Czy firma realizująca zadanie pn. "letnie utrzymanie dróg", w skład którego wchodzi bieżąca naprawa jezdni, koszenie poboczy i rowów oraz utrzymanie czystości i porządku tj. zbieranie odpadów głównie komunalnych (z pasa drogowego), powinna posiadać stosowne zezwolenia na zbieranie i transport odpadów?
Gdzie powinna kierować te odpady?
Jeżeli nie musi posiadać takich zezwoleń, to na jakiej podstawie i komu może zebrane odpady przekazać?
Odpowiedź:
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21) – dalej u.o., prowadzenie zbierania odpadów i prowadzenie przetwarzania odpadów wymaga uzyskania zezwolenia.
Ustawodawca w art. 45 ust. 1 u.o. wskazał osoby, które zwolnione są z uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów. I tak, z takiego obowiązku zwolniony jest:
- podmiot prowadzący działalność inną niż działalność gospodarcza w zakresie gospodarowania odpadami, który zbiera odpady opakowaniowe i odpady w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, w tym zbieranie leków i opakowań po lekach przez apteki, przyjmowanie zużytych artykułów konsumpcyjnych w sklepach, systemy zbierania odpadów w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych, urzędach i instytucjach (nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów);
- osoba fizyczna i jednostka organizacyjna niebędące przedsiębiorcami, wykorzystujące odpady na potrzeby własne, zgodnie z art. 27 ust. 8 u.o.;
- osoba władająca powierzchnią ziemi, na której są stosowane komunalne osady ściekowe w celach, o których mowa w art. 96 ust. 1 pkt 1-3 u.o.;
- podmiot obowiązany do uzyskania pozwolenia zintegrowanego, o którym mowa w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) - dalej p.o.ś.;
- posiadacz odpadów prowadzący działalność w zakresie unieszkodliwiania odpadów przez ich składowanie w składowiskach podziemnych, który jest obowiązany do uzyskania koncesji na prowadzenie takiej działalności na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr 163, poz. 981);
- posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarowania odpadami wydobywczymi lub zezwolenia na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych, o których mowa w ustawie z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. Nr 138, poz. 865, z późn. zm.);
- wytwórca odpadów, który wytwarzane przez siebie odpady, niebędące odpadami niebezpiecznymi, unieszkodliwia w miejscu ich wytworzenia zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie ust. 3;
- posiadacz odpadów, który poddaje odzyskowi odpady zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie ust. 3.;
- władający nieruchomością, który zbiera odpady komunalne, wytwarzane na terenie tej nieruchomości;
wytwórca odpadów, który wytwarzane przez siebie odpady zbiera w miejscu ich wytworzenia.
Jak rozumiem, w przedmiotowym stanie faktycznym podmiot zbiera odpady komunalne oraz odpady zielone. Posiadacz takich odpadów nie został przez ustawodawcę uwzględniony w katalogu podmiotów, które zwolnione są z posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów. W konsekwencji uważam, że na zbieranie tego rodzaju odpadów wskazany podmiot powinien posiadać zezwolenie.
Zgodnie z nowymi przepisami o odpadach, brak jest obowiązku posiadania zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie transportu odpadów. Transportujący odpady, zgodnie z art. 50 ust. 1 pkt 5 lit. b u.o., powinien być wpisany do rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1 u.o.
Wyjątek stanowią przepisy przejściowe zawarte w art. 233 u.o. Zgodnie bowiem z art. 233 ust. 1 u.o., zezwolenia na transport odpadów wydane na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują ważność na czas na jaki zostały wydane, nie dłużej jednak niż do czasu upływu terminu do złożenia wniosku o wpis do rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1 u.o., lub z dniem uzyskania wpisu do tego rejestru, w przypadku gdy wpis nastąpił w terminie wcześniejszym.
Do momentu natomiast utworzenia rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1 u.o., transportujący odpady są obowiązani, zgodnie z art. 233 ust. 2 u.o., do uzyskania zezwolenia na transport odpadów lub wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 33 ust. 5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243) - dalej u.o. z 2001 r., na mocy jej przepisów.
Do czasu powstania ww. rejestru, podmiot, który dokonuje transportu odpadów, powinien uzyskać odpowiednie zezwolenie na podstawie przepisów u.o. z 2001 r.
Zgodnie z hierarchią sposobów postępowania z odpadami wskazaną w art. 17 u.o, odpady powinny być poddane w pierwszej kolejności recyklingowi, potem odzyskowi, dopiero w dalszej kolejności procesowi unieszkodliwienia.@page_break@
Skoszona trawa/rośliny może, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. Nr 75, poz. 527, z późn. zm.) - dalej r.o.p.o.j., zostać przekazana osobom fizycznym do wykorzystania jako paliwo, do wykorzystania w przydomowych kompostownikach czy do skarmiania zwierząt (załącznik do r.o.p.o.j. – Lista rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku, pozycja nr 6).
W przypadku natomiast odpadów komunalnych mogą one być przekazywane w celu przetworzenia do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych (RIPOK). Zgodnie z art. 35 ust. 6 u.o., RIPOKiem jest zakład zagospodarowania odpadów o mocy przerobowej wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania odpadów z obszaru zamieszkałego przez co najmniej 120 tys. mieszkańców, spełniający wymagania najlepszej dostępnej techniki lub technologii, o której mowa w art. 143 p.o.ś, oraz zapewniający termiczne przekształcanie odpadów lub:
mechaniczno-biologiczne przetwarzanie zmieszanych odpadów komunalnych i wydzielanie ze zmieszanych odpadów komunalnych frakcji nadających się w całości lub w części do odzysku, lub
przetwarzanie selektywnie zebranych odpadów zielonych i innych bioodpadów oraz wytwarzanie z nich produktu o właściwościach nawozowych lub środków wspomagających uprawę roślin, spełniających wymagania określone w przepisach odrębnych, lub materiału po procesie kompostowania lub fermentacji dopuszczonego do odzysku w procesie odzysku R10, spełniającego wymagania określone w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 4, lub
składowanie odpadów powstających w procesie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych o pojemności pozwalającej na przyjmowanie przez okres nie krótszy niż 15 lat odpadów w ilości nie mniejszej niż powstająca w instalacji do mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych.
Podmiot prowadzi również bieżącą naprawę jezdni, do której – jak zakładam – wykorzystywany jest asfalt. W mojej ocenie w takiej sytuacji powinien on, zgodnie z art. 41 u.o., uzyskać również zezwolenie na przetwarzanie odpadów.