Związek zawodowy, który reprezentuje pracowników wymiaru sprawiedliwości, zwrócił się do prezesa sądu rejonowego z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej. Chciał się dowiedzieć, ile razy w 2020 i 2021 r. wokandy odbywały się także po godzinie 15.30 oraz czy w takiej sytuacji informowano o tym protokolantów i kierownika sekretariatu z wyprzedzeniem, aby mogli zabezpieczyć swoje sprawy rodzinne. Wnioskodawca chciał też uzyskać informacje o respektowaniu wobec protokolantów przerw śniadaniowych w dni wokandowe.

 

Udzielanie informacji publicznej przez sądy powszechne. Poradnik z wzorami pism

Piotr Sitniewski

Sprawdź  

Spór o charakter wnioskowanej informacji

Prezes sądu odpowiedział, że informacja dotycząca ilości wokand, jakie odbywały się po godzinie 15.30, jest informacją przetworzoną. Wezwał więc wnioskodawcę do wykazania szczególnej istotności dla interesu publicznego. W pozostałym zakresie, wskazał, że nie jest w posiadaniu żądanych informacji. Związek zawodowy nie zgodził się z oceną, że wnioskowana informacja miała przetworzony charakter. Podkreślił, że interesujące go dane znajdują się w systemie informatycznym i mogą zostać przekazane z wykorzystaniem jego narzędzi. Tym samym przygotowanie informacji nie powinno zając więcej niż kilkanaście minut.

Z ostrożności procesowej, związek wskazał jednak też, że została spełniona przesłanka szczególnego interesu publicznego, ponieważ złożony wniosek jest ściśle związany z regulaminem pracy. Dodatkowo uzyskanie żądanej informacji było istotne z uwagi na to, że może ona doprowadzić do roszczeń publicznych i pracowniczych oraz przyczynić się do normalizacji stosunków pracy. Argumenty te nie przekonały prezesa sądu rejowego, który postanowił wydać decyzję o odmowie udostępnienia informacji. Uznał bowiem, że wnioskodawca nie wykazał szczególnej istotności z punktu widzenia interesu publicznego. Związek zawodowy wniósł odwołanie, ale prezes sądu okręgowego utrzymał w mocy sporne rozstrzygnięcie.

LINIA ORZECZNICZA: Terminarz spotkań funkcjonariusza publicznego jako przedmiot informacji publicznej >

Czytaj także: Pracownicy prokuratury chcą podwyżek - apelują do posłów >>>

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia „informacji przetworzonej”

Nie zakończyło to sporu, ponieważ związek zawodowy wniósł skargę. Sprawą zajął się WSA, który wskazał, że zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej (dalej jako: udip), prawo dostępu do informacji publicznej obejmuje m.in. uprawnienia do uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego. Ustawodawca nie zdefiniował jednak pojęcia „informacji przetworzonej”. W orzecznictwie wskazuje się, że jest to informacja publiczna opracowana przy użyciu dodatkowych sił i środków, na podstawie posiadanych danych, w związku z żądaniem wnioskodawcy i wskazanych przez niego kryteriów (zob. wyrok NSA z 20 kwietnia 2021 r., sygn. akt III OSK 730/21). Sąd podkreślił, że to po stronie podmiotu uznającego żądaną informację za przetworzoną leży wykazanie okoliczności, które za tym przemawiają. Niestety organy nie podołały temu obowiązkowi.

KOMENTARZ PRAKTYCZNY: Pojęcie informacji publicznej >

Niemożliwe rozstrzygnięcie co do charakteru informacji

WSA wskazał, że wniosek został złożony przez związek zawodowy zrzeszający pracowników wymiaru sprawiedliwości, którzy znają się na specyfice funkcjonowania sądów, w tym funkcjonalności wykorzystywanych systemów elektronicznych. Tymczasem organy odniosły się do tej kwestii w sposób ogólnikowy i nieprzekonujący. Ponadto w sposób niewystarczający ustosunkowano się do argumentu o posiadaniu przez prezesa sądu rejowego potrzebnych informacji w związku z koniecznością składania corocznych sprawozdań z działalności sądu, które obejmują m.in. informacje dotyczące wokand i opóźnień w rozpoczęciu rozpraw. WSA stwierdził, że braki te nie pozwalają jednoznacznie rozstrzygnąć, czy żądana informacja rzeczywiście miała przetworzony charakter.

 

Przekazanie informacji jest szczególnie istotne dla interesu publicznego

Wątpliwość ta nie miała jednak istotnego wpływu na wynik sprawy. Sąd uznał, że związek zawodowy należy do kręgu podmiotów spełniających wymóg z art. 3 ust. 1 pkt 1 udip. W orzecznictwie wskazuje się, że związek zawodowy może legitymować się szczególnym interesem publicznym w uzyskaniu konkretnych informacji publicznych nawet wówczas, gdy wiąże się to z ich przetworzeniem. Wpływ na tę ocenę ma też realna możliwości wykorzystania uzyskanych informacji. Związek zawody reprezentuje bowiem zbiorowe interesy pracowników, współuczestniczy w tworzeniu korzystnych warunków pracy, kontroluje przestrzeganie przepisów i występuje o usunięcie nieprawidłowości. Ponadto podmiot ten działa w imieniu wszystkich pracowników, a nie tylko swoich członków. Tym samym spełnia on ważną funkcję społeczną. Mając powyższe na uwadze, WSA uchylił zaskarżoną i poprzedzającą ją decyzję. Oznacza to, że spraw powróci na biurko prezesa sądu rejowego.

PROCEDURA: Udostępnianie informacji przetworzonej >

Wyrok WSA w Poznaniu z 3 grudnia 2021 r., sygn. akt IV SA/Po 817/21

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.