Pytanie

Firma jest podatnikiem VAT i prowadzi rejestry zakupu VAT. W 2013 r. w lutym wystąpiły zaległości z tytułu nieopłaconych faktur zakupu (termin przekroczył 150 dni).
Jak należy sporządzić rejestr VAT i deklarację VAT?
Czy w rejestrach VAT należy wykazać kwoty nieopłaconych faktur VAT z minusem?
Czy w deklaracji VAT ogólna wartość netto zakupu powinna być pomniejszona o korygowane faktury i VAT?

Odpowiedź

Przepis art. 89b ust. 1 u.p.t.u. wskazuje na obowiązek korekty odliczonej kwoty podatku, czyli wprost z przepisu wynika jedynie korekta podatku naliczonego. Zatem podatnik może skorygować sam podatek naliczony (bez kwoty zakupu netto). Oczywiście wydaje się, że nie będzie błędem, gdy również zmniejszy wartość zakupów netto.

Uzasadnienie

Z pytania wynika, że podatnik zakupił towary za które nie zapłacił. W lutym 2013 r. minęło 150 dni do terminu płatności za te towary.
Stosownie do art. 89b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u. - w przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest zobowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Przepis wskazuje na obowiązek korekty odliczonej kwoty podatku. Czyli wprost z przepisu wynika jedynie korekta podatku naliczonego. Zatem podatnik może skorygować sam podatek naliczony (bez kwoty zakupu netto). Oczywiście wydaję się, że nie będzie błędem, gdy również zmniejszy wartość zakupów netto.
Jednak tu może pojawić się wątpliwość, w której pozycji deklaracji VAT-7 lub VAT-7K ta korekta winna być dokonana.

Co do zasady rozliczenie podatku naliczonego to część D deklaracji. W objaśnieniach do deklaracji wskazano, że w tej części wykazuję się wyłącznie wartość towarów i usług oraz kwotę podatku naliczonego (z uwzględnieniem korekt) w takiej wysokości, w jakiej podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego od należnego lub zwrot podatku naliczonego, na zasadach określonych w przepisach art. 86-92 u.p.t.u., z uwzględnieniem przepisów wykonawczych, w okresie rozliczeniowym, za który składana jest deklaracja.
Należy zwrócić uwagę, że przepis art. 89b ust. 1 u.p.t.u. mówi o korekcie odliczonej kwoty podatku.

Pojawia się zatem pytanie, czy podatnik – dłużnik tej korekty dokonuje wyłącznie w poz. 50 lub 52 zmniejszając w którejś z tych pozycji (w zależności czy nie zapłacił za zakup środków trwałych czy pozostałych towarów lub usług) podatek naliczony (lub wykazując go z minusem jeśli nie ma do odliczenia w danym okresie rozliczeniowym podatku naliczonego), czy też może korekty tej dokonać w poz. 53 (korekta podatku naliczonego od nabycia środków trwałych) lub w poz. 54 (korekta podatku naliczonego od pozostałych nabyć). Wtedy podatnik ujmowałby korygowany podatek co do zasady ze znakiem minus i nie mógłby pomniejszać kwoty netto zakupu.

Wydaję się, że obydwie metody są dopuszczalne bo w praktyce prowadzą do jednego skutku – skorygowania podatku naliczonego.
W kwestii ujęcia takiej korekty podatku naliczonego w rejestrze zakupów VAT to należy mieć na uwadze art. 109 ust. 3 u.p.t.u.
Podatnicy są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Celem prowadzenia ewidencji jest posiadanie danych służących do prawidłowego sporządzenia deklaracji. Kwoty korygowanego podatku naliczonego ujmowane są w deklaracji składanej za okres, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności.
Wynikałoby, że podatnik w rejestrze zakupów VAT powinien wykazać odpowiednio w okresie, w którym koryguje podatek naliczony w deklaracji kwoty niezapłaconych faktur z minusem. W praktyce może to być wykazane na końcu danego okresu rozliczeniowego w rejestrze z opisem, że chodzi o korektę podatku naliczonego w związku z nieuregulowaniem należności.