Przestój ekonomiczny i obniżony wymiar czasu pracy, które można wprowadzić w razie spadku obrotów gospodarczych zgodnie z art. 15g ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej: ustawa ws. COVID-19), zostały zaprojektowane podobnie do przestoju ekonomicznego i obniżonego wymiaru czasu pracy z ustawy z 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy (dalej: ustawa ws. ochrony miejsc pracy). Ponadto, taki sam jest celu rozwiązań z obu ustaw – ochrona miejsc pracy. Ustawa ws. COVID-19 odsyła nawet w pewnym zakresie do procedur uruchomienia wsparcia z Ustawy ws. ochrony miejsc pracy.
Czytaj w LEX: Tarcza antykryzysowa – zasady i ocena rozwiązań dla przedsiębiorców >
Dla kogo przestój ekonomiczny nie jest dobry
Mimo znacznych podobieństw między przestojem ekonomicznym i obniżonym wymiarem czasu pracy, opisanych w obu ustawach, jest jedna istotna różnica, która powoduje, że u części pracodawców przestój ekonomiczny i obniżony wymiar czasu pracy z ustawy ws. COVID-19 może okazać się droższy niż rozwiązanie z 2013 r. Chodzi o składki, które pracodawca wnosi do pracowniczego programu emerytalnego.
Ustawa o pracowniczych programach emerytalnych pozwala pracodawcy nie finansować składki podstawowej w okresie przestoju ekonomicznego, o którym mowa w ustawie ws. ochrony miejsc pracy oraz w okresie obniżonego wymiaru czasu pracy, o którym również stanowi ta ustawa. Nowelizacja ustawy ws. COVID-19 z 31 marca 2020 r., umożliwiająca wprowadzenie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy według łagodniejszych kryteriów czasowych niż ustawa ws. ochrony miejsc pracy, już takiego ułatwienia nie przewiduje. Nie ma o nim mowy także w projekcie tzw. tarczy antykryzysowej 2.
Sprawdź w LEX: Od kiedy można otrzymać dofinansowania do wynagrodzeń w ramach tarczy antykryzysowej? >
W konsekwencji pracodawca – owszem, może skorzystać z dofinansowania z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w związku z wprowadzonym przestojem lub obniżonym wymiarem czasu pracy, a dofinansowanie pokryje składki na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy od przyznanych świadczeń. Nie zostanie jednak automatycznie zwolniony z finansowania składki do pracowniczego programu emerytalnego. Pozostają mu do dyspozycji jedynie dotychczasowe rozwiązania, już funkcjonujące w ustawie o PPE.
Zawieszenie składek
Pracodawca może w drodze jednostronnej decyzji zawiesić odprowadzanie składek na maksymalnie 3 miesiące w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych (umowa zakładowa może przewidywać dłuższy termin – maksymalnie na 6 miesięcy). Zawieszenie składek oznacza, że po upływie okresu zawieszenia trzeba będzie je wpłacić. Istnieje też możliwość czasowego ograniczenia wysokości naliczanej składki podstawowej przez określenie obowiązującej w okresie tego ograniczenia zasady naliczania składki - procentowo od wynagrodzenia albo w jednakowej kwocie dla wszystkich uczestników albo procentowo od wynagrodzenia, z określeniem maksymalnej kwotowej wysokości tej składki.
Podjęcie dalszych kroków po upływie okresu jednostronnego zawieszenia finansowania składek wymaga już współdziałania z reprezentacją pracowników. Można zawrzeć ze stroną pracowniczą porozumienie o zawieszeniu naliczania i odprowadzania składek podstawowych lub o czasowym ograniczeniu wysokości składek podstawowych przez określenie obowiązującej w okresie tego ograniczenia zasady naliczania składki podstawowej. Porozumienie takie nie może obowiązywać łącznie dłużej niż przez okres 24 miesięcy w okresie obejmującym 48 kolejnych miesięcy kalendarzowych.
Karolina Kołakowska, adwokat w Kancelarii Brzezińska Narolski Adwokaci.
Czytaj w LEX: Koronawirus - uprawnienia i obowiązki pracodawcy i pracownika >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
