Chodzi o art. 31zd  ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r., poz. 2095, dalej: ustawa w sprawie COVID-19), zgodnie z którym, jeżeli termin wydania decyzji lub wypłaty świadczeń przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypada w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu, w razie przekroczenia tego terminu Zakład nie jest zobowiązany do wypłaty odsetek ustawowych za opóźnienie określonych przepisami prawa cywilnego.

Czytaj więcej: ZUS w pandemii miał opóźnienia w wypłacie zasiłków, ale odsetek ludziom nie zapłaci>>
ZUS w pandemii nie wypłacał odsetek za zwłokę - RPO interweniuje>>
 

Świadczenia wypłacone po terminie bez odsetek

Jak wskazał RPO w swoim wystąpieniu do ministra rodziny i polityki społecznej, z uzasadnienia specustawy wynika, że przepis ten wprowadzono z uwagi na to, iż w okresie pandemii zwiększył się wpływ wniosków o świadczenia ZUS. Dotyczyło to głównie  świadczeń z ubezpieczenia chorobowego, tj. zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych (w tym nowego świadczenia - dodatkowego zasiłku opiekuńczego) oraz świadczeń rehabilitacyjnych. W związku z tym, że opóźnienia wynikały głównie ze spiętrzenia w pandemii wniosków o zasiłki, ZUS zwolniono z wypłacania odsetek z tytułu opóźnienia.

Jednak 25 marca 2022 r. do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych trafił projekt ustawy o zmianie ww. ustawy (nr UD 368). Rząd miał go przyjąć w II kwartale 2022 r. Jedna z proponowanych zmian przewiduje skrócenie okresu, w którym ZUS nie wypłaca odsetek ustawowych za świadczenia wypłacone po terminie. Z uzasadnienia projektu wynika, że dalsze utrzymywanie art. 31zd specustawy jest nieuzasadnione z powodu znacznej tendencji spadkowej opóźnień ZUS w wypłacie świadczeń.

 

Odsetek nie będzie

Stanisław Trociuk, zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich zapytał Marlenę Maląg, ministra  rodziny i polityki społecznej, o stan prac nad tym projektem.

W odpowiedzi wiceminister Stanisław Szwed przypomniał, że przepis art. 31zd ww. ustawy stosuje się, jeżeli termin wydania decyzji lub wypłaty świadczeń przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypada w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii albo w okresie 30 dni następujących po ich odwołaniu. - Biorąc pod uwagę, że nadal obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego oraz  przedmiotowy przepis nie został uchylony przez inną ustawę, zwolnienie ZUS z wypłaty odsetek za opóźnienia nadal obowiązuje – podkreślił Szwed. Jednocześnie poinformował, że projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (wpisany pod numerem UD368), który dotyczył zmian w zakresie powołanego powyżej art. 31zd, nie będzie kontynuowany w kształcie przesłanym do uzgodnień.