15 lutego 2025 r. rozpocznie się okres rozliczeń PIT za 2024 rok. Na razie - do 14 lutego – Krajowa Administracja Skarbowa przeprowadza prace w usłudze Twój e-PIT, więc jest ona niedostępna.

Przy okazji rozliczeń po raz kolejny wraca jednak pytanie o kwotę wolną od podatku, której podniesienie zapowiadano w trakcie kampanii wyborczej. Ministerstwo Finansów przypomina, że w rozliczeniu za 2024 r. wynosi ona bez zmian 30 tys. zł. Resort nie rezygnuje jednak z zamiaru jej podniesienia.

 

Kwota wolna zostanie podniesiona, ale są warunki

- Chociaż w umowie koalicyjnej nie zapisano podwyższenia kwoty wolnej od podatku z 30 tys. zł do 60 tys. zł, to rząd nie zrezygnował z tego planu. Jego realizacja zależy od stanu finansów państwa oraz sytuacji geopolitycznej. Koszt wprowadzenia tej zmiany dla roku 2025 wyniósłby 52,5 mld zł, co znacząco wpłynęłoby na uszczuplenie dochodów sektora publicznego z PIT - poinformował wiceminister finansów Jarosław Neneman w odpowiedzi na interpelację poselską nr 7357.

Przypomniał, że w kwietniu 2024 r. rząd przedstawił audyt finansów publicznych, który wskazał konieczność naprawy ze względu na wysoki deficyt, rosnący dług i koszty jego obsługi, omijanie stabilizującej reguły wydatkowej oraz pogorszenie jakości finansowania samorządów. Te wyzwania znalazły odzwierciedlenie w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa na lata 2024–2027, który zakłada m.in. utrzymanie obecnych przepisów podatkowych, aby nie pogłębiać deficytu. Ze względu na deficyt instytucji rządowych i samorządowych sięgający w 2023 r. 5,1 proc. PKB, tj. przekraczający 3 proc. PKB, w 2024 r. Polska została objęta unijną procedurą nadmiernego deficytu, co zobowiązuje nas do jego stopniowego zmniejszania. Rząd przedstawił plan redukcji deficytu i długu sektora finansów publicznych do 2028 r. do poziomu poniżej 3 proc. PKB, chcąc jednocześnie utrzymać wzrost gospodarczy i inwestycje publiczne.

- Rząd dąży do spełnienia złożonej obietnicy podwyższenia kwoty wolnej od podatku do 60 tys. zł w sposób odpowiedzialny. Jej wprowadzenie będzie możliwe, gdy pozwolą na to ekonomiczne, jak i geopolityczne uwarunkowania - podsumował Neneman.

 

Zły stan finansów publicznych

Eksperci podchodzą jednak do tych zapowiedzi sceptycznie.

- W ustawie budżetowej na 2025 r. przyjęto rekordowy deficyt 289 mld zł, co wynika m.in. z wysokich wydatków na obronność. Poza tym Polska została objęta unijną procedurą nadmiernego deficytu. Czy w tej sytuacji będzie przestrzeń na to, by pozbawić budżet ponad 50 mld zł wpływów z PIT? - mówi Paweł Lewandowski, ekonomista zajmujący się doradztwem biznesowym. 

Również Mariusz Zielonka, główny ekonomista Konfederacji Lewiatan, alarmuje, że finanse publiczne są w coraz gorszym stanie. Mimo iż rząd zobowiązał się do redukcji deficytu poniżej 3 proc. do 2028 r., to obrał mało realną ścieżkę zwiększania dochodów i utrzymywania wydatków na zbliżonym poziomie. - Liczyliśmy, że rząd zdecyduje się mimo wszystko zredukować wydatki. Wybrał jednak zwiększenie dochodów poprzez m.in. podniesienie podatków - mówi Zielonka. - Polska została objęta unijną procedurą nadmiernego deficytu. W nadchodzących latach zarządzanie finansami publicznymi będzie więc stanowiło nie lada wyzwanie, tym bardziej że rząd nie wycofuje się z obietnic wyborczych i zapewnia, że kwota wolna od podatku w wysokości 60 tys. zł zostanie wprowadzona w tej kadencji - dodaje.

Czytaj w LEX: TK: regulacja wysokości kwoty wolnej od podatku niekonstytucyjna (K 21/14) > >

 

Przedsprzedaż
Prawo finansów publicznych i prawo podatkowe [PRZEDSPRZEDAŻ]
-25%
Przedsprzedaż
Prawo finansów publicznych i prawo podatkowe [PRZEDSPRZEDAŻ]

Elżbieta Chojna-Duch, Hanna Elżbieta Litwińczuk, Elżbieta Kornberger-Sokołowska

Sprawdź  

Cena promocyjna: 74.26 zł

|

Cena regularna: 99 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 74.26 zł


Wyższa kwota wolna dzięki ulgom

W rozliczeniu PIT za 2024 r. osoby płacące podatek według skali uiszczają stawki 12 proc. i - po przekroczeniu progu dochodów 120 tys. zł - 32 proc. podatku. Zapłaty stawki według wyższego progu można uniknąć dzięki ulgo podatkowym, w tym rozliczeniu z małżonkiem lub samotnie wychowywanym dzieckiem. 

Rozliczenie z małżonkiem polega na tym, że płaci się podatek w podwójnej wysokości od łącznych połowy dochodów. wspólne rozliczenie warto rozważyć, gdy jeden z małżonków w ogóle nie ma dochodu albo zarabia mało, a dochód drugiego wpada w drugi przedział skali podatkowej. Dzięki wspólnemu rozliczeniu drugi z małżonków może zapłacić podatek według stawki 12 proc., właściwej dla pierwszego przedziału skali. 

Podobny mechanizm stosuje się w przypadku rozliczenia z samotnie wychowywanym dzieckiem. Rozliczenie samotnego rodzica polega na tym, że płaci on podatek w podwójnej wysokości od połowy dochodów. Dzięki takiemu rozwiązaniu samotny rodzic korzysta z podwójnej kwoty wolnej od podatku, a więc w sumie 60 tys. zł jego dochodów nie podlega opodatkowaniu.

Sprawdź w LEX: Kwota wolna od podatku nie może być różnicowana ze względu na miejsce rezydencji podatnika podatku od darowizny (C-510/08) > >

 

Wybór formy opodatkowania 

Ewentualne podniesienie kwoty wolnej będzie miało tez istotne znaczenie dla przedsiębiorców. Osoby prowadzące działalność gospodarczą mają do wyboru trzy formy opodatkowania:

  • skala podatkowa ze stawkami 12 i 32 proc. oraz 30 tys. zł kwoty wolnej od podatku,
  • stawka liniowa 19 proc. (bez kwoty wolnej),
  • ryczałt od przychodów ewidencjonowanych według stawek od 2 do 17 proc. - rozliczany od przychodów, bez możliwości odliczenia kosztów i bez kwoty wolnej od podatku.

Jak wskazuje dr Bartosz Kubista, adwokat, doradca podatkowy, partner zarządzający w Kancelarii GLC, wysokość kwoty wolnej od podatku jest istotnym czynnikiem wyboru dla przedsiębiorców, zwłaszcza tych, którzy nie przekroczą istotnie pierwszego progu podatkowego. Często stają oni przed wyborem, czy bardziej opłaca im się zapłacić 19 proc. od całości dochodu, czy – zakładając nieopodatkowanie części dochodu w pierwszym progu – ryzykować opodatkowanie części swoich zarobków stawką 32 proc. Dla tych podatników różnica pomiędzy wyłączeniem z opodatkowania ćwierci a połowy kwoty w pierwszym progu podatkowym jest ogromna i stanowi istotny czynnik decyzyjny.

Należy pamiętać, że preferencyjne opodatkowanie małżonków i samotnych rodziców przysługuje tyko przy skali podatkowej. Preferencje nie mają zastosowania, gdy małżonkowie lub osoby samotnie wychowujące dziecko stosują przepisy o 19-proc. podatku liniowym lub o zryczałtowanym podatku od przychodów ewidencjonowanych (z wyjątkiem ryczałtu od przychodów osiągniętych z najmu, podnajmu i dzierżawy w ramach tzw. najmu prywatnego).

Czytaj również: Co dalej z podatkiem Belki - MF zapowiada zmiany

Zobacz w LEX: Podatki i finanse w kancelarii adwokackiej: praktyczne wskazówki > >

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.