W przedmiotowej sprawie sąd rozstrzygał kwestię czy organ podatkowy zobowiązany był wydać podatnikowi zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach w sytuacji, gdy w dacie jego wydania funkcjonowała obrocie prawnym nieostateczna decyzja określająca wysokość zobowiązania podatkowego.

Podatnik złożył bowiem w urzędzie skarbowym wniosek o wydanie zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach. Fiskus odmówił wydania takiego zaświadczenia, ponieważ z decyzji naczelnika urzędu skarbowego wynikało, że podatnik posiadał zaległości podatkowe z tytułu PIT oraz odsetki stałe z tytułu niezapłaconych w terminie zaliczek.

Według fiskusa co prawda decyzje są nieostateczne, to jednak nie przesądza to o tym, iż wskazanych w decyzjach kwot nie należy traktować jak zaległość podatkową. Zaległość podatkowa powstaje bowiem, w myśl art. 51 § 1 Ordynacji podatkowej wówczas, gdy podatek nie został zapłacony w terminie płatności. Zatem sam fakt niezapłacenia podatku, bez względu na inne okoliczności, skutkuje powstaniem zaległości podatkowej.

Zdaniem podatnika nie można twierdzić, iż podatnik ma zaległość (jak wskazał organ i z tego powodu odmówił wydania zaświadczenia), jeżeli wydano decyzję, która nie jest ostateczna i jako taka może zostać podważona.

Sprawa trafiła do WSA w Bydgoszczy. Zdaniem sądu mając na względzie charakter prawny zaświadczenia, które jedynie potwierdza, a nie stwierdza stan faktyczny, uznać należy że organ podatkowy nie może wydać zaświadczenia o niezaleganiu będąc w posiadaniu doręczonych podatnikowi, nawet nieostatecznych decyzji, z których wynikają zaległości podatkowe i to także wówczas, gdy decyzjom tym nie nadano rygoru natychmiastowej wykonalności.

I nie ma tu znaczenia, że ta decyzja w dacie wydawania postanowienia o odmowie wydania zaświadczenia była nieostateczna. Sąd wskazał tu na art. 306e § 6 Ordynacji podatkowej w zakresie, o którym mowa w art. 239d, uznaje się, że do czasu wydania ostatecznej decyzji nie istnieje zaległość podatkowa. Zatem tylko w przypadku określonym tym przepisem ustawodawca nakazał do czasu wydania decyzji ostatecznej uznawać, iż nie istnieje zaległość podatkowa. Przypadek określony w tym przepisie dotyczy zastosowania się do wydanej interpretacji podatkowej i nadania rygoru natychmiastowej wykonalności. Sprawa taka nie dotyczyła niniejszego przypadku. A contrario, w każdym innym przypadku nie uznaje się, że do czasu wydania decyzji ostatecznej nie istnieje zaległość podatkowa.

Reasumując, zaświadczenie potwierdza stan faktyczny lub prawny istniejący w dniu jego wydania. Skoro w dniu wydania podatnikowi postanowienia o odmowie wydania zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach, organ podatkowy posiadał dokumenty w postaci doręczonej decyzji wymiarowej, na podstawie której prawidłowo ustalił, że podatnik posiada zaległości, to nie mógł wydać zaświadczenia o żądanej treści.

Wyrok WSA w Bydgoszczy z 20 lutego 2013 r., I SA/Bd 1062/12