W środę sejmowa komisja rolnictwa przyjęła sprawozdanie podkomisji o projekcie ustawy o spółdzielniach rolników. Teraz projekt czeka na drugie czytanie. Jest to nowe rozwiązanie prawne, które ma wzmocnić rolę spółdzielczości w rolnictwie. Prace nad nim trwają już ponad rok - rząd skierował go do Sejmu w lutym 2017 r. Jak poinformował przewodniczący podkomisji Robert Telus (PiS), powodem długotrwałości prac było oczekiwanie na decyzję Komisji Europejskiej w sprawie zgody na zastosowanie ulg podatkowych w ramach pomocy publicznej. KE zgodziła się, by można było ją przyznać, ale wyłącznie w ramach de minimis. To wsparcie skierowane dla małych i średnich firm. Wsparcie dla jednego przedsiębiorcy nie może  jednak przekroczyć 200 tys. euro w okresie trzech lat kalendarzowych.

Bez poprawek opozycji

Poseł PiS dodał, że w trakcie prac zgłoszono 13 poprawek merytorycznych. Uwzgędniona została tylko jedna - właśnie ta dotycząca wpisania klauzuli de minimis. Poseł Zbigniew Ajchler (PO) zapowiedział, że podczas drugiego czytania klub Platformy Obywatelskiej zgłosi komplet poprawek. - Zapisy tego projektu, mimo szczytnego celu, są nie do przyjęcia - powiedział Ajchler. Podkreślił, że nie może być tak, że spółdzielnie nie będzie mogła kupić ziemi od jej członka-rolnika. Zdaniem posła PO zły jest również przepis zgodnie z którym, osoba, która przestaje być członkiem spółdzielni traci w niej udziały. - Poprawki, które zostały odrzucone podczas prac w podkomisji zostaną ponownie przedstawione w Sejmie i mam nadzieję, że przekonam posłów do ich przyjęcia - podkreśla Ajchler.

Zwolnienia podatkowe dla spółdzielców

Zgodnie z projektem spółdzielnię rolniczą będzie mogło założyć minimum 10 pracowników. Będzie ona musiała funkcjonować przynajmniej rok. Zakłada się, że członkami spółdzielni rolniczej mogą być osoby fizyczne lub prawne prowadzące gospodarstwo rolne, prowadzące chów lub hodowlę ryb oraz osoby fizyczne lub prawne niebędące rolnikami prowadzące działalność w zakresie przechowywania, magazynowania, sortowania, pakowania lub przetwarzania produktów rolnych lub grup tych produktów. Członkowie spółdzielni rolniczej mają być zwolnieni m.in. z podatku i opłat lokalnych od budynków i budowli oraz ich części, a także zajętych przez nie gruntów wykorzystywanych przez spółdzielnie lub związek spółdzielni rolników na działalność określoną w ustawie oraz z podatku dochodowego od osób prawnych. Zwolnienie będzie dotyczyło dochodów spółdzielni rolników pochodzących ze sprzedaży produktów rolnych lub grup tych produktów, dla których spółdzielnia została założona. Te ulgi będą możliwe właśnie  ramach pomocy de minimis i mają wspomóc spółdzielnie w początkowym okresie ich działalności.
Spółdzielnia rolników będzie mogła się zająć przechowywaniem czy przetwarzaniem produktów lub grup produktów wyprodukowanych przez jej członków. Może również świadczyć na rzecz członków różne usługi np. upowszechniać metody uprawy, technologii produkcji czy prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną. W ocenie rządu, dzięki nowym przepisom spółdzielnie rolników będą miały silniejszą pozycję negocjacyjną wobec odbiorców ich produktów, co ma szczególne znaczenie w sytuacji dużej presji na obniżanie cen.

Spółdzielnia mleczarska czy ogrodnicza to nie spółdzielnia rolników

Zgodnie z danymi Krajowej Rady Spółdzielczej (KRS) wysokość podatku dochodowego zapłaconego w 2014 r. przez spółdzielnie mleczarskie, spółdzielnie "Samopomoc Chłopska", rolnicze spółdzielnie produkcyjne, spółdzielnie kółek rolniczych, spółdzielnie ogrodniczo-pszczelarskie oraz grupy producentów rolnych zorganizowane w formie spółdzielni wyniosła ok. 56 mln zł. Obecnie jednak nie funkcjonują spółdzielnie rolników. Wymienione podmioty działają na zasadach ogólnych, czyli prawa spóldzielniczego lub ustawy o grupach producentów rolnych.

Czytaj w SIP LEX: Czy grupa producencka może być podatnikiem VAT na ogólnych zasadach >>

Ministerstwo Rolnictwa szacuje, że w ciągu dziesięciu lat powstanie ok. 150 spółdzielni rolników. Zakłada też, że ich dochody będą na poziomie tych osiąganych przez działające obecnie spłdzielnie mleczarskie, produkcyjne, itp.