Od początku stycznia można ubiegać się o świadczenie wspierające. To nowy rodzaj wsparcia dla dorosłych osób niepełnosprawnych. Warunkiem otrzymania świadczenia wspierającego jest uzyskanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia - od 70 do 100 punktów. Poziom ten determinuje wysokość świadczenia wspierającego. Im więcej punktów, tym wyższa wysokość określona jako odpowiedni procent kwoty renty socjalnej.
- Ustalanie poziomu potrzeby wsparcia jest przeprowadzane w oparciu o szczegółowe kryteria związane z funkcjonowaniem osoby niepełnosprawnej. Co istotne, wśród kryteriów zdolności i czynności związanych z obszarem codziennego funkcjonowania osoby niepełnosprawnej, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 23 listopada 2023 r. w sprawie ustalania poziomu potrzeby wsparcia (Dz. U. poz. 2581), fakt prowadzenia działalności gospodarczej przez osobę niepełnosprawną nie stanowi samodzielnej przesłanki, która wykluczałaby osobę niepełnosprawną prowadzącą działalność gospodarczą z możliwości uzyskania decyzji ustalającej odpowiedni poziom potrzeby wsparcia uprawniający do przyznania świadczenia wspierającego - twierdzi Paweł Żujewski, prawnik z kancelarii prawnej Wojarska Aleksiejuk & Wspólnicy
Czytaj też: Świadczenie pielęgnacyjne na starych zasadach może zostać uznane za nienależnie pobrane
Przepisy pozwalają dorabiać
Pobieranie świadczenia wspierającego nie jest uzależnione od tego, czy niepełnosprawny ma inne dochody, a także, czy prowadzi jakąkolwiek aktywność zawodową. W przepisach nie ma bowiem kryterium dochodowego.
- Ustawodawca zdecydował, że przyznanie świadczenia wspierającego będzie niezależne od kryterium dochodowego osoby niepełnosprawnej a świadczenie będzie przyznawane na podstawie wydanej przez wojewódzki zespół ds. orzekania o niepełnosprawności decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia - tłumaczy Paweł Żujewski.
Niepełnosprawny może być więc zatrudniony na umowę o pracę, zlecenie, dzieło. Może też prowadzić pozarolniczą działalność gospodarczą.
- Oczywiście należy sobie zdawać sprawę, że świadczenie przysługuje osobom, które są najbardziej niesamodzielne i wymagające pomocy. Zapewne tylko część z nich będzie w stanie samodzielnie w jakikolwiek sposób zarobkować. Jest to jednak tylko kwestia możliwości faktycznych danej osoby, gdyż nie ma żadnych formalnych przeszkód, aby osoba niepełnosprawna pracowała lub prowadziła własną działalność, choćby w niewielkim rozmiarze - wyjaśnia Magdalena Januszewska, radca prawny prowadzący własną kancelarię w Łodzi.
Podobnie jest w wypadku opiekunów osób niepełnosprawnych. - Pobierający świadczenia o charakterze opiekuńczym na zasadach obowiązujących przed 1 stycznia 2024 r. musieli nie podejmować lub rezygnować z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną. Przy świadczeniu wspierającym takich wymagań nie ma. Podkreślam jednak, że przysługuje ono niepełnosprawnemu, a nie opiekunowi. Opiekun może zatem zarówno pozostawać w zatrudnieniu, jak też prowadzić własną działalność gospodarczą - dodaje mec. Magdalena Januszewska.
Według niej, jeśli tego opiekun nie robi, bo np. rozmiar sprawowanej opieki jest zbyt duży, aby dodatkowo zajmować się pracą zarobkową, to może skorzystać z ubezpieczenia emerytalno-rentowego i zdrowotnego. Tak wynika z art. 6 ust.1 ustawy o świadczeniu wspierającym, który stanowi, że za osobę, która nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę udzielania wsparcia osobie wspólnie z nią zamieszkującej i gospodarującej, ZUS opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz zdrowotne.
Trzeba liczyć się z mniejszą liczbą punktów
Prowadzenie działalności gospodarczej przez osobę niepełnosprawną, choć nie wyklucza z możliwości ubiegania się o przyznanie świadczenia wspierającego, może jednak pośrednio wpływać na ocenę stopnia samodzielności i zdolności osoby niepełnosprawnej w trakcie procedury uzyskiwania decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia w oparciu o przesłanki wskazane w par. 10 rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie ustalania poziomu potrzeby wsparcia. - Wśród ich wskazano m.in. zdolność do świadomego i samodzielnego zainicjowania wykonywania czynności, możliwości dokonywania transakcji finansowych czy załatwianie spraw urzędowych - ostrzega Paweł Żujewski.
Wysokość świadczenia może być więc niższa.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
