Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania zawartą w art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem zwolnionych z podatku oraz dochodów, od których zaniechano poboru podatku.

Źródłami przychodów są m.in. inne źródła (zob. art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT).

Za przychody z tych innych źródeł uważa się również przychody osiągane z działalności, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (art. 20 ust. 1ba ustawy o PIT), tj. tzw. działalności nierejestrowanej.

Kiedy podatnik prowadzi działalność nierejestrowaną 

Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, tj. od 1 stycznia kwoty 3 499,50 zł (4  666 zł x 75 proc.) i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej (zob. art. 5 ust. 1 Prawa przedsiębiorców).

Należy zaznaczyć, że wybór tzw. działalności nierejestrowanej to prawo, a nie obowiązek potencjalnego przedsiębiorcy – osoba wykonująca działalność może w każdej chwili złożyć wniosek o wpis do CEiDG, wchodząc w reżim obowiązujący zarejestrowanych przedsiębiorców (art. 5 ust. 2 Prawa przedsiębiorców).

Przychody osiągnięte w okresie od dnia, w którym przekroczono limit, do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (a jeżeli wniosek nie został złożony w terminie - do dnia, w którym nastąpił bezskuteczny upływ tego terminu) zalicza się do przychodów, o których mowa w art. 20 ust. 1ba ustawy o PIT (art. 20 ust. 1bc ustawy o PIT).

Jak rozliczyć działalność nierejestrowaną 

Przychody z czynności wykonywanych na zasadach tzw. działalności nierejestrowej, niezależnie od jakich podmiotów będą osiągane, należy zaliczyć do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT. 

Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym (m.in. PIT-36), w terminie od dnia 15 lutego do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15 lutego roku następującego po roku podatkowym (zob. art. 45 ust. 1 ustawy o PIT). Przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania podatnicy są obowiązani wpłacić różnicę między podatkiem należnym wynikającym z zeznania np. PIT-36, a sumą zapłaconych za dany rok zaliczek, w tym również sumą zaliczek pobranych przez płatników (zob. art. 45 ust. 4 pkt 1 ustawy o PIT).

Od dochodów osiągniętych z działalności nierejestrowanej podatnik nie ma obowiązku odprowadzania zaliczek w trakcie roku podatkowego. Osiągnięte przychody oraz poniesione koszty uzyskania przychodów powinien wykazać w zeznaniu rocznym PIT-36 o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty), w specjalnie przeznaczonym to tego celu wierszu: „Działalność nierejestrowana, określona w art. 20 ust. 1ba ustawy” oraz opodatkować dochód według skali podatkowej (12 i 32 proc.).

Należy podkreślić, że art. 44 ustawy o PIT, który odnosi się zaliczek od dochodów z działalności gospodarczej i zrównanych, nie zawiera regulacji dotyczących odprowadzania zaliczek w trakcie roku podatkowego od dochodów osiągniętych z tytułu działalności nierejestrowanej. Formularz PIT-36 również nie przewiduje możliwości wpisania kwoty zaliczek odprowadzanych w trakcie roku.

Oznacza to, że podatnik nie powinien – nawet dobrowolnie – opłacać zaliczek w trakcie roku w przypadku działalności nierejestrowanej. Podatek z tytuły tej działalności od przychodów uzyskanych w danym roku należy zatem zapłacić w terminie do złożenia zeznania PIT-36, tj. do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.

Podsumowując, przepisy ustawy o PIT nie dopuszczają możliwości odprowadzania comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od przychodów zaliczanych do przychodów z tzw. działalności nierejestrowanej (zaliczanych do przychodów z tzw. innych źródeł).

Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna z 15 kwietnia 2025 r., 0112-KDIL2-2.4011.173.2025.2.MM).

Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy