Czy podatnik prowadzący działalność gospodarczą może na swój koszt zakupić bilet PKP dla osoby również prowadzącej działalność, z którą współpracuje? Czy jest to jego koszt? Co się dzieje po stronie osoby obdarowanej? Koszt biletu to 114 zł.
Co do zasady, osoba prowadząca działalność gospodarczą może kupować co chce i komu chce - dotyczy to także biletów PKP. Co do skutków podatkowych po stronie podatnika i jego kontrahenta - wymaga to dokładniejszej analizy.
Brak jakiegokolwiek wyłączenia powoduje, iż dopuszczalne jest kupowanie biletów PKP dla osób trzecich, w tym kontrahentów. Rodzi się jednak pytanie, czy wartość takiego biletu stanowi koszt uzyskania przychodów u podatnika. Na pytanie takie nie sposób udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy bowiem od celu podróży. Jeżeli byłby to np. cel turystyczny - wydatek nie byłby kosztem. Jeżeli natomiast byłby to cel służbowy, a obie osoby realizują wspólne przedsięwzięcie i zgodnie z zawartą umową to podatnik ma ponosić koszty biletów - wartość tych biletów stanowić będzie koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 22 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Od strony osoby współpracującej (faktycznie współpracującej, a nie w rozumieniu przepisów o ZUS): zapewniony nieodpłatnie bilet stanowić będzie, co do zasady, przysporzenie majątkowe, a w konsekwencji - powinien być zaliczony do przychodów podatkowych. W przypadku realizacji wspólnego przedsięwzięcia, przy założeniu, że to podatnik jest zobowiązany do pokrywania kosztów biletów, można dowodzić, iż wartość biletu, to po prostu koszt tego przedsięwzięcia, który przypada na podatnika. W takiej sytuacji strony dzielą się kosztami, a fakt, iż coś przypada wyłącznie na podatnika nie stanowi zdaniem autora odpowiedzi przychodu drugiej strony. Powyższe powoduje, iż w przedstawionej sytuacji może zostać podważone zarówno zaliczenie biletu do kosztów podatnika, jak i nie wykazywanie go w przychodach osoby współpracującej. Aby uniknąć wątpliwości można zastosować poniższą procedurę. Zakładając, iż osoba współpracująca fakturuje podatnika można zrobić to następująco: 1) podatnik dokonuje zakupu biletu za 114 zł, odlicza VAT (bilety PKP na odległość większą niż 50 km są fakturą), a wartość netto zalicza do kosztów uzyskania przychodów; 2) następnie refakturuje poniesiony koszt na osobę współpracującą - w efekcie kwota netto jest przychodem, a VAT jest wykazywany jako należny; jednocześnie u osoby współpracującej netto jest kosztem, a VAT do odliczenia; 3) osoba współpracująca - podnosi odpowiednio swoje wynagrodzenie o cenę biletu, dzięki czemu przychód równoważy u niej koszt, a VAT jest do zapłaty (prawdopodobnie nastąpi zmiana stawki z 7% właściwej dla biletów PKP na 22%); u podatnika zaś mamy koszt uzyskania przychodów i VAT do odliczenia. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, iż zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest sytuacja, gdy to osoba współpracująca będzie sama kupować bilet, a następnie jego wartość będzie doliczać do swojego wynagrodzenia.