Do uzgodnień międzyresortowych, konsultacji publicznych i opiniowania trafił właśnie projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów (nr UDER4).
- Głównym założeniem ustawy było stworzenie systemu obsługującego proces zawierania i przechowywania powszechnych, prostych umów zawieranych w codziennym życiu, takich jak umowa o pracę, umowa zlecenia, umowa o świadczenie usług czy umowa uaktywniająca. Zgodnie z obowiązującą ustawą, umowy za pośrednictwem systemu mogą być zawierane jedynie przez osoby fizyczne, mikroprzedsiębiorców, podmioty niebędące mikroprzedsiębiorcą zatrudniające nie więcej niż dziewięć osób oraz rolników. Ustawa przewiduje też ograniczenia w zakresie rodzajów umów, które mogą być zawierane za pośrednictwem systemu, ponieważ za pośrednictwem systemu będzie można zawrzeć jedynie umowę o pracę, umowę zlecenia i umowę uaktywniającą. Przyjęte w ww. ustawie ograniczenia w zakresie zawierania umów wynikały z faktu, że pierwotnie System miał służyć do zawierania prostych umów w życiu codziennym, tzn. miał ułatwić zatrudnienie niani, opiekunki dla osoby starszej, czy pomocy domowej – podkreśla Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej będące autorem projektu.
I przypomina cel ustawy z 16 listopada 2022 r. o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów, która weszła w życie 23 stycznia 2023 r., a teraz ma być nowelizowana - ułatwienie zawierania umów, bo w systemie będą udostępnione gotowe wzory umów. Pracodawca, zleceniodawca oraz rodzic zawierając czy rozwiązując umowę o pracę, albo umowę zlecania będzie korzystał z zamieszczonych w systemie gotowych wzorów, dzięki temu każdy, kto zdecyduje się na obsługę umowy w systemie bez trudności sporządzi m.in. aneks do umowy, porozumienie czy wypowiedzenie. Ponadto, pracodawca zostanie zwolniony z obowiązków związanych z przechowywaniem dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy, ponieważ cała dokumentacja pracownicza będzie przechowywana w systemie. Ustawa ma także umożliwić i uprościć rozliczenia z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i z urzędem skarbowym.
Czytaj także komentarz praktyczny w LEX: Suchanowska Joanna, Prowadzenie dokumentacji pracowniczej>
Czytaj więcej:
Rząd pomoże mikrofirmom zawierać umowy, a przy okazji je sprawdzi>>
Będzie elektroniczne zawieranie umów, ale nie w Kodeksie pracy>>
System jeszcze nie został udostępniony i nie zostanie… przez kolejne 3 lata
Zgodnie z obowiązującym art. 23 ust. 2 ustawy (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r., poz. 1661) system teleinformatyczny miał zostać udostępniony w okresie trzech lat od dnia wejścia w życie ustawy. Teraz okazuje się, że poczekamy na ten moment kolejne trzy lata. Projektowany art. 4 ust. 1 stanowi bowiem, że minister właściwy do spraw pracy w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki udostępni funkcjonalności systemu w okresie trzech lat od dnia wejścia w życie ustawy. Ta zaś ma zacząć obowiązywać, jak się zakłada, po upływie 14 dni od jej ogłoszenia.
Skąd ta zmiana?
- Zgodnie z projektowanymi przepisami planuje się, że nowe funkcjonalności Systemu udostępnione zostaną w okresie trzech lat od dnia wejścia w życie ustawy. Termin ten wynika z konieczności dostosowania systemu do nowych przepisów - tłumaczy resort.
O jakie zmiany chodzi?
Przede wszystkim należy wspomnieć poszerzenie katalogu podmiotów, które mogą zawierać, zmieniać i wypowiadać eUmowy. Dziś przez system umowy mogą zawierać jedynie osoby fizyczne (np. z nianią), rolnicy, mikroprzedsiębiorcy lub podmioty zatrudniające do dziewięciu osób. Jak twierdzi ministerstwo, brak jest podstaw prawnych umożliwiających zawieranie umów przez inne podmioty niż wyżej wymienione. Po zmianie ustawy umowy będą mogły być zawierane przez każdy zainteresowany podmiot, który tylko wyrazi taką wolę, niezależnie od posiadanego statusu czy wielkości podmiotu.
Ponadto dzięki nowelizacji rozszerzony zostanie też katalog umów możliwych do zawarcia za pośrednictwem systemu - możliwe będzie zawieranie takich umów jak na przykład umowa o wolontariacie czy „umów związane z zatrudnieniem - umowy o zakazie konkurencji, umowy szkoleniowej czy umowy o współodpowiedzialności materialnej.
MRPiPS chce też zwiększyć funkcjonalność systemu przez umożliwienie potwierdzania w systemie obecności pracownika lub zgłoszenia rozpoczęcia pracy zdalnej.
Umowy zawierane za pośrednictwem systemu będą podpisywane nie tylko podpisem kwalifikowanym, ale także podpisem osobistym i zaufanym.
- Cały proces związany z zawarciem umowy zostanie przeprowadzony w sposób elektroniczny, co znacznie uprości i przyspieszy zawieranie umów. W celu zapewnienia automatyzacji obsługi umów przewiduje się zwiększenie zakresu danych pozyskiwanych i wysyłanych za pośrednictwem systemu. Nowelizacja ustawy wprowadzi, w szczególności poszerzenie zakresu danych pozyskiwanych i wysyłanych do ZUS oraz pozyskiwanie danych z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) i Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG). Projekt zakłada, że system będzie wymieniał się danymi z powiązanymi z nim systemami teleinformatycznymi – czytamy w uzasadnieniu projektu.
Czytaj także komentarz praktyczny w LEX: Szczupaczyński-Dotryw Tadeusz, Definicja działalności gospodarczej, przepisy ograniczające samozatrudnienie>
Cena promocyjna: 121.5 zł
|Cena regularna: 135 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 101.25 zł
Zmiana ustawy o eUmowach nie będzie możliwa bez zmiany kodeksu pacy?
- Projekt ustawy o zmianie ustawy systemu teleinformatycznego do obsługi niektórych umów ma szanse stać się przyjaznym narzędziem w rękach pracodawców, którzy od dawna domagają się uproszczenia systemu zawierania i podpisywania umów. Im mniej tego rodzaju obciążeń, tym rynek pracy zyska większą transparentność – powiedział serwisowi Prawo.pl prof. Jan Klimek, Prezes Związku Rzemiosła Polskiego.
- Na pewno możliwość nie tylko zawierania umów o pracę, ale także zmiany czy rozwiązywania umowy o pracę za pomocą systemu teleinformatycznego jest rozwiązaniem pożądanym przez rynek pracy. To, co może niepokoić, to przesunięcie w czasie, o kolejne trzy lata terminu udostępnienia funkcjonalności tego systemu. Bo skoro nie uda się go uruchomić w ciągu pierwszych trzech lat od wejścia w życie ustawy, to można się zastanawiać, czy w ogóle się to uda - mówi Prawo.pl Katarzyna Kamecka, ekspertka ds. prawa pracy Polskiego Towarzystwa Gospodarczego. I jak podkreśla, z uzasadnienia wynika, że kolejne przesunięcie o trzy lata momentu udostępnienia systemu teleinformatycznego wynika z konieczności dostosowania jego funkcjonalności do nowych przepisów.
Zobacz także procedurę w LEX: Żołyński Janusz, Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron>
Zdaniem Kameckiej zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę to duże ułatwienie dla firm, zwłaszcza małych, które nie mają rozbudowanych działów kadrowych. – To jest rozwiązanie pożądane, bo odpowiada realiom świata pracy. Pytanie tylko, dlaczego mamy czekać na jego wdrożenie – zaznacza.
Jak podkreśla ekspert ds. prawa pracy Polskiego Towarzystwa Gospodarczego, zawarcie umowy poprzez system teleinformatyczny będzie wymagało zgody obu stron, czyli zarówno pracodawcy, jak i pracownika. – Skoro istotą stworzenia systemu teleinformatycznego ma być wsparcie przedsiębiorców, to pytanie, czy zgoda pracownika jest potrzebna – zastanawia się Katarzyna Kamecka. Rozważa też, czy system w proponowanym kształcie będzie mógł funkcjonować bez zmiany kodeksu pracy, w szczególności art. 29 par. 2 k.p. Zgodnie z nim umowę o pracę zawiera się na piśmie. Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca przed dopuszczeniem pracownika do pracy potwierdza pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków.
- Kodeks pracy dopuszcza dziś formę elektroniczną umowy, która musi być jednak podpisana elektronicznym podpisem kwalifikowanym. Tymczasem zgodnie z projektem, wszystkie umowy zawierane za pośrednictwem systemu będą mogły być podpisywane nie tylko kwalifikowanym podpisem elektronicznym, ale również podpisem osobistym albo podpisem zaufanym – zauważa Katarzyna Kamecka. I dodaje: - Wprowadza się narzędzie, ale pytanie, czy pozwala na to kodeks pracy. Ponadto w projekcie wprowadzono nowe pojęcie „umów związanych z zatrudnieniem”, którego nie zna prawo pracy. Projekt zakłada, że taką umową jest np. umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy czy umowa o współodpowiedzialności materialnej. Z tym, że dla tego rodzaju umów kodeks pracy zastrzega formę pisemną pod rygorem nieważności, więc zgodnie z obowiązującymi przepisami za pomocą tzw. podpisu zaufanego takiej umowy nie można skutecznie zawrzeć.
Czytaj także artykuł w LEX: Kochańska-Mierzejewska Barbara , Cyfryzacja dokumentacji pracowniczej>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
