Ministerstwo opublikowało zapowiedź w prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Poinformowało, że projekt implementuje przepisy dyrektywy Rady (UE) 2022/2523 z 14 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw. Celem dyrektywy jest wdrożenie w Unii Europejskiej globalnych zasad przeciwdziałania erozji podstawy opodatkowania (tzw. zasad GloBE) - głównej części tzw. filaru II OECD.

Na podstawie tych zasad na świecie ma zostać ustanowiony minimalny poziom opodatkowania działalności gospodarczej.

System globalnego podatku minimalnego

Jak przypomina MF, filar II OECD składa się z:

  1. zasad GloBE, które wprowadzają minimalny globalny poziom efektywnego opodatkowania dużych przedsiębiorstw międzynarodowych (tzw. globalny minimalny podatek) oraz
  2. traktatowej zasady dodatkowego prawa do opodatkowania (STTR) pozwalającej państwom źródła na nałożenie dodatkowego opodatkowania na niektóre kategorie płatności wychodzące z danej jurysdykcji do podmiotów powiązanych w innej jurysdykcji.

- Dyrektywa, a tym samym projekt implementujący dyrektywę, służą wprowadzeniu wyłącznie zasad GloBE - informuje MF.

W opinii OECD grupy międzynarodowe, korzystając ze zjawiska race to the bottom, doprowadzają do sytuacji, w której:

  1. opodatkowanie następuje w jurysdykcji o niskiej efektywnej stawce podatkowej, a nie w miejscu wytworzenia wartości,
  2. jurysdykcje bogate mogą sobie pozwolić na obniżanie stawek podatkowych i rezygnację z dochodów podatkowych, co w efekcie pogłębia dalszy rozdźwięk ekonomiczny miedzy państwami rozwiniętymi a rozwijającymi się,
  3. państwo które chce pozostać atrakcyjnie inwestycyjnie, musi (jako efekt presji w wyścigu do dna) także obniżyć opodatkowanie na swoim terytorium, co przyczynia się do spadku ogólnego poziomu opodatkowania grup międzynarodowych na całym świecie.

 

- Odpowiedzią na opisane w punkcie pierwszym problemy opodatkowania międzynarodowego ma być wprowadzenie omawianym projektem systemu tzw. globalnego podatku minimalnego (zasad GloBE). Jest to rozwiązanie, w którym największe przedsiębiorstwa międzynarodowe będą podlegały każdego roku sprawdzeniu, czy spełniają wymóg minimalnego efektywnego poziomu opodatkowania: 15 proc. Jeśli efektywny poziom opodatkowania dochodu dla danej grupy międzynarodowej, w określonej jurysdykcji, będzie wynosił poniżej 15 proc. (tzw. efektywna stawka 15 proc., na taką grupę zostanie nałożony odpowiedni podatek wyrównawczy (ang. top-up tax) - uzasadnia Ministerstwo Finansów.

 

Meritum Podatki 2024 ebook

Aleksander Kaźmierski

Sprawdź  

Trzy rodzaje podatku wyrównawczego

Jak podkreśla MF, wprowadzany projektem system globalnego podatku minimalnego ma zostać oparty o trzy rodzaje podatku wyrównawczego:

  1. globalny podatek wyrównawczy – w dyrektywie jako zasada włączenia dochodu do opodatkowania (IIR),
  2. krajowy podatek wyrównawczy – zależnie do kontekstu także z przymiotem „kwalifikowany” (QDMTT),
  3. podatek od niedostatecznie opodatkowanych zysków – w dyrektywie jako zasada niedostatecznie opodatkowanych zysków (UTPR).


Globalny podatek wyrównawczy (IIR) nakłada obowiązek zapłacenia odpowiedniego podatku wyrównawczego, co do zasady, na jednostkę dominującą najwyższego szczebla w grupie. System ten w założeniach jest podobny do funkcjonującego w wielu państwach, w tym w Polsce, reżimu opodatkowania zagranicznych jednostek kontrolowanych. Jednostka dominująca grupy, w jurysdykcji w której ma siedzibę, powinna zapłacić podatek wyrównawczy od swoich nisko opodatkowanych jednostek zależnych w innych jurysdykcjach.

Krajowy podatek wyrównawczy (QDMTT) działa w sposób podobny do IIR, z tą istotną różnicą, że prawo do poboru podatku wyrównawczego zostaje w państwie, w którym znajdują się nisko opodatkowane jednostki składowe grupy, a więc najczęściej, będzie on płacony w tej jurysdykcji, gdzie ulokowany został nisko opodatkowany dochód (a niekoniecznie tam gdzie jest jednostka dominująca). Względem standardu OECD, IIR i QDMTT zostało rozszerzone w dyrektywie na duże grupy krajowe, czyli grupy jednostek operujące na terenie wyłącznie jednego państwa członkowskiego.

Podatek od niedostatecznie opodatkowanych zysków UTPR nakłada obowiązek zapłacenia podatku wyrównawczego od jednostki dominującej, na jednostki z grupy znajdujące się w danej jurysdykcji, w sytuacji gdy ta jednostka dominująca działa w innej jurysdykcji, w której nie ma IIR.

Projekt ma być przyjęty przez rząd w III kwartale 2024 r.

Czytaj również: Kongres KPMG: Przedsiębiorców czekają kolejne zmiany >>

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.