W pierwszej kolejności, w ramach monitoringu horyzontalnego, z Ministerstwem Finansów będą mogły współpracować największe podmioty, o minimalnym obrocie 50 mln euro. Podstawą współpracy będzie umowa zawarta między firmą a Krajową Administracją Skarbową. Na jej podstawie przedsiębiorstwo zyska pewność, że jego rozliczenia podatkowe są prawidłowe.
Umowa o współpracy
Monitoring horyzontalny ma także zapewnić stałe wsparcie pracowników skarbówki w procesach raportowania rozliczeń podatkowych. Kontrole będą mogły się odbywać na bieżąco, więc organy podatkowe będą mogły natychmiast reagować na wykryte nieprawidłowości. Przystąpienie do programu, a także wycofanie się z niego, ma być w pełni dobrowolne. Firma współpracująca z fiskusem ma być rzadziej kontrolowana w zakresie VAT i CIT. Dodatkową zachętą ma być także szybszy zwrot VAT, niepodleganie przepisom karnym skarbowym i zwolnienie z obowiązku płacenia odsetek. Aby współpracować ze skarbówką w ramach monitoringu, konieczne będzie poddanie się wstępnemu przeglądowi podatkowemu. Przeprowadzi go Krajowa Administracja Skarbowa i doradcy podatkowi. W dalszej kolejności konieczne będą również coroczne przeglądy rozliczeń przez doradcę.
Współpraca z fiskusem marchewką dla podatnika
- Ostatnie zmiany przepisów podatkowych obrazują znaczną determinację administracji podatkowej w zakresie uszczelnienia systemu podatkowego, zwalczania agresywnego planowania podatkowego oraz nadzoru i kontroli podatników. Jednocześnie brak jest do tej pory rozwiązań, które dla podmiotów deklarujących gotowość pełnej realizacji obowiązków podatkowych dawałyby w zamian pewność stosowania prawa podatkowego wobec gwałtownie zmieniających się regulacji podatkowych i ryzyka nieprzewidywalnej ich interpretacji przez organy podatkowe. Może to zmienić zbiór regulacji o współdziałaniu pomiędzy Krajową Administracją Skarbową a podatnikiem – tłumaczy Mirosław Michna, partner w dziale doradztwa podatkowego w KPMG w Polsce.
Zobacz również: Konta emerytalne i strefy ekonomiczne to optymalizacja podatkowa? >>
Raportowanie schematów podatkowych będzie miało duży wpływ na firmy >>
Nadzieja na lepsze?
Jak podkreśla ekspert, podstawowym warunkiem skorzystania z monitoringu horyzontalnego, poza audytem podatkowym wstępnym i monitorującym, ma być także posiadanie wdrożonego i funkcjonującego wewnętrznego systemu nadzoru nad wykonywaniem obowiązków podatkowych. Chodzi tu tzw. ramy wewnętrznego nadzoru podatkowego. - W zamian podmioty uczestniczące w systemie współdziałania uzyskają szereg istotnych korzyści związanych przede wszystkim ze współpracą z centralnym organem administracji podatkowej w miejsce lokalnych organów podatkowych. Uczestnicy programu uzyskają również możliwość m.in. bieżącego zawierania na szczeblu KAS umów w sprawie interpretacji przepisów podatkowych, ustalania cen transferowych, uproszczonego systemu kalkulacji zaliczek na podatek dochodowy. Wyłączone będzie też w określonych wypadkach ustalanie odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych czy możliwość wszczynania postępowań karnych skarbowych – dodaje Michna.
Kolejna próba poprawy relacji
Monitoring horyzontalny nie jest w Europie rozwiązaniem nowym. Funkcjonuje w systemach podatkowych Holandii, Francji i Austrii. Polski resort finansów podejmował już próby podjęcia współpracy z podmiotami gospodarczymi. Wcześniej pojawiła się usługa podmiotu kluczowego. Sam monitoring horyzontalny był zresztą zapowiadany przez ministra finansów w ramach kierunków działania i rozwoju Krajowej Administracji Skarbowej na lata 2017-2020
- Trudno powiedzieć, jakie będzie podejście biznesu do proponowanego rozwiązania – ocenia Krzysztof Kaźmierski, specjalista ds. podatkowych w Sitech. Jego zdaniem, z jednej strony będziemy mieli do czynienia z pewną ochroną administracji podatkowej w przypadku zgody podmiotu na objęcie jej monitoringiem, natomiast z drugiej – pojawi się kwestia wykorzystywania przez administrację uzyskanych informacji przeciwko podmiotowi objętemu monitoringiem. To jeden z czynników, który na pewno wzbudzi wśród podmiotów największe zastrzeżenia. – Pod uwagę trzeba będzie też wziąć mnóstwo innych kwestii, które pojawią się przy okazji wdrażania współpracy. Mam tu na myśli m.in. określenie i opis strategii podatkowej firmy, działu podatkowego i procesów związanych z podatkami, określenie, kto jest odpowiedzialny za kwestie podatkowe, analizę ryzyka podatkowego, wdrożenie odpowiednich kontroli i polityki podatkowej, a także co najmniej okresową aktualizację ram kontroli podatkowej – podkreśla Kaźmierski.
Słuszna idea monitoringu?
Na ewentualne ryzyka związane ze współpracą z administracją skarbową zwraca również uwagę prof. Adam Mariański, przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych. Jego zdaniem, sama idea monitoringu horyzontalnego jest słuszna. Musimy jednak poczekać, jak ta współpraca będzie wyglądała w praktyce. Może się bowiem okazać, że wcale nie będzie to rozwiązanie idealne. Prof. Mariański tłumaczy, że firmy będą udostępniać organom podatkowym całą swoją dokumentację, ale nie będą miały gwarancji, że otrzymają od fiskusa oczekiwaną odpowiedź. Może się zdarzyć, że dla podatnika bardziej opłacalny byłby spór z fiskusem przed sądem, niż akceptowanie jakiegoś rozwiązania w ramach współpracy z MF.
Na pytanie o kwestię uprzywilejowania doradców podatkowych przez resort finansów, prof. Mariański odpowiada, że nie ma w Polsce innej grupy zawodowej, która byłaby odpowiednia do przeprowadzania audytów podatkowych, tak dla podatników, jak i dla organów podatkowych. – Nie widzę tutaj żadnego przejawu uprzywilejowania – podkreśla przewodniczący KRDP.
Zobacz również: Zadania Krajowej Administracji Skarbowej >>
Czynności procesowe w kontroli celno-skarbowej >>
Rozstrzyganie sporów o właściwość organów podatkowych >>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
