W Ministerstwie Finansów wciąż trwają prace nad ostateczną wersją objaśnień podatkowych w sprawie informacji o schematach podatkowych (z ang. Mandatory Disclosure Rules, dalej: MDR). Ich publikację ministerstwo zapowiadało na połowę stycznia 2019 roku.

Oszczędzanie na emeryturę…

Z naszych nieoficjalnych informacji wynika, że MF chce w tych objaśnieniach wymienić IKE i IKZE (czyli indywidualne konta emerytalne i indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego) jako przykład schematów podatkowych, które powinny podlegać zgłoszeniu Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej.

Eksperci, z którymi rozmawialiśmy, nie kryją swojego zaskoczenia pomysłem resortu finansów. ‒ Domyślam się, że w takiej sytuacji obowiązek informacyjny spoczywałby na firmach ubezpieczeniowych, domach maklerskich czy bankach jako na promotorach czy wspomagających, bo nie wyobrażam sobie, aby posiadacze IKE, czy IKZE mieli zgłaszać fakt oszczędzania na własną emeryturę ‒ mówi nasz rozmówca.

Przeczytaj komentarz: Uszczelnianie systemu coraz bardziej absurdalne >>

‒ Polska Izba Ubezpieczeń wystąpiła do Ministerstwa Finansów o wyłączenie IKE, IKZE i PPE ze schematów raportowych. Czekamy na stanowisko MF ‒ powiedział nam z kolei Rafał Socha, analityk Polskiej Izby Ubezpieczeń.

 

Agnieszka Franczak, Aneta Kaźmierczyk

Sprawdź  

Pomysł Ministerstwa Finansów jest o tyle dziwny, że IKE i IKZE zostały wprowadzone na mocy ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego. Określiła ona zasady gromadzenia oszczędności na IKE i IKZE oraz dokonywania wpłat, wypłat transferowych, wypłat, częściowego zwrotu i zwrotu środków zgromadzonych na tych kontach.

Zobacz również: Indywidualne konta emerytalne oraz indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego >>

Tymczasem obowiązek raportowania o schematach podatkowych Ministerstwo Finansów wprowadziło po to, by dowiedzieć się o tych przykładach agresywnej optymalizacji podatkowych, o których nie miało dotąd pojęcia. Jeszcze w uzasadnieniu do projektu nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ordynacji podatkowej oraz niektórych innych ustaw, MF tłumaczyło, że celem projektowanej ustawy jest przede wszystkim gromadzenie wiedzy dotyczącej działań podatników, którzy osiągają korzyści podatkowe. Efektem pozyskiwania informacji, będzie możliwość szybkiego reagowania oraz ewentualna nowelizacja przepisów.

 

Schematy podatkowe zostały tak szeroko sformułowane, że nie ma żadnych wyłączeń przedmiotowych i podmiotowych poprzez taką definicję uzgodnienia i schematu podatkowego oraz definicję promotora, wspomagającego i korzystającego ‒ powiedziała nam Dorota Szubielska, radca prawny, kierująca praktyką podatkową kancelarii Radzikowski, Szubielska i Wspólnicy Sp. k.

‒ To jest tak absurdalne, że aż nieprawdopodobne, aby zostało wprowadzone ‒ mówi natomiast Małgorzata Sobońska-Szylińska, adwokat, partner w kancelarii Gekko Taxens Sobońska-Szylińska i Wspólnicy. I dodaje, że zabawne jest to, że gdyby chcieć na siłę uznać te przepisy o IKE i IKZE za uzgodnienie w myśl ordynacji podatkowej, to promotorem w tej sytuacji powinien być polski ustawodawca, bo to on wymyślił te przepisy.

Zobacz również:
Polski fiskus chce wiedzieć za dużo >>

WSA: Dowodem obciążającym podatnika mogą być jego prywatne notatki >>

… i inwestycje w SSE

Z naszych informacji wynika też, że na listę schematów podatkowych mają zostać wpisane także specjalne strefy ekonomiczne z uwagi na korzyści podatkowe, jakie uzyskują inwestujący w nich przedsiębiorcy. ‒ Była o tym mowa już w uzasadnieniu projektu ‒ mówi nasz rozmówca. Sprawdziliśmy.

W uzasadnieniu (datowanym na 24 sierpnia 2018 r.) do projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (obecnie - ustawa z 23 października 2018 r., Dz.U. z 2018 r., poz. 2193) Ministerstwo Finansów napisało, że kryterium głównej korzyści uważa się za spełnione, jeżeli na podstawie istniejących okoliczności oraz faktów należy przyjąć, że podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej mógłby zasadnie wybrać inny sposób postępowania, z którym nie wiązałoby się uzyskanie korzyści podatkowej takiej jak rozsądnie oczekiwana lub wynikająca w związku z wykonaniem uzgodnienia, a korzyść podatkowa jest główną lub jedną z głównych korzyści, którą podmiot spodziewa się osiągnąć w związku z wykonaniem uzgodnienia. Przykładowo więc kryterium głównej korzyści zostanie spełnione w sytuacji podmiotu, który decydując się na poszerzenie skali działalności dokonał nowej inwestycji na terenie specjalnej strefy ekonomicznej. Można bowiem przyjąć, że podmiot działający rozsądnie, który nie kierowałby się osiągnięciem korzyści podatkowej, mógłby zdecydować się na poszerzenie skali działalności również poza terenem strefy. Jednocześnie jednak analizowany przypadek, co do zasady, nie stanowiłby unikania opodatkowania (chyba, że w danych okolicznościach spełnione byłyby przesłanki sprzeczności korzyści z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej oraz sztucznego sposobu działania). Warto przy tym zaznaczyć, że korzyść podatkowa, o której mowa w tym przepisie nie musi być sprzeczna z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu. Unaocznia to również wskazany przykład korzyści wynikającej z dokonania inwestycji na terenie specjalnej strefy ekonomicznej, która – co do zasady – powinna być zgoda z celem przepisów stanowiących o preferencji dla tego rodzaju inwestycji. Kryterium głównej korzyści należy zatem traktować jako swego rodzaju dodatkowy „filtr”, przez który muszą przejść uzgodnienia posiadające ogólne cechy rozpoznawcze, aby uznać je za schematy podatkowe. Nie jest to natomiast konstrukcja zbliżona do klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

Co ciekawe, resort finansów nie zauważył nawet, że 10 maja 2018 r. została uchwalona przez parlament ustawa o wspieraniu nowych inwestycji, zgodnie z którą cały obszar Polski przeznaczony na działalność gospodarczą stał się jedną strefą inwestycji. Nowe przepisy umożliwiają zwolnienia podatkowe dla inwestorów na 10-15 lat. Premiowane są m.in. przedsięwzięcia, które wpływają na konkurencyjność i innowacyjność regionalnych gospodarek. Na podstawie tej ustawy, o ulgi podatkowe i preferencyjne warunki będzie mogła wystąpić każda firma w każdym mieście czy gminie.