Firma z branży spożywczej zatrudnia handlowców. Obszar wykonywania przez nich pracy jest określony w umowie o pracę i jest to obszar obejmujący kilka województw. Pracownik jedzie na 2-dniowe spotkanie z klientem do miejscowości oddalonej o 200 km. Przedstawia fakturę za hotel w miejscowości, która znajduje się na terenie wykonywania przez niego czynności pracowniczych.
Czy zwrot wydatku za hotel pracownikowi jest jego przychodem ze stosunku pracy?
Zwrot wydatku za hotel jest dla pracownika przychodem ze stosunku pracy.
Skoro pracownik znajduje się na obszarze stanowiącym dla pracownika miejsce pracy, nie jest to podróż służbowa, a tym samym świadczenia na rzecz pracownika nie korzystają ze zwolnienia przewidzianego dla podróży służbowych.
Jednocześnie zapewnienie pracownikowi noclegów w miejscu pracy stanowi dla niego przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1-2a i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. Jeżeli nocleg jest zapewniony w hotelu mamy do czynienia z usługą hotelową, którą wycenia się według cen zakupu.

Jednocześnie w myśl art. 21 ust. 1 pkt 19 u.p.d.o.f. wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń ponoszonych przez pracodawcę z tytułu zakwaterowania pracowników w:
a) hotelach pracowniczych,
b) kwaterach prywatnych wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł
- z tym, że zwolnienie ma zastosowanie do pracowników, których miejsce zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie korzysta z podwyższonych kosztów uzyskania przychodów.
Zwolnienie to nie będzie miało jednak zastosowania, gdyż nie mamy do czynienia z hotelem pracowniczym (w praktyce jest to niemożliwe z uwagi na to, że takich hoteli obecnie ze świecą by szukać - wyginęły wraz ze zmianą systemu), a kwatera prywatna to nie hotel (na dodatek kwatera prywatna powinna być przeznaczona na cele zbiorowego zakwaterowania).

Powyższe oznacza, że mamy do czynienia z przychodem pracownika. Można jednak zająć inne stanowisko, które choć wątpliwe warte jest uwagi. Zgodnie z tym stanowiskiem, w przedstawionej sytuacji usługa hotelowa nie stanowiłaby przychodu pracownika, tylko zwykły koszt pracodawcy. Pracodawca mógłby dowodzić, iż pokój w hotelu został wynajęty w celu spotkania z kontrahentem, a nie zagwarantowania noclegu pracownikowi, wobec czego wartość noclegu nie powinna być opodatkowana u pracownika. Pogląd ten - mimo że zdaniem autora słuszny pod względem moralnym - ma wątpliwe podstawy prawne. Skoro bowiem pracownik nocował i nie płacił za nocleg, to uzyskał konkretne przysporzenie majątkowe, które stanowi jego przychód ze stosunku pracy, a brak wyłączenia oznacza konieczność opodatkowania tego przychodu.

Paweł Ziółkowski