Uczynienie procedury zawierania porozumień w sprawach ustalania cen transakcyjnych bardziej przyjazną dla podatników, przy jednoczesnym zwiększeniu transparentności tego procesu jest celem planowanych zmian w przepisach Ordynacji podatkowej dotyczących zawierania tych porozumień.
Przepisy Ordynacji podatkowej umożliwiają zawieranie na wniosek podmiotu krajowego porozumień w zakresie uznania prawidłowości wyboru i stosowania metody ustalania ceny transakcyjnej w transakcjach między podmiotami powiązanymi. Podstawowym celem porozumień jest zapobieganie powstawaniu sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi w zakresie stosowania cen transakcyjnych. Instytucja ta stanowi realną pomoc państwa w podejmowaniu optymalnych decyzji finansowych odnośnie do przyszłych działań oraz uzyskaniu pewności, iż stosowana polityka cenowa jest prawidłowa z punku widzenia przepisów prawa.
Opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji projekt założeń do projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej zakłada wprowadzenie szeregu zmian w regulacjach dotyczących procedury zawierania porozumień wynikających z praktyki postępowań prowadzonych przez polską administrację od 2006 roku.
Proponuje się wprowadzenie dodatkowego obligatoryjnego elementu wniosku o zawarcie porozumienia - przedstawienia opisu założeń krytycznych, na których oparta jest zdolność proponowanej metody do dokładnego odzwierciedlenia cen przyszłych transakcji ustalonych zgodnie z zasadą pełnej konkurencji. W związku z tym, konieczne staje się także wprowadzenie regulacji dotyczącej uwzględnienia założeń krytycznych w treści decyzji w sprawie porozumienia. Decyzja zawierać powinna w szczególności wskazanie metody ustalania ceny transakcyjnej, algorytmu kalkulacji ceny, marży lub innego wskaźnika finansowego, mechanizmu podziału bądź stawki, które są właściwe dla tej metody oraz innych reguł stosowania metody, w tym założeń krytycznych.
W związku z pojawiającymi się wątpliwościami interpretacyjnymi dotyczącymi określenia podmiotów i organów, którym należy doręczyć decyzję w wypadku porozumienia jednostronnego, proponuje się jednoznaczne wskazanie w treści przepisu, że decyzja w sprawie porozumienia powinna zostać doręczona podmiotom powiązanym, z którymi mają być dokonywane transakcje oraz naczelnikowi urzędu skarbowego i dyrektorowi urzędu kontroli skarbowej właściwym dla tych podmiotów krajowych, a w przypadku porozumień dwustronnych lub wielostronnych - również władzom podatkowym właściwym dla podmiotów zagranicznych.
W Polsce decyzja w sprawie porozumienia wydawana jest na czas oznaczony, nie dłuższy niż 5 lat, a termin ten może zostać przedłużany na kolejne pięcioletnie okresy na wniosek złożony nie później niż na 6 miesięcy przez upływem tego terminu. W projekcie proponuje się doprecyzowanie przepisów regulujących kwestie przedłużenia terminu obowiązywania decyzji, przez jednoznaczne stwierdzenie, że może być ona przedłużona w przypadku, gdy zmianie nie uległy obligatoryjne elementy decyzji za wyjątkiem terminu obowiązywania decyzji w sprawie porozumienia oraz okresu, którego dotyczy porozumienie i że przedłużenie następuje wyłącznie na wniosek podmiotu krajowego.
Jeżeli w trakcie postępowania stwierdza się istnienie przeszkód, które nie pozwalają na zaakceptowanie wyłącznie sposobu stosowania wybranej przez wnioskodawcę metody ustalania ceny transakcyjnej, podczas gdy sam wybór metody jest dokonany w sposób metodologicznie poprawny bądź brak jest przesłanek przemawiających za odrzuceniem metody, Minister Finansów powinien mieć obowiązek zawiadomienia wnioskodawcy o tych przeszkodach oraz możliwość zaproponowania innej metody ustalania cen transakcyjnych. W przypadku wycofania wniosku przez wnioskodawcę po doręczeniu takiego zawiadomienia, w decyzji umarzającej postępowanie w sprawie porozumienia organ podatkowy będzie miał obowiązek wskazać przeszkody zawarcia porozumienia podane w tym zawiadomieniu.
Jolanta Mazur