Chodzi o ustawę zmieniającą zasady odpowiedzialności sędziów za wykroczenia drogowe. W ocenie Fundacji, uchwalone przepisy naruszają konstytucyjną regulację dotyczącą immunitetu sędziowskiego.
Ustawa zmieniająca zasady odpowiedzialności za wykroczenia drogowe została uchwalona przez Sejm 10 lipca 2015 r. Jak przypominają autorzy apelu, pierwotnie projekt obejmował zmiany w pięciu ustawach, m.in. regulujących mandat posła i senatora, status Generalnego Inspektora Ochrony Danych osobowych i w ustawie o prokuraturze. W trakcie prac legislacyjnych wprowadzono zmiany w ustawie – Prawo o ustroju sądów powszechnych, w zakresie zasad odpowiedzialności sędziów za wykroczenia drogowe.
Obecnie sędzia ponosi odpowiedzialność za wykroczenia tylko dyscyplinarnie. Ustawa z 10 lipca wprowadziła przepis, zgodnie z którym sędzia może wyrazić zgodę na pociągniecie go do odpowiedzialności karnej za wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji. Przyjęcie przez sędziego mandatu karnego albo uiszczenie przez niego grzywny będzie stanowiło „oświadczenie o wyrażeniu zgody na pociągnięcie go do odpowiedzialności w tej formie”. Pomimo podnoszonych wątpliwości ze strony m.in. Biura Legislacyjnego, Senat 7 sierpnia 2015 r. podjął uchwałę o przyjęciu ustawy bez poprawek.
Tymczasem, jak zauważają autorzy wystąpienia, zgodnie z art. 181 Konstytucji sędzia nie może być, bez uprzedniej zgody sądu określonego w ustawie, pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności. - Odpowiedzialność za wykroczenia mieści się w terminie odpowiedzialności karnej, o której mowa w tym przepisie. Wynika z tego, że decyzję w przedmiocie uchylenia immunitetu może podjąć jedynie właściwy sąd. Co więcej, zainteresowany sędzia nie może się go zrzec – wskazuje Barbara Grabowska-Moroz, prawniczka HFPC.
Ryszard Piotrowski
Pozycja ustrojowa sędziego>>>
Eksperci Fundacji podkreślają też, że ustawa nowelizująca nie obejmuje sędziów sądów wojskowych, sędziów Sądu Najwyższego czy sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, przez co może naruszać zasadę równości wobec prawa.
Fundacja zwróciła się więc do Prezydenta RP o skierowanie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego w trybie tzw. kontroli prewencyjnej, tj. przed jej podpisaniem, w celu zbadania jej zgodności z art. 181 Konstytucji RP. - Zweryfikowanie tej regulacji przez Trybunał Konstytucyjny może doprowadzić do uniknięcia wejścia w życie przepisów naruszających niezawisłość sędziowską – czytamy w piśmie Fundacji do Prezydenta RP.
Treść wystąpienia>>>
Czytaj także: Opinia Biura Analiz Sejmowych z 17 kwietnia 2015 r.>>>