Opodatkowaniu ryczałtem może podlegać podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o CIT, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki określone w art. 28j ust. 1 ustawy o CIT. M.in. stosownie do art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT powinien to być podatnik, który nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym.
Przede wszystkim z art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT wynika, że w sytuacji posiadania przez podatnika praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel „innego podmiotu”, nie może on skorzystać z opodatkowania w formie ryczałtu od dochodu spółek.
Ustawodawca wiąże więc brak możliwości wyboru ryczałtu z istnieniem uprawnienia (prawa majątkowego) przysługującego podatnikowi do otrzymania określonego świadczenia majątkowego w związku z tym, że jest on założycielem „innego podmiotu”. Spółka jako założyciel innego podmiotu może wybrać rozliczenie na zasadach „estońskich” tylko wtedy, gdy nie będzie uprawniona do jakichkolwiek świadczeń z tego tytułu, że jest założycielem. Jeżeli spółka jako założyciel uczelni będzie posiadała prawo do rozporządzania majątkiem uczelni i z tego tytułu będą jej przysługiwały świadczenia, to spółce (założycielowi uczelni) nie będzie przysługiwało prawo do wyboru opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.
Jak orzekł, dokonując interpretacji art. 28j ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT, WSA w Krakowie w wyroku z 29 czerwca 2023 r., I SA/Kr 405/23, ustawodawca wprowadzając ten warunek negatywny przyjął, że podatnik który chce być opodatkowany ryczałtem, nie może mieć, w sensie cywilistycznym, żadnego prawa uzyskiwania zysków z wymienionych w tym przepisie tytułów.
Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 listopada 2024 r., 0111-KDIB1-3.4010.477.2024.1.PC).
Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy











