Jak podaje Coface, łączna liczba niewypłacalności polskich przedsiębiorstw w I kwartale 2023 r. (wg stanu wiedzy na 3 kwietnia br.) wyniosła 1252, co stanowi 45 procent wszystkich niewypłacalności ogłoszonych w roku 2022. Na tę liczbę złożyły się postępowania sądowe i obwieszczenia pozasądowe. W ciągu pierwszych trzech miesięcy 2023 r. sądy ogłosiły postanowienia o upadłości i restrukturyzacji 351 polskich firm, dodatkowo w I kwartale br. w Krajowym Rejestrze Zadłużonych opublikowano 901 tzw. obwieszczeń o ustaleniu dnia układowego (bez rejestracji w sądzie).
Zobacz procedurę w LEX: Wpływ ogłoszenia upadłości na postępowanie egzekucyjne toczące się przeciwko upadłemu >
Zgodnie z informacjami Polskiej Izby Ubezpieczeń w 2022 r. ubezpieczyciele należności wypłacili odszkodowania o wartości 219,6 mln zł, czyli o 49 proc. więcej w porównaniu do 2021 r.
- Polski i międzynarodowy biznes pozostaje pod presją czynników o natężeniu niespotykanym od dekad. Jest to mix zjawisk o charakterze okresowym jak i trwałym. Dopasowywanie się do zmieniającego się dynamicznie otoczenia, poprzez modyfikację przyjętej wcześniej strategii, zawsze ma swoje oczywiste ograniczenia. Na zaistniałe zdarzenia kadra zarządzająca ma niewielki wpływ, o ile wcześniej nie wdrożyła rozwiązań prewencyjnych. Rosnąca fala windykacji i niewypłacalności jest najlepszym przykładem. Po okresie 2020-2022 z gwałtownym ich spadkiem, noszącym cechy anomalii, złe długi ponownie stają się zmorą przedsiębiorców – mówi Marcin Olczak, dyrektor departamentu ryzyk kredytowych w Marsh Polska.
Czytaj też: Faktoring jako narzędzie zarządzania wierzytelnościami >
Jak działa ubezpieczenie należności?
Ubezpieczenie należności handlowych polega na tym, że posiadacz polisy uzyskuje od ubezpieczyciela ochronę na wypadek niewypłacalności kontrahenta, któremu udzielił kredytu kupieckiego. Daje ono możliwość zwiększenia sprzedaży i uniknięcia kredytu bankowego na finansowanie przeterminowanych należności.
Czytaj w LEX: Wpływ postępowania restrukturyzacyjnego dłużnika na jego zobowiązania wobec banku >
Polisa chroni w sytuacji, gdy przedsiębiorca sprzedaje towary czy usługi z odroczonym terminem płatności. Ubezpieczyć można bezsporne należności od kontrahentów z tytułu kredytów udzielonych im w postaci odroczonych terminów płatności. Brak spłaty może być zarówno skutkiem prawnie stwierdzonej niewypłacalności, jak np. ogłoszenie upadłości dłużnika czy układ z wierzycielami, jak również efektem faktycznej niewypłacalności, kiedy to dłużnik nie reguluje zobowiązań w określonym terminie.
- Firma posiadająca polisę w momencie gdy napotyka na problem z odzyskaniem należności, zgłasza to do ubezpieczyciela. Ten rozpoczyna procedurę windykacyjną w stosunku do dłużnika. Jeśli po z góry umówionym czasie, windykacja nie przynosi zamierzonego efektu, ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie - tłumaczy Karol Kosuniak, dyrektor sprzedaży – ubezpieczenie należności w Coface.
Czytaj też: Uwzględnianie inflacji w metodach bezwzględnej oceny opłacalności inwestycji >
Marcin Olczak zwraca uwagę na to, że prawo większości krajów, w tym Polski, kładzie nacisk na ochronę interesów dłużników. - Większe firmy może i mogą poczekać kilka lat na spłatę części zadłużenia, ale co z firmami o mniejszej skali działalności, z zewnętrznym finansowaniem w tle? W okresie skokowego wzrostu kosztów finansowania mało która firma będzie gotowa dobrowolnie czekać na spłatę zadłużenia tak długo - stwierdza.
Biały wywiad od ubezpieczyciela i wsparcie prawne
Oprócz funkcji czysto ochronnej oferta rynku ubezpieczeń przewiduje w ramach polisy także szereg dodatkowych usług specjalistycznych i konsultingowych.
- Po pierwsze przedsiębiorca otrzymuje ocenę wypłacalności kontrahentów, z którymi współpracę chce objąć ochroną. Ubezpieczyciel przed przygotowaniem oferty ubezpieczenia sprawdza m.in. bieżącą kondycję finansową kontrahenta oraz jego rating. W związku z tym można powiedzieć, że polisa zapewnia przedsiębiorcy dodatkowy wywiad gospodarczy – mówi Bartosz Tokarski, lider Praktyki Finansowej w EIB S.A.
Czytaj w LEX: Wydatki na wywiad gospodarczy a koszty uzyskania przychodów >
Z kolei w momencie, gdy dojdzie do dochodzenia należności, otrzymuje profesjonalną obsługę prawną oraz specjalistyczne narzędzia windykacyjne. A także wsparcie brokera w sprawnym i skutecznym przejściu przez proces zawarcia, wdrożenia i obsługi programu ubezpieczenia.
