Właściciel spółki jawnej zajmującej się produkcją bram (80% udziału) posiada jednoosobową firmę zajmującą się montażem wyrobów spółki. Umowa z klientem ostatecznym zawierana jest przez jednoosobowa firmę. Do spółki trafia zamówienie z jednoosobowej firmy na bramę (zgodnie z indywidualnymi potrzebami klienta ostatecznego), na podstawie którego następuje dostawa wyrobu gotowego.
Czy w związku z powyższym należy sporządzać dokumentację dotyczącą podmiotów powiązanych?

Według mnie, w przypadku opisanym w treści pytania spółka i jej właściciel powinni być uznani za podmioty powiązane w znaczeniu regulacji dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych.
Odpowiadając na pytanie należy odwołać się do regulacji art. 25 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. W przepisie tym ustawodawca podatkowy wskazał, że regulacje dotyczące cen transferowych stosuje się również wówczas gdy:
1) podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
2) te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.
Skoro więc w analizowanym przypadku wspólnik spółki jawnej wykonuje jednocześnie działalność gospodarczą indywidualnie (na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej) to należy uznać takie podmioty za powiązane. Wskazać bowiem należy, że iż spółka i owe przedsiębiorstwo wspólnika są w rzeczywistości zarządzane w sposób bezpośredni przez tą samą osobę. Jeżeli więc w analizowanym przypadku zostaną przekroczone progi wskazane w art. 25a ust. 2 u.p.d.o.f. koniecznym jest sporządzenie dokumentacji cen transferowych.
Jak stanowi taka regulacja, obowiązek sporządzania dokumentacji obejmuje transakcję lub transakcje między podmiotami powiązanymi, w których łączna kwota (lub jej równowartość) wynikająca z umowy lub rzeczywiście zapłacona w roku podatkowym łączna kwota wymagalnych w roku podatkowym świadczeń przekracza równowartość:
1) 30.000 euro - w przypadku świadczenia usług, sprzedaży lub udostępnienia wartości niematerialnych i prawnych, albo
2) 50.000 euro - w pozostałych przypadkach.
Jeżeli koniecznym jest sporządzenie dokumentacji, to powinna ona zawierać:
1) określenie funkcji, jakie spełniać będą podmioty uczestniczące w transakcji (uwzględniając użyte aktywa i podejmowane ryzyko),
2) określenie wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją oraz formę i termin zapłaty,
3) metodę i sposób kalkulacji zysków oraz określenie ceny przedmiotu transakcji,
4) określenie strategii gospodarczej oraz innych działań w jej ramach - w przypadku gdy na wartość transakcji miała wpływ strategia przyjęta przez podmiot,
5) wskazanie innych czynników - w przypadku gdy w celu określenia wartości przedmiotu transakcji przez podmioty uczestniczące w transakcji uwzględnione zostały te inne czynniki,
6) określenie oczekiwanych przez podmiot obowiązany do sporządzenia dokumentacji korzyści związanych z uzyskaniem świadczeń - w przypadku umów dotyczących świadczeń (w tym usług) o charakterze niematerialnym.
Proponowany plan dokumentacji:
1) Strona tytułowa zawierająca: określenie rodzaju dokumentacji i przesłanek jej sporządzenia (podmioty powiązane, wypłata na rzecz podmiotu mającego siedzibę w raju podatkowym), strony transakcji, wskazanie umowy do której sporządzana jest dokumentacja, krótki (ogólny) opis przedmiotu umowy (np. świadczenie usług księgowych), podstawę prawną sporządzenia dokumentacji.
2) Spis treści.
3) Informacje na temat stron transakcji (Nazwa, siedziba, NIP, REGON, struktura, informacje finansowe itp.).
4) Szczegółowy opis powiązań (o ile taka jest przyczyna sporządzenia dokumentacji), struktura grupy, historia transakcji pomiędzy tymi podmiotami itp.
5) Szczegółowy opis transakcji, do której sporządzana jest dokumentacja.
6) Treść dokumentacji (warunki i okoliczności zawarcia o wykonania umowy, warunki finansowe, ryzyka, metoda ustalenia ceny itp.).
7) Dokumenty źródłowe.
8) Podsumowanie.
9) Podpis osoby sporządzającej i zatwierdzającej.

Uwagi
W praktyce można spotkać się z poglądem, iż z regulacji u.p.d.o.f. nie wynika, aby w przypadku takim jak opisany w treści pytania należało mówić o podmiotach powiązanych; istotnie przy zastosowaniu wykładni językowej należy mieć wątpliwości, jednak według mnie wykładania celowościowa wskazuje już na wykładnię powołaną powyżej.