Ustawa o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw w zasadniczej części dotyczy zmian o charakterze porządkującym w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009, z późn. zm.).  Ustawa wprowadza ponadto zmiany do trzech ustaw tj.:

  1. ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno­‑Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2022 r. poz. 1626);
  2. ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 1732);
  3. ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240).

W zmianach do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wprowadzane zostały zmiany m.in. regulujące sytuację płatników składek, którzy zawarli umowę o rozłożeniu na raty należności lub odroczeniu terminu płatności składek. Ustawa doprecyzowuje również przepisy w zakresie doręczania pism w postaci elektronicznej. Zmiany te mają na celu zapewnienie skutecznego doręczania pism zarówno wysyłanych do ZUS, jak i wysyłanych przez ZUS. W zmianach doprecyzowano ponadto uregulowania dotyczące urzędowego poświadczenia obioru. Wprowadzono również rozwiązanie na podstawie którego, decyzje, postanowienia oraz inne pisma, sporządzone z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ZUS, będą mogły zamiast własnoręcznego podpisu zawierać nadruk imienia i nazwiska wraz ze stanowiskiem służbowym osoby upoważnionej do ich wydania.

Czytaj także: Ustawa o waloryzacji emerytur i rent w 2023 roku podpisana przez prezydenta>>

 


Doprecyzowano przepisy w zakresie nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych innych niż z ubezpieczeń społecznych, które w chwili obecnej są wypłacane przez ZUS. W celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych, dodano również do art. 84 ustawy odesłanie, wskazujące wprost, że jeżeli osoba pobierająca świadczenia inne niż z ubezpieczeń społecznych, zawiadomiła organ wypłacający te świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a świadczenia były nadal wypłacane, kwoty nienależnie pobranych świadczeń podlegają zwrotowi bez odsetek.

W ustawie z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno­‑Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin został wprowadzany analogiczny przepis jak do ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych na podstawie, którego decyzje oraz inne pisma w sprawach świadczeń określonych w ustawie oraz w sprawach świadczeń przyznawanych lub wypłacanych przez organ emerytalny na podstawie odrębnych przepisów, sporządzone z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego, mogą zamiast własnoręcznego podpisu zawierać nadruk imienia i nazwiska wraz ze stanowiskiem służbowym osoby upoważnionej do ich wydania.

Zmiany w przepisach o zasiłkach i rencie socjalnej

W ustawie z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa zmodyfikowane zostały przepisy w zakresie wstrzymania wypłaty zasiłku z przyczyn niezależnych od ZUS, analogicznie jak w przypadku świadczeń długoterminowych (jeżeli nie będzie możliwe doręczenie świadczenia, wypłata takiego świadczenia będzie wstrzymywana). W przypadku wstrzymania wypłaty świadczenia będzie wydawana decyzja, od której będzie służyło odwołanie do sądu powszechnego.

Ustawa zawiera ponadto zmiany do ustawy o rencie socjalnej w której, ze względu na analogiczny krąg uprawnionych do renty uczniowskiej (świadczenie pobierane na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin) i renty socjalnej oraz czas powstania niezdolności do pracy ustawa wprowadza przepisy na podstawie których osoby uprawnione do renty uczniowskiej będą mogły wystąpić, (składając wniosek do ZUS), o wydanie decyzji o zamianę otrzymywanej renty uczniowskiej na rentę socjalną. W przypadku, złożenia wniosku o zamianę renty uczniowskiej na rentę socjalną całkowita niezdolność do pracy osoby ubiegającej się o rentę socjalną będzie ustalana się na podstawie orzeczenia uprawniającego do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. Ustawa przewiduje, że z dniem przyznania prawa do renty socjalnej dotychczasowe prawo do renty uczniowskiej ustanie (z mocy prawa). Konsekwencją zamiany renty uczniowskiej na rentę socjalną będzie m.in. możliwość pobierania tej renty w zbiegu z rentą rodzinną (na zasadach i w wysokości określonej w ustawie o rencie socjalnej).

Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.