To odpowiedź na wystąpienie Stowarzyszenia z 14 lipca 2022 r. dotyczące zabezpieczenia w budżecie na rok 2023 pieniędzy na awanse referendarzy sądowych. Referendarze już wcześniej szacowali, że na awanse dla obecnie oczekujących - 57 osób - potrzebnych jest w sumie 637 tys. złotych. Ministerstwo Sprawiedliwości w czerwcu wskazywało, że w 2022 r. nie ma co na to liczyć.
Znaczenie referendarzy w strukturach sądownictwa stale wzrasta, ponieważ obecnie mają szeroki zakres kompetencji, wcześniej zarezerwowanych wyłącznie dla sędziów. Rozpoznają większość spraw o zapłatę, sprawują nadzór nad postępowaniem egzekucyjnym, rozpoznają skargi na czynności komornika, prowadzą licytację nieruchomości, wykonują wszystkie czynności w postępowaniu wieczystoksięgowym oraz rejestrowym. Przy czym - jak podnoszą - mimo poszerzania kompetencji ich pozycja ustrojowa jest nadal słaba.
Czytaj w LEX: Skarga na orzeczenie referendarza sądowego - KOMENTARZ PRAKTYCZNY >>>
Szansa jest, ale...
Departament Budżetu i Efektywności Finansowej MS w piśmie skierowanym do Iwony Chełminiak-Szymkiewicz, prezes Zarządu Stowarzyszenia Referendarzy Sądowych LEX IUSTA poinformował, że w przedłożonym Ministrowi Finansów projekcie budżetu na 2023 r, konkretnie części 15 Sądy powszechne zostały zaplanowane środki na uzyskanie określonych w obowiązujących przepisach stawek awansowych referendarzy sądowych. - Ostateczny kształt przyszłorocznego budżetu będzie jednak znany dopiero po przyjęciu przez Sejm ustawy budżetowej wraz z ustawą okołobudżetową - wskazano.
Sprawdź też: Wykonywanie przez referendarzy sądowych czynności z zakresu ochrony prawnej. Glosa do wyroku TK P 38/08 >>>
Tu trzeba wskazać, że podobnie było i z budżetem na 2022 r. MS w piśmie dotyczącym tegorocznych awansów podkreślał, że środki na awanse w trakcie prac nad projektem tegorocznego budżetu były zaplanowane, ale zgodnie z decyzjami Rady Ministrów wzrósł fundusz wynagrodzeń dla pracowników całej sfery budżetowej o ok. 4,4 proc. w stosunku do 2021 r. - Oznacza to, że w ustawie budżetowej na rok 2022 r., w części 15 Sądy powszechne nie zostały ujęte dodatkowe środki na nieobligatoryjne awanse na stanowisko starszego referendarza - dodano.
WZORY DOKUMENTÓW w LEX:
- Postanowienie referendarza przyznające wnioskodawcy prawo pomocy przez zwolnienie od kosztów sądowych >
- Arkusz oceny referendarza sądowego lub asystenta sędziego >
- Akt mianowania na stanowisko referendarza sądowego >
- Postanowienie referendarza przyznające prawo pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata >
Czytaj: Nie będzie awansów referendarzy, bo nie ma na to pieniędzy >>
Awansowy wiatr w oczy
Niekorzystne zmiany w ścieżce kariery referendarzy zaczęły się, jak sami podkreślają w 2017 r. Chodzi o pakiet zmian w prawie o ustroju sądów powszechnych oraz w ustawie o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury z czerwca 2017 r., którym usunięto ustawową możliwość zdawania przez referendarzy i asystentów egzaminu sędziowskiego. Wcześniej mogli oni po kilku latach pracy w swym zawodzie podchodzić razem z aplikantami KSSiP do egzaminu sędziowskiego, a po jego zdaniu startować w konkursie na stanowisko sędziego. Po tych zmianach, ci którzy nie pracowali przed ich wejściem przepisów w zawodzie, muszą przejść uzupełniającą aplikację sędziowską na KSSiP, ale miejsca są tam ograniczone i jest granica wieku - 40 lat. Ci, którzy zaczęli pracę przed 2017 r. mają na to czas ale do 2023 r.
Czytaj też: Odmowa wpisu do księgi wieczystej przez referendarza sądowego >>>
Co ciekawe, w przepisach spłaszczających strukturę sądów MS przewidziało zmianę w tym zakresie. I tak w projekcie Prawo o ustroju sądów powszechnych, w art. 93 par. 2 zapisano, że na stanowisko asesora sądowego może również być mianowana osoba, która była zatrudniona na stanowisku asystenta sędziego lub referendarza sądowego co najmniej przez 5 lat i złożyła egzamin sędziowski.
Z kolei w projekcie przepisów wprowadzających ustawę Prawo o ustroju sądów powszechnych w art. 32 ust. 2a i 2d wprowadzono możliwość, zgodnie z którą do egzaminu sędziowskiego może przystąpić osoba, która w pierwszym dniu egzaminu sędziowskiego jest zatrudniona na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego i posiada co najmniej czteroletni staż pracy na stanowisku referendarza sądowego lub asystenta sędziego w okresie ośmiu lat przed pierwszym dniem egzaminu sędziowskiego.
Wracając do stanowiska starszego referendarza, na stanowisko to może być mianowany referendarz, który zajmował stanowisko referendarza sądowego przez co najmniej 10 lat, nie był karany za przewinienia dyscyplinarne i uzyskiwał pozytywne oceny okresowe.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
