Od stycznia 2021 r., gdy pojawiły się pierwsze zapowiedzi uregulowania kwestii badania trzeźwości pracowników przez pracodawców, pytaliśmy Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii o to, na jakim etapie są prace i kiedy projektowane przepisy ujrzą światło dzienne. Jeszcze w środę, 5 maja, MRPiT poinformowało nas, że w resorcie prowadzone są prace nad projektem ustawy, którego celem jest przede wszystkim określenie podstaw prawnych umożliwiających pracodawcy wprowadzenie – pod warunkiem spełnienia określonych przesłanek – prewencyjnej, wyrywkowej kontroli trzeźwości pracowników lub kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu w ich organizmach, a także określenie zasad przeprowadzania takich kontroli.

- W chwili obecnej resort oczekuje na dokonanie wpisu ww. projektu ustawy do Wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Następnie niezwłocznie zostaną podjęte działania zmierzające do skierowania tego projektu do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji publicznych, zgodnie z obowiązującymi przepisami – przekazało biuro komunikacji ministerstwa. Dziś okazało się, że ten projekt już w tym wykazie figuruje.

Czytaj również: Michałek: Praca zdalna do szybkiego uregulowania, kontrola trzeźwości w pracy też potrzebna>>

Prewencyjna, wyrywkowa kontrola

Tym samym potwierdziły się nasze informacje, że projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi zmierza przede wszystkim do stworzenia podstaw dla pracodawcy do wprowadzenia i przeprowadzania – ze względu na określony prawem cel – prewencyjnej, wyrywkowej kontroli pracowników na obecność alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu w ich organizmach.

- Projektowana regulacja ma również na celu rozwiązanie problemu wynikającego z braku podstaw prawnych do przeprowadzania przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego badań pracowników na obecność tzw. narkotyków w ich organizmach – napisano w informacji o powodach, dla których podjęto prace nad nowymi regulacjami. Jak podkreślono, w chwili obecnej w polskim porządku prawnym nie ma bowiem przepisów, które określałyby procedurę takiego badania, na żądanie pracodawcy lub samego pracownika. - Powyższe jest konsekwencją również braku wyraźnej podstawy prawnej do niedopuszczenia przez pracodawcę do wykonywania pracy przez pracownika, wobec którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że znajduje się w stanie po użyciu takich środków lub zażywał je w czasie pracy – podkreślają projektodawcy.

Zobacz procedury w LEX:

 

Cena promocyjna: 27.59 zł

|

Cena regularna: 69 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 48.3 zł


Jakie rozwiązania znajdą się w projekcie?

Zgodnie z zapowiedzią projekt przewiduje przede wszystkim zmiany Kodeksu pracy polegające w szczególności na:

  • określeniu podstaw prawnych umożliwiających pracodawcy wprowadzenie – ze względu na określony prawem cel – wyrywkowych kontroli trzeźwości pracowników lub kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu w ich organizmach, a także określeniu zasad przeprowadzania takich kontroli;
  • w zakresie obowiązku pracodawcy niedopuszczenia pracownika do wykonywania pracy:
  1. utrzymaniu regulacji obecnie obowiązującej w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu alkoholu lub spożywał alkohol w czasie pracy,
  2. wprowadzeniu regulacji nakładającej na pracodawcę taki obowiązek w przypadku uzasadnionego podejrzenia, że pracownik stawił się do pracy w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu lub zażywał taki środek w czasie pracy,
  3. wprowadzeniu regulacji nakładającej na pracodawcę taki obowiązek w przypadku, gdy prewencyjna kontrola trzeźwości wykaże obecność alkoholu w organizmie pracownika lub prewencyjna kontrola na obecność środka działającego podobnie do alkoholu, wykaże obecność takiego środka w organizmie pracownika.
  • określeniu podstaw do przeprowadzania badania w celu ustalenia obecności alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu w organizmie pracownika przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego;
  • wprowadzeniu możliwości odpowiedniego zastosowania wskazanych powyżej rozwiązań do pracodawców organizujących pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na innej podstawie niż stosunek pracy oraz osoby prowadzące na własny rachunek działalność gospodarczą;
  • uzupełnieniu katalogu przesłanek uzasadniających nałożenie na pracownika kary upomnienia, kary nagany lub kary pieniężnej o przypadki stawienia się do pracy w stanie po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu lub zażywanie takiego środka w czasie pracy.

 

 


Kontrowersyjny art. 17 zostanie uchylony

Projekt zawiera także zmianę ustawy z  26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. 2019 poz. 2277 oraz z 2020 poz. 1492), polegającą na uchyleniu art. 17. - W obecnym brzmieniu przepis ten w szczególności zobowiązuje kierownika zakładu pracy lub osobę przez niego upoważnioną do niedopuszczenia do pracy pracownika, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że stawił się on do pracy w stanie po użyciu alkoholu lub spożywał alkohol w czasie pracy. Stanowi również podstawę do żądania przez pracodawcę lub pracownika, o którym mowa powyżej,  przeprowadzenia badania stanu trzeźwości przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego. Zmiana ta polega na przeniesieniu zawartej w tym artykule regulacji na grunt Kodeksu pracy, celem kompleksowego uregulowania tej problematyki w jednym akcie prawnym – podkreślają autorzy projektu. W efekcie, jak twierdzą, oczekuje się minimalizacji liczby przypadków, w których pracownik wykonywałby powierzone mu przez pracodawcę zadania znajdując się w stanie po użyciu substancji, czy środków negatywnie wpływających na jego sprawność psychofizyczną. Powyższe powinno zatem wpłynąć pozytywnie na bezpieczeństwo pracowników, innych osób, a także ochronę mienia pracodawcy.