Turystyczny Fundusz Pomocowy (TFP) jest jednym z rozwiązań służących wsparciu turystyki zawartych w ustawie z 17 września 2020 roku o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.  Z technicznego punktu widzenia TFP stanowi wyodrębniony rachunek w Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym. Środki gromadzone w ramach Turystycznego Funduszu Pomocowego pochodzą m.in. ze składek organizatorów turystyki.

Fundusz ma za zadanie wspierać przedsiębiorców turystycznych w przypadku zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności, o których mowa  w art. 4 pkt 15 ustawy z  24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. Są to takie zdarzenia, jak pandemia, ale i inne nadzwyczajne zdarzenia losowe – m.in. wybuch wojny, erupcja wulkanu uniemożliwiająca loty, trzęsienie ziemi, fala tsunami, itd. 

Czytaj również: Zwrot pieniędzy za odwołane wycieczki działa, ale z długim poślizgiem >>

 

Składki są bezzwrotne, pierwsze rozliczenie trzeba złożyć do 21 lutego

Od początku tego roku organizatorów turystyki obowiązuje odprowadzanie składek na TFP. Wskazuje na to § 2 rozporządzenia ministra rozwoju, pracy i technologii z 28 grudnia 2020 r. w sprawie określenia wysokości składki na Turystyczny Fundusz Pomocowy. Zgodnie z art. 15 kc ustawy covidowej składka jest naliczana od każdego podróżnego z tytułu zawartej umowy o udział w imprezie turystycznej.  Należne jest należna z dniem zawarcia umowy lub z dniem dokonania płatności przez podróżnego na rzecz organizatora turystyki, jeżeli jest on wcześniejszy niż dzień zawarcia umowy.  Składki powinny być  naliczane dla umów zawartych od 1 stycznia 2021 r., zaś pierwsze formularze wyliczenia składki wraz z należnymi składkami wynikającymi z ww. przepisów będzie trzeba złożyć do 21 lutego 2021 r. za styczeń 2021 r. wyłącznie drogą elektroniczną za pośrednictwem konta posiadanego przez przedsiębiorcę turystycznego na Portalu TFG. Zgodnie bowiem z ustawą informacje o wysokości należnej składki są przekazywane w terminie do 21. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który jest należna. Składka przekazana na Turystyczny Fundusz Pomocowy nie podlega zwrotowi ani zarachowaniu na poczet kolejnych składek należnych na TFP. Jest to odmienne podejście niż w przypadku składek na TFG.

Czytaj w LEX: Tarcza branżowa - pomoc dla przedsiębiorców określonych branż >

Wysokość składki jest ustalona we wspomnianym rozporządzeniu. Zgodnie z ustawą jej wysokość nie może być wyższa niż 30 zł  W większości przypadków wysokość składki na TFP jest analogiczna do składki na Turystyczny Fundusz Gwarancyjny, również odprowadzanej przez organizatorów turystyki. Stawki składek na TFP są różne w zależności od rodzaju umowy o udział w imprezie turystycznej i wynoszą od 0 do 15 zł za każdego podróżnego. Zerowa jest dla organizatorów turystyki, którzy przyjmują wpłaty za usługi turystyczne po realizacji imprezy turystycznej. W przypadku wcześniejszego opłacenia imprezy wynosi: 

  • 15 zł za organizowanie imprez turystycznych na terytoriach państw wymienionych w załączniku do rozporządzenia - jest ich 41 - i pozaeuropejskich z wykorzystaniem transportu lotniczego w ramach przewozu czarterowego;
  • 13 zł za organizowanie imprez turystycznych na terytoriach państw pozaeuropejskich z wykorzystaniem innego środka transportu niż transport lotniczy w ramach przewozu czarterowego:
  • 7 zł za organizowanie imprez turystycznych na terytoriach państw pozaeuropejskich, jeżeli nie jest realizowana usługa transportowa:
  • 10 zł za organizowanie imprez turystycznych na terytoriach państw europejskich wymienionych w załączniku do rozporządzenia z wykorzystaniem innego środka transportu niż transport lotniczy w ramach przewozu czarterowego, z wyłączeniem pkt 6:
  • 5 zł za organizowanie imprez turystycznych na terytoriach państw europejskich wymienionych w załączniku do rozporządzenia, jeżeli nie jest realizowana usługa transportowa;
  • 2 zł za organizowanie imprez turystycznych na terytoriach państw mających lądową granicę z Rzecząpospolitą Polską, a w przypadku Federacji Rosyjskiej w obrębie obwodu kaliningradzkiego oraz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na realizację lub brak realizacji usługi transportowej.


Na wypadek nadzwyczajnych okoliczności

Ze zgromadzonych środków Turystyczny Fundusz Pomocowy zapewni organizatorom turystyki wypłaty na pokrycie zwrotów podróżnym wydatków za imprezy turystyczne, które nie zostały
lub nie zostaną zrealizowane z powodu ogłoszenia albo wystąpienia na terytorium RP lub w miejscu realizacji imprezy turystycznej nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności, o których mowa w art. 4 pkt 15 ustawy z dnia 24 listopada 2017 r. o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. O uruchomieniu środków z TFP decyduje minister odpowiedzialny za turystykę we współpracy z ministrem finansów.

Wypłaty z Turystycznego Funduszu Pomocowego będą realizowane, gdy organizator turystyki nie będzie w stanie zapewnić podróżnym zwrotów należności. Procedura jest analogiczna, jak w przypadku obecnych wypłat z Turystycznego Funduszu  Zwrotów dokonywanych na rzecz podróżnych z tytułu imprez turystycznych niezrealizowanych z powodu pandemii COVID-19.

Środki wykorzystane przez przedsiębiorstwo w ramach TFP będą podlegały zwrotowi, stanowią rodzaj pożyczki, która ma wesprzeć funkcjonowanie organizatora turystyki w warunkach nieprzewidzianego zdarzenia. TFP stanowi tym samym uzupełnienie funkcjonującego już Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego, czyli tzw. II filaru zabezpieczeń finansowych w turystyce. Pierwszym filarem są gwarancje bankowe oraz gwarancje i polisy ubezpieczeniowe pokrywające koszty powrotu uczestników imprez z wakacji oraz zwrot środków za nieodbyte imprezy w przypadku bankructwa organizatora turystyki. W sytuacji, gdy środki z polisy lub gwarancji zostaną wyczerpane, uruchamiany jest tzw. II filar, a w nim środki z Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego (pochodzące ze składek organizatorów turystyki).

 


Wypłaty z TFZ zakończyły się

Przewidziane w tzw. drugiej tarczy antykryzysowej dla turystyki opłaty na TFP składane razem z wnioskiem o wypłatę z Turystycznego Funduszu Zwrotów zakończyły się z końcem ubiegłego roku. Warunkiem udzielenia wypłaty z TFZ było dokonanie przez organizatora wpłaty w wysokości 7,5 proc. łącznej wartości wypłat objętych wnioskiem w terminie 7 dni od złożenia wniosku (to jest udział własny). Dodatkowo organizator turystyki był zobligowany do dokonania opłaty w wysokości 2,5 proc. dla mikro, małych i średnich firm oraz 4,1 proc. dla dużych łącznej wartości wypłat objętych wnioskiem na rzecz Turystycznego Funduszu Pomocowego, który w ciągu 6 lat dokona zwrotu tych kwot do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19/budżetu państwa. To faktycznie jest  oprocentowanie płatne z góry za fakt że jest to pożyczka, w rozumieniu pomocy publicznej w UE.

Z Turystycznego Funduszu Zwrotów z dokonano zwrotu środków za imprezy turystyczne odwołane z powodu pandemii na kwotę 165 mln zł. Zarówno podróżni jak i organizatorzy imprez turystycznych mogli składać swoje wnioski do końca ubiegłego roku/ Według danych UFG wnioski złożyło niemal 300 organizatorów imprez turystycznych w Polsce i za granicą, co oznacza ok. 90 proc. rynku takich imprez. Podróżni złożyli nieco ponad 111 tysięcy wniosków, zaś kwota wynikająca z wniosków złożonych przez organizatorów sięga 275 mln zł. Na zwrot środków za imprezy turystyczne przewidziano 300 mln zł.