Obowiązująca od początku 2019 r. ulga termomodernizacyjna pozwala odliczyć wydatki, które mają na celu docieplenie domu i oszczędzanie energii. Limit odliczenia wynosi 53 tys. zł w odniesieniu do wszystkich realizowanych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w budynkach, których podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem. Małżonkowie będący współwłaścicielami odliczą łącznie nawet 106 tys. złotych. 

Z ulgi skorzystać mogą zarówno osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, jak też osoby prowadzące taką działalność. Ulga przysługuje podatnikom opłacającym PIT według skali, 19-proc. podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, będących właścicielami lub współwłaścicielami jednorodzinnych budynków mieszkalnych, którzy ponoszą wydatki na przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Warunkiem jest ich zakończenie w okresie do trzech kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym został poniesiono pierwszy wydatek.

Ten kto poniósł wydatki w 2023 r., rozlicza ulgę w rozliczeniu za 2023 r., czyli do 30 kwietnia 2024 r. Może ją wykazać w zeznaniach:

  • PIT-37 i PIT-37 - rozliczenie dochodu opodatkowanego według skali podatkowej, lub
  • PIT-36L - rozliczenie dochodu opodatkowanego podatkiem liniowym, lub
  • PIT-28 - rozliczenie przychodu podlegającego opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Jeśli wydatki były opodatkowane podatkiem VAT, to odlicza kwotę wraz z tym podatkiem, o ile nie odliczył go na podstawie ustawy o VAT.

Co w sytuacji, gdy inwestor ma zbyt niski dochód, by odliczyć całą ulgę? W takiej sytuacji będzie mógł ją odliczyć w zeznaniach podatkowych składanych w ciągu sześciu kolejnych lat.

 

Trzeba mieć fakturę VAT

Wydatki muszą być udokumentowane fakturą VAT. Co ważne, w przypadku małżonków nie ma znaczenia, na kogo jest ona wystawiona - jeśli istnieje między nimi wspólność majątkowa i ponoszą wydatki na wspólną nieruchomość.

W interpretacji z 5 lutego 2024 r. (nr 0112-KDIL2-1.4011.891.2023.3.JK) dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że w sytuacji gdy faktura została wystawiona na żonę i dokonała ona odliczenia tylko części wydatków, nic nie stoi na przeszkodzie, aby pozostałą część wydatków odliczył mąż w swoich zeznaniach podatkowych, z uwzględnieniem terminu i wskazanej wysokości odliczenia mieszczącej się w limicie odliczenia.

- Już we wcześniejszych interpretacjach indywidualnych wskazywano, że bez znaczenia pozostaje fakt, na kogo została wystawiona faktura. Samo jej wystawienie na któregokolwiek z małżonków ma znaczenie drugorzędne, w sytuacji gdy wydatek jest poniesiony z majątku wspólnego małżonków i przeznaczony na wspólną nieruchomość (interpretacja z 7 kwietnia 2022 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.214.2022.3.AC) – podkreśla Karolina Kubista, adwokat w Kancelarii JKP.Legal.

Inaczej będzie w przypadku, gdy termomodernizacja dotyczy domu, który należy do majątku odrębnego np. żony. Wówczas, faktura musi być wystawiona na nią.

 


Szeroki katalog wydatków

Katalog wydatków podlegających odliczeniu został wymieniony w załączniku do rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych. Odliczenie przysługuje zarówno na zakup wymienionych materiałów i urządzeń, jak też usług montażu. 

Ulga obejmuje m.in. wydatki na:

  • materiały budowlane wykorzystywane do docieplenia przegród budowlanych, płyt balkonowych oraz fundamentów wchodzące w skład systemów dociepleń lub wykorzystywane do zabezpieczenia przed zawilgoceniem;
  • węzeł cieplny wraz z programatorem temperatury;
  • kocioł gazowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
  • kocioł olejowy kondensacyjny wraz ze sterowaniem, armaturą zabezpieczającą i regulującą oraz układem doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin;
  • kocioł na paliwo stałe spełniający co najmniej wymagania ekologiczne;
  • ogniwo fotowoltaiczne wraz z osprzętem;
  • stolarka okienna i drzwiowa, w tym okna, okna połaciowe wraz z systemami montażowymi, drzwi balkonowe, bramy garażowe, powierzchnie przezroczyste nieotwieralne;
  • wykonanie audytu energetycznego budynku przed realizacją przedsięwzięcia termomodernizacyjnego;
  • wykonanie analizy termograficznej budynku;
  • wykonanie dokumentacji projektowej związanej z pracami termomodernizacyjnymi;
  • regulacja i równoważenie hydrauliczne instalacji;
  • demontaż źródła ciepła na paliwo stałe.

Katalog jest szeroki, ale ostatnio fiskus zmienił zdanie w sprawie wydatków na zakup klimatyzacji, która jest pompą ciepła lub ma wbudowaną taką pompę. 

- W wyniku wydania przez ministra finansów objaśnień z 30 marca 2023 r. organy podatkowe zmieniły swoją linię interpretacyjną, co negatywnie wpłynęło na sytuację podatnika. W interpretacjach indywidulanych wydawanych przed 30 marca 2023 r. dyrektor KIS uznawał, że zakup klimatyzacji, która jest pompą ciepła lub ma wbudowaną pompę ciepła, stanowi przedsięwzięcie termomodernizacyjne, a podatnik może skorzystać z ulgi termomodernizacyjnej (np. interpretacja z 22 lutego 2023 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.78.2023.2.AKR albo z  2 lutego 2023 r., 0113-KDIPT2-2.4011.987.2022.2.DA) – mówi Karolina Kubista.

Według niej fakt, że rozporządzenie ministra inwestycji i rozwoju zostało wydane ponad pięć lat temu i dotychczas było zmieniane tylko raz, sprawia, że nie odzwierciedla ono aktualnych trendów i możliwości technologicznych. 

Problem z domem w budowie

Wciąż problematyczne jest korzystanie z ulgi w trakcie budowy. - Z ulgi termomodernizacyjnej możesz skorzystać, jeśli jesteś właścicielem lub współwłaścicielem istniejącego już budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Z odliczenia nie możesz skorzystać w przypadku budynku będącego w budowie - pisze MF na stronie internetowej. 

Jednocześnie wyjaśnia, że status budynku (każdego bez względu na to kiedy został wybudowany) może być rozpatrywany w oparciu o wszelkie dowody świadczące o użytkowaniu tego budynku przez podatnika. Przy czym kryterium „oddania budynku do użytkowania” nie przesądza o możliwości skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej lub o braku takiej możliwości.

Również w jednej z najnowszych interpretacjach (nr DOP3.8222.79.2023.EILK) skarbówka potwierdza, że przedstawienie przez podatnika dowodu, że budynek mieszkalny jednorodzinny spełnia swoją funkcję, daje mu prawo do ulgi. Brak formalnej zgody na użytkowanie budynku nie wyklucza bowiem istnienia budynku w rozumieniu ustawy Prawo budowlane. 

- Takie podejście jest korzystne dla podatnika, ale wymusza na nim przedstawienie dowodu, z którego będzie wynikało, że budynek mieszkalny jednorodzinny spełnia swoją funkcję, co daje mu prawo do ulgi termomodernizacyjne – ocenia dr Mateusz Gogol, doradca podatkowy w Kancelarii Głowacki i Wspólnicy. 

Czytaj również: Czy jest ulga termomodernizacyjna na nowe domy >>

Co z dotacjami i kredytem?

Właściciele inwestujący w termomodernizację domu często występują o dofinansowanie, np. ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej lub innych funduszy. Mogą wówczas odliczyć poniesione wydatki, ale tylko w części, którą sami sfinansowali. Warunkiem odliczenia jest poniesienie ciężaru ekonomicznego.

Dyrektor KIS potwierdził w interpretacji nr 0112-KDIL3-2.4011.325.2019.2.JK, że właścicielka domu odliczy ulgęw części, w której poniosła z własnego majątku ciężar ekonomiczny tego przedsięwzięcia, a więc w części, która nie została dofinansowana”.

Przykład: Pan Malinowski wydał w 2023 r. 30 tys. zł na instalację fotowoltaiczną. Ma otrzymać 10 tys. zł dotacji. To oznacza, że korzystając z ulgi termomodernizacyjnej za 2023 r. może odliczyć 20 tys. zł (bez kwoty dotacji). Gdyby w zeznaniu za 2023 r. odliczył 30 tys. zł, a w maju 2024 r. otrzymał dotację 10 tys. zł, powinien albo skorygować zeznanie za 2023 r., albo w zeznaniu za 2024 r. doliczyć do dochodu 10 tys. zł.