Zawarcie takiej umowy umożliwia szybsze niż miałoby to miejsce w przypadku nabycia jej przedmiotu (np. samochodu osobowego) ujęcie w koszty podatkowe wydatków ponoszonych na jego zakup (rat leasingowych). Zgodnie bowiem z przepisami ustaw o CIT i PIT umowa leasingu może zostać zwarta na okres jedynie 40 proc. normatywnego okresu amortyzacji (który wynosi 5 lat). Jednocześnie opłata wstępna, warunkująca zawarcie umowy leasingu, może być rozpoznana przez leasingobiorcę już w dacie jej poniesienia.
Czytaj: Umowy leasingu są pełne niebezpieczeństw>>
Umowa leasingu to nie schemat
W przypadku leasingu bez wątpienia mogłyby zostać spełnione niektóre ogólne cechy rozpoznawcze. Wskazać należy przede wszystkim na cechę polegająca na tym, że dokonywane w ramach uzgodnienia czynności opierają się na znacznie ujednoliconej dokumentacji albo przyjmują znacznie ujednoliconą formę, które nie wymagają istotnych zmian w celu wdrożenia schematu u więcej niż jednego korzystającego .
Jednocześnie trzeba jednak pamiętać, że samo wystąpienie ogólnej cechy rozpoznawczej to za mało, aby mówić o schemacie podatkowym. W przypadku takiej cechy musi zostać także spełnione kryterium głównej korzyści. Prawidłowa interpretacja tego kryterium, które (mówiąc w pewnym uproszczeniu) dotyczy działania w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, pozwala istotne organicznie ilości raportowań schematów podatkowych.
Nie powinno budzić wątpliwości, że przedsiębiorcy zawierają umowy leasingu kierując się względami biznesowymi, wybierając najbardziej odpowiedni dla siebie model finansowania pozyskiwanych na potrzeby działalności gospodarczej samochodów, czy innych urządzeń. Z zasady zatem w takich przypadkach nie występuje schemat podatkowy i obowiązki informacyjne w zakresie jego raportowania.
Co na to ministerstwo finansów?
Warto zauważyć, że w zamieszczonych na stronie MF pytaniach i odpowiedziach znajdują się dość konkretne wskazówki co do traktowania umowy leasingu jako schematu podatkowego.
Czytaj: MF zbiera informacje o umowach leasingu operacyjnego, choć nie chce powiedzieć, czy słusznie>>
MF wskazał, że: „Korzystający może zatem uznać, że nie ma podstaw do składania informacji MDR-3, mimo iż w danym przypadku promotor dokonał przekazania informacji MDR-1 o danym uzgodnieniu jako schemacie podatkowym standaryzowanym i Szef KAS nadał NSP. […] Przykład: Spółka leasingowa poinformowała (jako promotor) przedsiębiorcę będącego leasingobiorcą (jako korzystającego) o NSP schematu podatkowego. Uzgodnienie ma według promotora polegać na zawarciu umowy leasingu. Przedsiębiorca ma jednak pełną wiedzę na temat okoliczności zawarcia tej umowy i jest w stanie ocenić i wykazać, że decyzja o zawarciu umowy leasingu była motywowana wyłącznie ekonomicznie”.
Powyższe należy rozumieć w ten sposób, że mimo iż w określonych okolicznościach spółka leasingowa może uznać umowę leasingu na schemat standaryzowany (a siebie za promotora), to leasingobiorca, wiedząc, że kierował się względami czysto biznesowymi, nie będzie występował w roli korzystającego na którym spoczywają obowiązki informacyjne w zakresie MDR. Leasing nie stanowi zatem ze swej istoty schematu podatkowego z uwagi na brak spełnienia kryterium główne korzyści. Jednocześnie MF podkreślił zasadniczo techniczny charakter numeru NSP (zgodnie ze stanowiskiem MF nadanie tego numeru nie przesądza o tym, że zgłoszone uzgodnienie materialnie stanowi schemat podatkowy).
A jednak- leasing to czasem schemat
Zawarcie umowy leasingu w pewnych sytuacjach może jednak być elementem uzgodnienia stanowiącego schemat podatkowy, spełniającego kryterium głównej korzyści. Jako przykład można wskazać przypadek, w którym przedsiębiorca wykupuje samochód będący przedmiotem umowy leasingu operacyjnego do majątku prywatnego z intencją neutralnego na gruncie PIT zbycia go po upływie 6 miesięcy. Jednocześnie taka transakcja nie jest opodatkowana VAT. Innym przykładem, na który zwróciło uwagę MF, jest, zawieranie umowy leasingu samochodu osobowego przed końcem 2018 r. z tego tylko względu, żeby miał do niej zastosowanie bardziej korzystny reżim podatkowy (od 1 stycznia 2019 r. wprowadzono istotne ograniczenia m.in. w obszarze zaliczania w koszty podatkowe rat leasingowych).
Warto jednak przypomnieć, że o ile nie mamy do czynienia ze spełnieniem kryterium transgranicznego (a tak w przypadku umów leasingu zazwyczaj będzie), to aby wystąpił schemat podatkowy leasingobiorca musi być uznany za kwalifikowanego korzystającego - musi spełniać określone kryteria (np. jego przychody lub wartość aktywów powinna przekraczać 10 mln Euro).
Autor: Konrad Kurpiewski, ekspert ds. MDR i polityki podatkowej w PwC. Wcześniej pełnił m.in. funkcję naczelnika wydziału informacji o schematach podatkowych w Ministerstwie Finansów.