Większy problem może być z tym, że niektórym usługodawcom PPK może się przestać po prostu opłacać, a także, że nie będzie komu odebrać aktywów, które pojawią się na rynku z związku z planowaną likwidacją jeszcze w 2020 roku systemu otwartych funduszy emerytalnych.
Prognozy vs rzeczywistość
Na konferencji prasowej Polskiego Funduszu Rozwoju, która miała miejsce w dniu 4 lutego 2020 r. usłyszeliśmy, że aktualnie aktywa zgromadzone w ramach wszystkich funduszy zdefiniowanej daty w ramach ruszających Pracowniczych Planów Kapitałowych wynoszą obecnie 275 mln złotych. Natomiast prognozuje się, że na koniec kwietnia aktywa zgromadzone w PPK wyniosą 1,1 mld złotych, a do końca 2020 r. kwota ta wzrośnie do około 3 mld złotych.
Czytaj w LEX: Pracownicze Plany Kapitałowe - nowe obowiązki pracodawców >
Jeśli te dane się potwierdzą, to w praktyce oznacza to, że planowane przez rząd w uzasadnieniu projektu ustawy o PPK kwoty zgromadzone w ramach PPK były nie tylko przestrzelone, ale wręcz nierealne. Przypomnijmy, że na stronach Sejmu do dnia dzisiejszego można znaleźć Ocenę Skutków Regulacji z sierpnia 2018 r. do projektu ustawy o PPK. W dokumencie tym szacowano, że na koniec 2020 r. aktywa PPK będą wnosić 18 mld zł. Różnica sześciokrotna na niekorzyść obecnych prognoz. Niestety, taki rozstrzał nawet przyjmując, że w uzasadnieniu projektu przyjęto optymistyczne założenia, nakazuje zastanowić się, czy rzeczywiście ten projekt został dobrze zaplanowany i policzony.
Sprawdź również książkę: Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Pracownicze plany kapitałowe. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, zwią >>
Ryzyko zmian na rynku dostawców produktu PPK
Tajemnicą poliszynela jest, że nie wszystkie spośród 20 podmiotów oferujących obecnie PPK, odniosły sukces pozyskując odpowiednią liczbę podmiotów zatrudniających, z którymi udało im się zawrzeć umowy o zarządzanie PPK. Publicznie dostępne dane wskazują, że byli i tacy potencjalni usługodawcy PPK, którzy nie zawarli żadnej umowy o zarządzanie PPK, albo zawarli ich ledwo kilkanaście, na około 4000 możliwych do zawarcia umów o zarządzanie PPK w pierwszej transzy największych podmiotów zatrudniających. Nie jest to sukces. Jeśli dany podmiot nie osiągnie również sukcesu w drugiej transzy w postaci pozyskania odpowiedniej liczby klientów (podmiotów zatrudniających) oraz uczestników PPK, to należałoby zadać sobie pytanie o zasadność oferowania produktu PPK, w tym o sens ponoszenia kosztów w postaci np. 700 tys. zł opłaty za miejsce na rządowym portalu PPK. W efekcie prędzej czy później liczba dzisiejszych 20 oferentów produktów PPK ulegnie zmniejszeniu. Pytanie tylko, kto i kiedy z tej stawki wypadnie. Dużo mniejszy niż zakładany poziom partycypacji w PPK oraz mniejsze aktywa tam zgromadzone są czynnikami, które mogą tylko przyśpieszyć ten nieunikniony proces konsolidacji. Zresztą potwierdza to pośrednio także historia zmian w OFE, tam też startowano z około 20 podmiotami, by teraz kończyć ledwie z połową.
Sprawdź w LEX:
- Czy pracownicy przebywający na urlopach związanych z rodzicielstwem wliczają się do stanu zatrudnienia, od którego zależy obowiązek wdrożenia PPK? >
- Czy umowę o prowadzenie PPK można zawrzeć tego samego dnia czy musi minąć przynajmniej 10 dni roboczych od zawarcia umowy o zarządzanie? >
- Jak powinien postąpić pracownik w przypadku gdy złożył on deklarację o rezygnacji z PPK, jednak pracodawca zgubił dokument i przekazał instytucji zarządzającej dane pracownika? >
Mniejsze zakładane aktywa w PPK a OFE
Kolejna równie istotna kwestia to relacje między PPK a OFE. Oczywiście nikt nie ma wątpliwości, że są to różne rozwiązania z uwagi na inny sposób traktowania w zakresie kwestii prywatności środków, ale są one dosyć podobne w zakresie zaangażowania w inwestycje w papiery notowane na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Nie można wykluczyć, że w ramach planowanej w 2020 r. likwidacji OFE może nastąpić konieczność sprzedania przez obecnie zarządzających OFE części aktywów akcyjnych zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych. W założeniu twórców PPK, właśnie to PPK powinny być odbiorcą tych akcji. Niestety, jeśli okaże się, że istotnej podaży z OFE będzie towarzyszył mały popyt ze strony funduszy PPK, to nie można wykluczyć, że będzie to miało negatywny wpływ na rynek. Niestety, niska partycypacja w PPK oraz relatywnie niewielkie aktywa nie są zjawiskiem pożądanym. Należy mieć nadzieję, że najbliższe miesiące przyniosą zmiany trendu w tym zakresie.
dr Marcin Wojewódka, radca prawny w kancelarii Wojewódka i Wspólnicy, wiceprezes zarządu w Instytucie Emerytalnym
Zobacz procedury w LEX:
Kwalifikowanie świadczeń stanowiących podstawę naliczania wpłat do PPK >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
