Nie można dawać przywileju tylko jednej grupie osób

Gotowe rozwiązanie, które będzie można zaprezentować, mamy mieć do końca marca. Wcześniej nie możemy zdradzić żadnych szczegółów - powiedział Jakub Lutyk.
Dodał jedynie, że obecnie Ministerstwo Finansów prowadzi w tej sprawie konsultacje, głównie z ekspertami prawa konstytucyjnego. Chodzi o takie skonstruowanie rozwiązań abolicyjnych, by były one zgodne z konstytucją i nie zostały w przyszłości zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny.
Ma to być "pewne rozwiązanie abolicyjne", a nie abolicja, ponieważ nie można - zgodnie z konstytucją - przeprowadzić abolicji selektywnej, dotyczącej tylko jakiejś wybranej grupy osób – powiedział Jakub Lutyk.
Premier Donald Tusk mówił wcześniej, że jest możliwość rozwiązań ustawowych w tym zakresie i równocześnie rząd bada drugą możliwość, która może zadziałać skuteczniej. Na początku lutego br. premier powiedział, że chodzi o rozwiązania "indywidualne, w skali masowej, poprzez decyzje samego Ministerstwa Finansów i skarbówki - odstąpienie od ściągnięcia podatków".
Projekty dotyczące abolicji zgłosiły do Sejmu kluby PO i LiD. Projekt PO zakłada delegację dla ministra finansów, by w rozporządzeniu dokonywał zwolnień podatkowych. Projekt LiD ma szerszy zasięg. Zakłada, że Polacy pracujący za granicą w latach 2002-2006 zostaliby zwolnieni z zapłaty podatku w Polsce od dochodów uzyskanych za granicą.

Według Małgorzaty Sobońskiej z kancelarii prawnej MDDP, sprawa abolicji jest bardzo skomplikowana, ponieważ należy rozwiązać problem zgodności z konstytucją oraz groźby utraty środków budżetowych. Abolicja oznaczałaby nie tylko zwolnienie z podatku osób, które go wcześniej nie zapłaciły. Także osoby pracujące za granicą, które zapłaciły podatek w Polsce, występowałyby o stwierdzenie nadpłaty podatku i zwrot nadpłaty.
Zdaniem Sobońskiej, rząd najprawdopodobniej wybierze inne rozwiązanie, niż proponowane wcześniej przez PO i LiD. Rozwiązanie PO pozostawia ministrowi finansów decyzję, które grupy zwolnić z podatku, co mogłoby naruszać konstytucyjną zasadę równości. Z kolei propozycja LiD mogłaby oznaczać utratę kontroli przez ministra nad tym procesem – uważa Małgorzata Sobońska.

Od 1 stycznia 2007 roku obowiązuje korzystniejsza dla osób pracujących w Wielkiej Brytanii umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania. Zgodnie z umową, osoby osiągające dochody tylko w Wielkiej Brytanii nie płacą podatku w Polsce.

KIG negatywnie o projekcie LiD dotyczącym abolicji podatkowej

Tymczasem eksperci z Krajowej Izby Gospodarczej ocenili projekt abolicji podatkowej dla osób pracujących za granicą złożony przez klub Lewica i Demokraci. Eksperci Krajowej Izby Gospodarczej mają poważne wątpliwości natury konstytucyjnej co do wspomnianego wyżej projektu nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w tym zakresie.
Z uzasadnienia do projektu wynika, że zróżnicowanie sytuacji podatników ze względu na miejsce uzyskiwania dochodów z pracy najemnej i ze względu na odmienne postanowienia umów o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu co do metod eliminacji podwójnego opodatkowania nie ma uzasadnienia, a wręcz budzi poważne wątpliwości natury konstytucyjnej. Oznacza to zdaniem KIG, że posłowie LiD – wnioskodawcy projektu za niekonstytucyjne uznają obowiązujące w Polsce 81 umów międzynarodowych o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodów, jak też różne zasady opodatkowania dochodów obowiązujące w różnych państwach. KIG uważa, że gdyby przyjąć taki tok rozumowania, za wadliwą należałoby także uznać Konwencję Modelową OECD w sprawie Podatku od Dochodu i Majątku, która Polska jako członek OECD powinna stosować.
Zupełnie nie do przyjęcia dla ekspertów Krajowej Izby Gospodarczej jest to, że proponowane w projekcie LiD rozwiązania dotyczą dochodów osiągniętych w latach poprzednich 2002-2006. W projekcie przewidziano, że w stosunku do osób, które nie wywiązały się z obowiązku rozliczenia się z osiągniętych za granicą dochodów nie wszczynałoby się podstępowania o przestępstwo skarbowe lub wykroczenia skarbowe. Z kolei postępowania wszczęte proponuje się umorzyć, jak również nie naliczać odsetek za zwłokę. Podatnicy, którzy wypełnili ten obowiązek, w myśl projektu będą mogli ubiegać się o zwrot nadpłaty w trybie określonym w ustawie - Ordynacja Podatkowa, w związku z zastosowaniem korzystniejszej metody opodatkowania. KIG uważa, że mogą z tego wyniknąć poważne skutki budżetowe.
Projekt LiD przewiduje również, że dla wszystkich osób fizycznych uzyskujących poza granicami RP dochody podlegające w Polsce opodatkowaniu wprowadza się możliwość wyboru metody opodatkowania tych dochodów w Polsce, o ile dochody te zostały opodatkowane za granicą i tam został od nich zapłacony podatek osobisty. Zdaniem ekspertów Krajowej Izby Gospodarczej uważają, że zupełna dowolność wyboru metody może naruszyć postanowienia umów międzynarodowych. Widzimy problem niekorzystnych zasad opodatkowania dochodów osób fizycznych uzyskanych poza granicami Polski, jednak ze względu na zasady prawa międzynarodowego najskuteczniejszą metodą - z punktu widzenia stabilności prawa - jest renegocjacja umów o unikaniu podwójnego opodatkowania - powiedział Andrzej Arendarski Prezes Krajowej Izby Gospodarczej.
Warto przypomnieć, że kilka dni temu Krajowa Izba Gospodarcza skrytykowała również projekt abolicji podatkowej, złożony przez posłów PO. Jak wskazałam wyżej, projekt abolicji w wersji PO zakładanie ministrowi finansów w Ordynacji podatkowej delegacji do wydawania rozporządzeń w sprawie zwolnienia od podatku dochodów uzyskanych za granicą i tam opodatkowanych. To rozwiązanie krytykują eksperci z Krajowej Izby Gospodarczej, podkreślając, że określenie zasad przyznawania ulg podatkowych i umorzeń powinno następować w drodze ustawy, o czym mówi o tym art. 217 konstytucji. Abolicja podatkowa jest ulgą podatkową, skierowaną do wielu osób. Oznacza to, że powinna znaleźć się w ustawie, a nie w akcie rangi podstawowym, czyli w rozporządzeniu.
Wielu Polaków prowadzi za granicą jednoosobową działalność gospodarczą. Abolicja podatkowa może oznaczać dla nich pomoc publiczną. Zamiar udzielania pomocy publicznej przedsiębiorcom musi być zgłoszony do Komisji Europejskiej w formie projektu programu pomocowego – uważa KIG.
Przedsiębiorcy zrzeszeni Krajowej Izby Gospodarczej podkreślają, że zgodnie z projektem abolicji podatkowej złożonym przez PO, minister finansów będzie mógł wydać rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku, także w przypadku, gdy na podatniku ciąży obowiązek zapłaty podatku w Polsce, pomimo zastosowania metody unikania podwójnego opodatkowania. Taka sytuacja może prowadzić – zdaniem KIG – do naruszenia konstytucyjnej zasady równości wobec prawa. Prawo nie może działać wstecz na korzyść podatników z zaległością podatkową kosztem osób, które już zapłaciły podatek dochodowy zgodnie z prawem – uważa KIG.