areszt jak kara - ponad trzy lata

Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku Burża przeciwko Polsce orzekł, że w sprawie doszło do naruszenia art. 5 ust. 3 EKPC ze względu na długotrwałe, bo trwające 3 lata, 2 miesiące i 9 dni tymczasowe aresztowanie. Ponadto wskazał, że: „(…) we wszystkich postanowieniach przedłużających pozbawienie wolności skarżącego nie pojawił się żaden inny konkretny dowód na to, że skarżący będzie mataczył, skłaniał inne osoby do składania zeznań na jego korzyść, ucieknie lub w inny sposób będzie zakłócał przebieg postępowania. 
Zwrócił również uwagę, że powody pozbawienia wolności były często identyczne w odniesieniu do wszystkich współoskarżonych i nie zawierały argumentów odnoszących się konkretnie do skarżącego. - W związku z tym wraz z upływem czasu podstawy, na których się opierano, stały się mniej istotne i nie mogą uzasadniać całego okresu ponad trzech lat i dwóch miesięcy, w którym nałożono najpoważniejszy środek zapobiegawczy przeciwko skarżącemu - podkreślił.

Zobacz procedury w LEX:

Stosowanie tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym >

Stosowanie tymczasowego aresztowania w postępowaniu sądowym >

Przypomnijmy, po wydaniu orzeczenia przez Europejski Trybunał Praw Człowieka nadzór nad jego wykonaniem sprawuje Komitet Ministrów Rady Europy. Organizacje pozarządowe mają możliwość przedstawiania  mu swoich stanowisk. HFPC regularnie korzysta z tej możliwości. Celem tych wystąpień jest poinformowanie Komitetu Ministrów o działaniach podjętych na poziomie krajowym po wydaniu wyroku, wskazanie kierunków oraz rekomendacji dla władz krajowych.

Czytaj w LEX: Tymczasowe aresztowanie a przedłużenie terminu postępowania przygotowawczego >

Czytaj też: 
W Polsce znowu coraz łatwiej o areszt, często długotrwały>>
HFPC: Tortury powinny być spenalizowane>>
 

Zmian nie widać, liczba aresztów wzrasta

W wystąpieniu do Komitetu Ministrów Rady Europy, HFPC zwróciła uwagę, że od 2015 roku liczba osób tymczasowo aresztowanych systematycznie wzrasta z 4 162 do 8 692 w 2020 roku. Pod koniec ubiegłego roku, populacja tymczasowo aresztowanych stanowiła 12,8 proc. liczby osadzonych osadzonych w zakładach karnych/aresztach śledczych. 

Czytaj w LEX: Odszkodowanie z tytułu braku możliwości wykonywania pracy w czasie niesłusznego pozbawienia wolności a dyferencyjna metoda ustalania szkody w orzecznictwie Sądu Najwyższego >

- Wciąż rośnie czas trwania postępowań przygotowawczych, co niewątpliwie może mieć wpływ na długość tymczasowego aresztowania na etapie postępowania prokuratorskiego. Również w sądach rejonowych zwiększa się systematycznie liczba spraw długotrwałych, jak również średni czas ich trwania. Konsekwencją tego może być wzrost średniego czasu trwania tymczasowego aresztowania. Jednakże, szczególną uwagę należy zwrócić na sądy okręgowe, które w sprawach karnych prowadzą, zwłaszcza w I instancji, najtrudniejsze i najbardziej  rozbudowane sprawy. W sądach okręgowych zwiększa się zarówno liczba postępowań trwających przez dłuższe okresy, jak i wydłuża się średni czas trwania spraw. W tych sądach w wyraźny sposób zwiększa się również liczba osób tymczasowo aresztowanych przez ponad 6 miesięcy, jak również średni czas trwania tymczasowego aresztowania - wskazuje Fundacja.  

Zobacz procedury w LEX:

Przedłużenie tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym >

Przedłużenie tymczasowego aresztowania w postępowaniu sądowym >

Jak dodaje, niewątpliwie wpływ na powyższą sytuację ma pandemia koronawirusa SARS-CoV-2, która "destabilizuje pracę organów ścigania oraz sądów, a tym samym odbija się ona również na sytuacji osób tymczasowo aresztowanych, względem których wspomniany środek stosowany jest w sposób nadmierny i długotrwały". 

Czytaj w LEX: Dostęp do adwokata na wczesnym etapie postępowania karnego w prawie Unii Europejskiej >