Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnił w interpretacji indywidualnej z 5 maja br. (nr 0111-KDIB1-2.4010.103.2023.1.EJ) kwestie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek (tzw. CIT estońskim) wydatków eksploatacyjnych związanych z pojazdami.

W opisie stanu faktycznego spółka opodatkowana ryczałtem wskazała, że ponosi wydatki eksploatacyjne związane z używaniem pojazdów będących własnością spółki lub używanych na podstawie umów najmu, leasingu (np. miesięczny czynsz lub rata leasingu lub płatności, koszty paliwa, napraw, wymiany ogumienia). Spółka umożliwiła korzystanie z pojazdów pracownikom oraz wspólnikom (będącym jednocześnie członkami zarządu) również w celach niezwiązanych z działalnością gospodarczą, tj. w celach prywatnych. Obecnie takie korzystanie z pojazdów nie podlega ewidencjonowaniu. Spółka zamierza rozpocząć ewidencjonowanie eksploatacji pojazdów (wprowadziła regulamin korzystania z pojazdów oraz oprogramowanie, kompatybilne z nadajnikami GPS, które umożliwi dokonanie oceny, w które dni w danym miesiącu każdy z pojazdów był użytkowany również na cele prywatne).

Od wydatków eksploatacyjnych spółka odlicza 50 proc. naliczonego podatku od towarów i usług, zaś druga połowa nie podlega odliczeniu w oparciu o przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

 


Kiedy powstają ukryte zyski

Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jeżeli ze składnika majątku podatnika opodatkowanego ryczałtem od dochodów spółek, zarówno dla celów działalności gospodarczej jak i dla innych celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, korzysta wspólnik, podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio ze wspólnikiem, wtedy 50 proc. wydatków, odpisów amortyzacyjnych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości tego składnika majątku stanowi ukryte zyski. Z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wynika natomiast wprost jakiego rodzaju wydatki mogą być uznane za wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą. Ustawodawca jedynie wskazał, że są to wydatki, odpisy amortyzacyjne oraz odpisy z tytułu trwałej utraty wartości m.in. samochodów osobowych, które są wykorzystywane w celach mieszanych (również w wysokości 50 proc.).

Przedmiotem wątpliwości spółki stała się kwestia ustalenia podstawy opodatkowania w ryczałcie, w danym okresie rozliczeniowym, w związku z używaniem pojazdów przez pracowników i wspólników. Spółka uznała, że podstawę opodatkowania stanowi 50 proc. poniesionych przez spółkę wydatków eksploatacyjnych, z wyłączeniem wartości zapłaconego odliczonego VAT.

Wartość ukrytych zysków w kwocie brutto

Organ nie potwierdził stanowiska spółki w tym zakresie. Uznał, że ustalając wartość ukrytych zysków oraz wartość wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, w przypadku samochodów osobowych wykorzystywanych na cele mieszane, należy brać pod uwagę wartość wydatków w kwocie brutto (tj. wraz naliczonym podatkiem VAT). Organ wskazał, że w świetle ustawy o rachunkowości pojęcie kosztu czy ceny nabycia nie jest tożsame z pojęciem wydatku. Cena nabycia czy też koszt są pomniejszane o VAT w przypadku gdy podlega on odliczeniu na podstawie odrębnych przepisów. Natomiast wydatek jest ujmowany w księgach rachunkowych w kwocie brutto. Przechodząc do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w zakresie ryczałtu od dochodów spółek, mowa jest w nich o wydatkach i odpisach amortyzacyjnych oraz odpisach z tytułu trwałej utraty wartości, które związane są z używaniem samochodów osobowych. W konsekwencji, w ocenie organu podstawę opodatkowania z tytułu ukrytych zysków/wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, w danym okresie rozliczeniowym, w związku z używaniem pojazdów, również do celów prywatnych, stanowi 50 proc. poniesionych przez spółkę wydatków eksploatacyjnych, obejmujących również wartość zapłaconego odliczonego VAT.

Jak w praktyce liczyć ryczałt

Organ zgodził się natomiast ze stanowiskiem spółki, że będzie ona zobowiązana do zapłaty ryczałtu z tytułu ukrytych zysków/wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą jedynie w tych miesiącach, w których pojazdy będą wykorzystywane również prywatnie przez pracowników oraz wspólników.

Organ nie podzielił natomiast poglądu spółki odnośnie konieczności zapłaty ryczałtu jedynie za tę część miesiąca, liczoną w dniach, w której pojazdy będą wykorzystywane w celach prywatnych, czyli w takiej proporcji, w jakiej czas prywatnego wykorzystywania pojazdów będzie pozostawał do łącznego czasu ich pozostawania do dyspozycji (łączny czas w danym miesiącu) pracowników oraz wspólników. Według organu przepisy dotyczące ryczałtu od dochodów spółek nie przewidują możliwości przeliczania czasu sposobu wykorzystywania samochodu w miesiącu. Z uwagi na fakt, że ryczałt z tytułu dochodu z ukrytych zysków lub wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą płatny jest w okresach miesięcznych (do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano wypłaty, wydatku lub wykonano świadczenie) należy ustalić w jaki sposób w całym miesięcy był wykorzystywany dany samochód. A to oznacza, że tylko jeżeli w całym miesiącu samochód wykorzystywany był wyłącznie do celów związanych z działalnością gospodarczą, to tylko w takim przypadku ukryty zysk czy wydatek niezwiązany z działalnością gospodarczą nie powstanie.

Podstawa prawna:

  • Art. 11a ust. 1 pkt 4, art. 11a ust. 2, art. 11c ust. 1, art. 28c pkt 1, art. 28m ust. 1 pkt 2, art. 28m ust. 1 pkt 3, art. 28m ust. 3, art. 28m ust. 4 pkt 2, art. 28m ust. 4a, art. 28m ust. 5, art. 28n ust. 1 pkt 2, art. 28t ust. 1 pkt 4, art. 28o ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.)
  • Art. 3 ust. 1 pkt 31, art. 28 ust. 2  ustawy z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Tekst jednolity Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.)
  • Art. 86a ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.)

 

Autorka:  Sylwia Loręcka, księgowa, ekspertka Tax Alert.