Wpłaty do PPK stanowią określony procent wynagrodzenia uczestnika PPK. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych (dalej: ustawa o PPK), „wynagrodzeniem” jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uczestnika PPK, o której mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, bez stosowania ograniczenia przewidzianego w art. 19 ust. 1 tej ustawy (czyli do tzw. 30-krotności) oraz z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Wpłaty finansowane przez podmiot zatrudniający są obliczane, a wpłaty finansowane przez uczestnika PPK są obliczane i pobierane od uczestnika PPK w terminie wypłaty wynagrodzenia. Wpłat należy dokonać, czyli przekazać je do instytucji finansowej, do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały obliczone i pobrane. W przypadku śmierci uczestnika PPK pojawiają się jednak wątpliwości dotyczące obliczenia, pobrania oraz dokonania wpłat za tę osobę.
Czytaj również: Chcesz zaoszczędzić bliskim kłopotów, poinformuj ich, gdzie masz rachunek PPK>>
Śmierć uczestnika po naliczeniu wpłat
W sytuacji gdy od wynagrodzenia wypłaconego uczestnikowi zostały obliczone i pobrane wpłaty do PPK, ale przed ich dokonaniem uczestnik zmarł, należy przekazać te wpłaty do instytucji finansowej. Środki z rachunku PPK zmarłego uczestnika trafią do jego bliskich. Zgodnie z przepisami ustawy o PPK, jeżeli w chwili śmierci uczestnik pozostawał w związku małżeńskim, instytucja finansowa przekaże połowę środków zgromadzonych na rachunku PPK zmarłego jego małżonkowi – w zakresie, w jakim środki te stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej. Pozostałe środki z rachunku PPK zmarłego uczestnika trafią do osób uprawnionych, wskazanych przez uczestnika instytucji finansowej prowadzącej jego rachunek PPK, lub spadkobierców uczestnika.
Przykład: Załóżmy, że wynagrodzenie pracownika (uczestnika PPK) za marzec zostało wypłacone mu 10 kwietnia. Od tego wynagrodzenia zostały obliczone i pobrane wpłaty do PPK. Pracownik zmarł 16 kwietnia – przed przekazaniem tych wpłat do instytucji finansowej. Pomimo to, pracodawca powinien dokonać tych wpłat. Załóżmy, że zrobi to 15 maja. W tej sytuacji kwotę wpłaty do PPK, sfinansowanej przez pracodawcę, pomimo przekazania jej do instytucji finansowej 15 maja, trzeba będzie wykazać w raporcie ZUS RCA za kwiecień (czyli za ostatni miesiąc, w którym zmarły pracownik uzyskał przychód stanowiący podstawę wymiaru składek). Załóżmy, że zmarły pracownik nie był żonaty i wskazał instytucji finansowej swoją siostrę jako osobę uprawnioną do środków z rachunku PPK po jego śmierci. W takim przypadku środki z rachunku PPK zmarłego uczestnika trafią do jego siostry - bez konieczności przeprowadzenia postępowania spadkowego.
Cena promocyjna: 56.99 zł
|Cena regularna: 76 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 56.99 zł
Śmierć uczestnika przed wypłatą wynagrodzenia
Gdy zaś uczestnik PPK zmarł przed wypłatą wynagrodzenia, od tego wynagrodzenia nie oblicza się i nie pobiera wpłat do PPK. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy, z dniem śmierci pracownika stosunek pracy wygasa. Prawa majątkowe ze stosunku pracy przechodzą po śmierci pracownika, w równych częściach, na małżonka oraz inne osoby spełniające warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a w razie braku takich osób - prawa te wchodzą do spadku.
Przykład: Załóżmy, że wynagrodzenie pracownika (uczestnika PPK) za kwiecień ma być wypłacone 28 kwietnia, ale przed tą datą (np. 25 kwietnia) nastąpi śmierć pracownika. W takim przypadku od wskazanego wyżej wynagrodzenia pracodawca nie obliczy i nie pobierze wpłat do PPK. Załóżmy, że zmarły uczestnik był żonaty i nie pozostawił innych osób spełniających warunki wymagane do uzyskania po nim renty rodzinnej. W takim przypadku wynagrodzenie pracownika za kwiecień zostanie przekazane jego żonie. Wynagrodzenie zmarłego uczestnika PPK, wypłacone żonie uczestnika, nie jest przychodem ze stosunku pracy (tak byłoby w przypadku wypłacenia go uczestnikowi), lecz przychodem z praw majątkowych w rozumieniu przepisów podatkowych. Taki przychód nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – nie jest wynagrodzeniem w rozumieniu ustawy o PPK, w związku z czym nie można naliczyć od niego wpłat do PPK.
Więcej na temat PPK na mojeppk.pl i pod nr telefonu 800 775 775. Zachęcamy również do korzystania z bezpłatnych szkoleń prowadzonych przez ekspertów PFR Portal PPK. Na szkolenia można zapisać się tutaj.
Podstawa prawna:
Ustawa z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (tekst jedn. Dz.U. z 2024 r., poz. 427),
Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2025 r., poz. 277).
Autorka jest ekspertem PFR Portal PPK
