Wejście w życie matrycy stawek ma wyeliminować wątpliwości w zakresie opodatkowania VAT niektórych towarów i usług. Chodzi tu przede wszystkim o towary podobne np. ciastka, pieczywo, soki, przyprawy itd. Nie będzie trzeba odwoływać się do PKWiU 2008. W klasyfikacji towarów przy określaniu prawidłowej stawki VAT ma pomóc Nomenklatura Scalona.

Przyjęty przez rząd projekt przewiduje:

Obniżenie stawek VAT na niektóre produkty

  • Owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy jadalne, skórki owoców cytrusowych lub melonów – zostaną objęte 5 proc. stawką jak wszystkie owoce (obecnie są opodatkowane 8 proc. stawką).
  • Pieczywo każdego rodzaju oraz ciastka – zostaną objęte 5 proc. stawką (obecnie pieczywo i wyroby ciastkarskie są objęte trzema stawkami: 5, 8 i 23 proc. w zależności od terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości).
  • Zupy, buliony, żywność homogenizowana i dietetyczna – będą opodatkowane stawką 5 proc. (obecnie jest 8 proc.).
  • Musztarda, słodka papryka (przyprawa) oraz niektóre przyprawy przetworzone (np. pieprz, tymianek) – zostaną objęte 8 proc. stawką jak pozostałe przyprawy (obecnie 23 proc.).
  • Książki wszelkiego rodzaju: drukowane, na dyskach i taśmach oraz innych nośnikach, jak również w formie elektronicznej (e-booki) – będą miały 5 proc. stawkę (obecnie
    e-booki i niektóre książki opodatkowane są 23 proc. stawką VAT).
  • Żywność dla niemowląt i małych dzieci, a także smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe – będą objęte stawką 5 proc. (obecnie 8 proc.).
  • Artkuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy) – stawka spadnie z 8 do 5 proc.
  • Gazety, dzienniki i czasopisma drukowane oraz umieszczone na dyskach, taśmach i innych nośnikach oraz w formie elektronicznej (e-prasa) – zostaną objęte 8 proc. stawką VAT (oznacza to zejście ze stawki 23 proc. w przypadku niektórych gazet oraz e-prasy).

Zobacz również: Matryca stawek VAT i Wiążąca Informacja Stawkowa - zmiany oczekiwane przez rynek >>

Podwyższenie stawek VAT na niektóre produkty

  • Niektóre przyprawy nieprzetworzone (np. kmin, szafran, kurkuma) – wzrost z 5 do 8 proc.
  • Napoje owocowe i warzywne – wzrost z 5 na 23 proc. Natomiast soki oraz nektary owocowe i warzywne pozostaną na poziomie 5 proc.
  • Homary i ośmiornice, inne skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne (m.in kraby, langusty, krewetki, ostrygi, małże, ślimaki) oraz przetwory z nich, a także kawior  i dania sprzedawane w placówkach gastronomicznych, których składnikiem są ww. produkty – wzrost z 5 na 23 proc.
  • Lód używany do celów spożywczych i innych celów chłodniczych – wzrost z 8 na 23 proc.
  • Czasopisma specjalistyczne – podwyższenie stawki z 5 na 8 proc. Podwyżka nie obejmie drukowanych czasopism regionalnych i lokalnych, a także tych umieszczonych na dyskach i płytach oraz podobnych nośnikach, dla których utrzymano stawkę 5 proc.


Przewidziano także wprowadzenie tzw. wiążącej informacji stawkowej (WIS). WIS będzie decyzją wydawaną przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na potrzeby opodatkowania VAT. Zapewni podatnikom większą pewność co do prawidłowości stosowania stawek podatku VAT (chodzi o określenie właściwej stawki dla danego towaru lub usługi).

Zmieniony zostanie sposób identyfikowania towarów i usług na potrzeby podatku VAT – przewidziano odejście od stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008) na rzecz Nomenklatury Scalonej (CN – w odniesieniu do towarów) oraz aktualnej Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2015 dotyczy usług).

Od 1 czerwca 2019 r. zaczną obowiązywać nowe stawki podatku VAT na niektóre towary i usługi (e-booki, e-prasa). Z tą datą mają wejść też w życie przepisy umożliwiające uzyskiwanie WIS przez podatników.

Od 1 stycznia 2020 r. mają być stosowane przepisy wprowadzające nowy sposób identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT oraz stawki VAT dotyczące pozostałych towarów i usług.



Uporządkowanie stawek VAT

Jak wskazuje Radosław Maćkowski, doradca podatkowy z MVP TAX, na zmianach zyskają na pewno producenci i dystrybutorzy pieczywa, ciastek oraz owoców, a także wydawcy i dystrybutorzy książek (papierowych oraz elektronicznych). Wszystkie te towary będą opodatkowane 5 proc. stawką VAT. Teraz e-booki i ciastka podlegają stawce podstawowej (23 proc.). - Na tak duże różnice w stawkach VAT nie będą mogli jednak liczyć dystrybutorzy owoców, bo wszystkie owoce będą korzystały z 5 proc. stawki VAT, ale to i tak stawia ich w lepszej sytuacji. Teraz np. banany i pomarańcze są opodatkowane 8 proc. VAT – podkreśla Maćkowski. 

 

Niejasności pozostaną

Pomysł wprowadzenia nowej matrycy stawek popiera Jerzy Martini, doradca podatkowy, partner w kancelarii Martini i Wspólnicy. Jego zdaniem to krok w dobrym kierunku. Ekspert pozytywnie ocenia pomysł odejścia od drobiazgowo wymienianych kategorii towarów, na rzecz ich pogrupowania w szersze kategorie. Zwraca jednak uwagę, że istnienie stawek obniżonych samo w sobie powoduje bałagan w systemie VAT, więc również po wprowadzeniu nowych przepisów dotyczących stawek kontrowersje nadal będą się pojawiać, choć prawdopodobnie w mniejszej skali. Martini podkreśla, że po wejściu w życie nowych przepisów w dalszym ciągu istnieć będą pewne wąskie wyłączenia z możliwości stosowania stawek obniżonych. Przykładem są tutaj słynne ośmiorniczki i inne owoce morza, które będą opodatkowane według stawki podstawowej.

Zobacz również:
MF: VAT 8 proc. - woda nie zdrożeje >>

Będzie wyższy VAT na czasopisma naukowe >>
Kasy fiskalne: W 2019 roku jeszcze nie online >>
 

Wiążąca Informacja Stawkowa już od czerwca

Nowe przepisy wprowadzą także Wiążącą Informację Stawkową (WIS). Ma to zapewnić podatnikom ochronę i umożliwić prawidłowe przyporządkowanie stawki. Informacje będą wydawane w formie decyzji już od czerwca br. Jak tłumaczy Maćkowski, jest to pewnego rodzaju skrzyżowanie interpretacji indywidualnej z Wiążącą Informacją Taryfową (określającą kod Nomenklatury Scalonej dla danego towaru dla celów celnych). - Ponieważ nowa matryca VAT będzie odnosiła się w przypadku towarów wyłącznie do kodów Nomenklatury Scalonej (CN), to z WIS dowiemy jednocześnie, jaki kod CN powinien mieć dany towar oraz jaka stawka VAT powinna znaleźć w jego przypadku zastosowanie.

Filip Świtała, wiceminister finansów w rozmowie z Prawo.pl tłumaczył, że podatnik będzie występował o WIS opisując swój towar albo usługę, natomiast organ dokona odpowiedniej klasyfikacji towaru albo usługi. W zależności od klasyfikacji określi prawidłową stawkę. Co ważne, WIS będą mogli się posługiwać nie tylko adresaci decyzji. Jeżeli przykładowo wytwórca danego produktu otrzyma WIS dla swojego produktu, to nie tylko on będzie miał pewność co do właściwej stawki, ale również jego kontrahenci i inne osoby, które powołają się na WIS.

 

Sprawdź w LEX:

Jak rozliczyć fakturę dotyczącą vouchera, otrzymaną od niemieckiego kontrahenta? >

Jak w 2019 r. zaliczać nieodliczony VAT do kosztów (wydatki dotyczące samochodów)? >

Czy firma może obciążyć częścią kosztów polisy ubezpieczeniowej nowego leasingobiorcę? >

Jak rozliczyć fakturę otrzymaną od chińskiej firmy kurierskiej z tytułu transportu towarów z Chin? >