1. Złożenie zeznania na błędnym formularzu
Zeznania PIT powinny być składane na aktualnie obowiązujących formularzach ogłoszonych przez Ministra Finansów. Wzory tych formularzy prawie co roku się zmieniają, a w konsekwencji nietrudno o błąd w tym zakresie.
Właściwy formularz zeznania PIT można rozpoznać po numerze indeksu (numer ten znajduje się w dolnym, lewym lub prawym – zależnie czy jest to parzysta, czy nieparzysta strona deklaracji – rogu stron formularza zeznania, bardzo małą czcionką, w nawiasie). Obowiązujące przy składaniu zeznań PIT za 2013 r. wzory formularzy oznaczone są:
1) w przypadku zeznania PIT-36 – indeksem 19,
2) w przypadku zeznania PIT-36L – indeksem 9,
3) w przypadku zeznania PIT-37 – indeksem 19,
4) w przypadku zeznania PIT-38 – indeksem 9,
5) w przypadku zeznania PIT-39 – indeksem 5,
6) w przypadku zeznania PIT-28 – indeksem 17.
Błędu w wyborze formularza PIT najłatwiej uniknąć, odwiedzając urząd skarbowy bezpośrednio przed wypełnieniem zeznania PIT i pobierając aktualny formularz lub składając zeznanie PIT przez internet za pomocą systemu E-deklaracje.
2. Błędny identyfikator podatkowy
W pierwszej pozycji (lub w przypadku zeznań składanych wspólnie przez małżonków – w pierwszych dwóch pozycjach) zeznania PIT zawsze należy wskazać identyfikator podatkowy osoby fizycznej składającej zeznanie PIT. Do końca 2011 r. był to zawsze NIP (numer identyfikacji podatkowej) osoby składającej zeznanie. Obecnie – zależnie od osoby składającej zeznanie – może to być numer PESEL (częściej) albo NIP (rzadziej). A zatem błąd w identyfikatorze podatkowym popełnić obecnie można na jeden z dwóch sposób:
1) wskazując niewłaściwy rodzaj identyfikatora podatkowego, tj. numer PESEL zamiast NIP albo NIP zamiast numeru PESEL,
2) wskazując pomyłkowo jedną lub więcej cyfr we właściwym identyfikatorze podatkowym; częstym błędem w tym zakresie jest podawanie numeru NIP pracodawcy (wiąże się to z tym, że w poz. 1 otrzymywanej od pracodawcy informacji PIT-11 określany jest NIP pracodawcy; osoby fizyczne często ten numer przepisują jako swój).
3. Zła kolejność małżonków
Małżonkowie składający wspólne zeznanie PIT mają swobodę w wyborze, który z nich zostanie w zeznaniu wskazany jako podatnik (poprzez podanie numeru PESEL albo NIP tego małżonka w poz. 1 zeznania), a który jako małżonek podatnika (poprzez podanie numeru PESEL albo NIP tego małżonka w poz. 2 zeznania). Do dokonanego wyboru małżonkowie muszą się jednak stosować w dalszej części zeznania. Wskazywanie danych dotyczących małżonka wskazanego w poz. 1 zeznania PIT w pozycjach tego zeznania dotyczących małżonka podatnika jest zatem błędem. Podobnie błędem jest wskazywanie danych dotyczących małżonka wskazanego w poz. 2 zeznania PIT w pozycjach tego zeznania dotyczących podatnika.
4. Nieuprawnione rozliczanie się wspólnie z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko
Przepisy umożliwiają wspólne rozliczanie się małżonków lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Takie rozliczenia dają korzyści podatkowe, lecz są możliwe wyłącznie, jeżeli spełnione są określone przepisami warunki. Często się zdarza, że podatnicy nieprawidłowo uznają, iż warunki takie spełniają. W takich przypadkach wspólne rozliczenie się z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko stanowi oczywiście błąd.
5. Niewskazanie celu złożenia zeznania
Osoby fizyczne składające zeznania PIT często zapominają, że ich obowiązkiem jest określenie, w jakim celu jest składany formularz, tj. czy celem jest złożenie zeznania, czy korekta zeznania. Określenie celu następuje przez oznaczenie odpowiedniego kwadratu w pozycji „Cel złożenia formularza" (np. w przypadku zeznania PIT-37 jest to poz. 10). Niezaznaczenie jednego z kwadratów znajdujących się w tej pozycji stanowi błąd.
6. Niewłaściwy adres
W zeznaniach PIT osoby fizyczne obowiązane są wskazywać swój aktualny adres zamieszkania. Przez aktualny adres zamieszkania rozumieć należy adres zamieszkania aktualny w dniu składania zeznania. Nie jestem zatem aktualnym adresem zamieszkania:
1) adres zameldowania (chyba że jest on taki sam jak adres zamieszkania),
2) adres zamieszkania, który w trakcie roku podatkowego zmienił się na inny,
3) adres zamieszkania, który był aktualny w ostatnim dniu roku podatkowego, a przed złożeniem zeznania PIT za ten rok zmienił się.
7. Błędy przy przenoszeniu danych z informacji podatkowych
Większość podatników wypełnia formularze zeznania PIT, przepisując do zeznań dane wynikające z otrzymanych informacji podatkowych, w szczególności z informacji PIT-11 oraz PIT-11A. Zdarza się przy tym dość często, że podatnicy przenoszenia takich danych dokonują niestarannie, a w konsekwencji wykazują inne kwoty niż określone w otrzymanych informacjach podatkowych. Najczęściej jest to błąd szybko stwierdzany przez urząd skarbowy. Podmioty sporządzające informacje podatkowe (np. pracodawcy) przesyłają je bowiem również do urzędów skarbowych, które stwierdzają rozbieżności we wskazanych danych. W pierwszej kolejności do wyjaśnienia takich rozbieżności wzywani są podatnicy (gdyż najczęściej rozbieżności te pojawiają się na skutek błędów popełnianych właśnie przez nich).
8. Nieprawidłowo obliczony dochód
Często przy sprawdzaniu złożonego zeznania podatkowego organy podatkowe stwierdzają, że wykazany przez podatników dochód nie odpowiada różnicy między kwotą przychodów a kosztami uzyskania przychodów. Najczęściej błąd ten popełniają osoby, które w rozliczanym roku podatkowym uzyskały dochody od kilku płatników i nieprawidłowo zsumowały kwoty z posiadanych informacji PIT-11.
9. Błędy w zaokrąglaniu kwot
Część kwot wykazywanych w zeznaniach PIT zaokrągla się w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych. To, kiedy należy dokonywać zaokrągleń, najłatwiej ustalić po treści formularza. Jeżeli dana pozycja przewiduje miejsce na wykazywanie groszy, zaokrągleń nie należy dokonywać. W przeciwnym razie (tj. jeżeli dana pozycja przewiduje tylko miejsce na wykazywanie złotych) wykazywaną w danej pozycji kwotę należy zaokrąglić. Błędem jest zatem:
1) niezaokrąglanie kwot w pozycjach, w których wykazuje się kwoty po zaokrągleniu,
2) nieprawidłowe dokonywanie zaokrągleń kwot,
3) zaokrąglanie kwot w pozycjach, w których zaokrągleń się nie dokonuje.
Zobacz także:
MF poradzi podatnikom płacącym ryczałt jak się rozliczyć >>>
MF promuje stronę internetową pomagającą w rozliczeniu PIT >>>
@page_break@
10. Pomyłki w wykazywaniu zaliczek
Wypełniając zeznania podatkowe, należy zwrócić uwagę, kiedy formularz wymaga wykazania zaliczek należnych za rok podatkowych, a kiedy formularz wymaga wykazywania zaliczek wpłaconych (zob. przykładowo poz. 193 i 196 formularza PIT-36 składanego za 2013 r.). Zdarza się, że nie wszystkie zaliczki należne za zakończony rok podatkowy zostały wpłacone, a w konsekwencji kwota zaliczek wpłaconych może być niższa niż kwota zaliczek należnych za rok podatkowy. W przypadkach takich wykazanie tych samych kwot w pozycjach dotyczących zaliczek należnych oraz zapłaconych stanowi błąd.
11. Brak załączników do zeznania lub informacji o nich
W określonych przepisami sytuacjach podatnicy obowiązani są zeznania podatkowe składać wraz z załącznikami (najczęściej są to informacje PIT/O oraz PIT/D). Niezałączenie tych załączników lub umieszczenie niewłaściwej informacji o liczbie złożonych załączników (np. w części S zeznania PIT-36 za 2013 r.) stanowi oczywiście błąd.
Błędem jest również wpisywanie w częściach zeznań PIT, w których wskazuje się liczbę załączników, krzyżyków, „ptaszków" itp. Informacje o dołączonych załącznikach powinny być wskazywane zawsze w postaci liczby tych załączników.
12. Pomijanie małżonka w załącznikach
Podatnicy rozliczający się wspólnie z małżonkiem i korzystający z odliczeń często zapominają wpisać w załącznikach, w których wykazują odliczenia, dane swojego małżonka. To błąd. Jeżeli bowiem w częściach B1 i B2 formularza PIT-36 lub PIT-37 wpisane zostały dane małżonków, powinny one również być wskazywane w odpowiednich częściach załączników, np. w częściach A1 i A2 formularza PIT/D.
13. Nieuprawnione oraz błędne korzystanie z ulg
Błędy w zeznaniach PIT zdarzają się często na skutek tego, że podatnicy bezpodstawnie lub błędnie korzystają z ulg podatkowych. W przypadku składania zeznań PIT za 2013 r. błędy takie będą się zapewne pojawiać najczęściej w związku z dokonanymi z dniem 1 stycznia 2013 r. zmianami dotyczącymi ulg, tj.:
1) ograniczeniem możliwości korzystania z ulgi na internet do tylko dwóch lat,
2) ograniczeniem możliwości korzystania z ulgi na wychowanie dzieci przez osoby wychowujące tylko jedno dziecko.
14. Sumy odliczeń od podatku przewyższające obliczony podatek
Zdarza się, iż sumy odliczeń od podatku wykazane w załączniku PIT/O i odliczane w zeznaniu od podatku (np. w poz. 113 formularza PIT-37) przewyższają kwoty obliczonego podatku dochodowego pomniejszonego o składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne. Jest to sytuacja niedopuszczalna, gdyż odliczenia takie nie mogą przekroczyć podatku. A zatem podatnicy wpisujący podatek po odliczeniu w wysokości ujemnej popełniają błąd.
15. Nieprawidłowo obliczony podatek
Osoby fizyczne składające zeznania PIT stosunkowo często mylą się, obliczając podatek. Dotyczy to w szczególności obliczania podatku od dochodu opodatkowanego według skali podatkowej. Błędy w tym zakresie są najczęściej konsekwencją:
1) nieuwzględniania kwoty zmniejszającej podatek (wynosi ona 556,02 zł; kwocie tej odpowiada dochód wolny od podatku w wysokości 3091 zł),
2) nieuwzględniania zmiany progu podatkowego,
3) stosowania niewłaściwych stawek podatkowych.
Więcej artykulów dotyczących składania zeznań podatkowych znajdziesz w specjalnej zakładce "Rozliczamy PIT 2013" >>>
Zobacz także: