Stowarzyszenie w grudniu 2018 r. wystąpiło z wnioskiem do Polskiego Funduszu Rozwoju S.A. o udostępnienie informacji publicznej o:
- wypłaconych nagrodach łącznie i poszczególnym pracownikom w latach: 2017 i 2018;
- łącznie i indywidualnie wypłaconych premiach w 2017 i 2018;
Spółka poinformowała wnioskodawcę, iż Polskiego Funduszu Rozwoju S.A. nie jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej w trybie ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, ponieważ nie jest podmiotem objętym przedmiotową regulacją.
Nie doszło do bezczynności?
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Stowarzyszenie zarzuciło PFR bezczynność polegającą na nieudostępnieniu informacji publicznej, a tym samym naruszenie art. 61 ust. 1 Konstytucji RP i art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Zdaniem wnoszącego skargę, spółka, której bezczynność zaskarżono, wykonuje zadania publiczne. Polski Fundusz Rozwoju – to spółka akcyjna należąca do Skarbu Państwa oferująca instrumenty służące rozwojowi przedsiębiorstw, jednostek samorządu terytorialnego oraz osób prywatnych, inwestująca w zrównoważony rozwój społeczny, w tym ostatnio wydająca pomoc finansową w ramach Tarczy Finansowej 2.0.
Czytaj też: Definicja informacji przetworzonej. Postulaty de lege ferenda >>>
Wykonywanie zadań publicznych
Spółka w odpowiedzi na skargę wskazała, że nie wykonuje zadań publicznych. Wyjaśniła, że działalność "innych osób prawnych" może być przedmiotem informacji publicznej jedynie w takim zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej. Spółka zaś do takich podmiotów nie należy. PFR został założony na podstawie przepisów kodeksu spółek handlowych w konkretnym celu gospodarczym, tj. w celu pełnienia roli inwestora kapitałowego oraz dostawcy finansowania. Skarb Państwa powołując Spółkę nie wyznaczył jej jakichkolwiek zadań o charakterze powszechnym.
WSA: Bezczynność spółki miała miejsce
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił skargę na bezczynność i zobowiązał spółkę do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do udzielenia informacji.
Sąd I instancji stwierdził, że żądana przez stronę skarżącą informacja o łącznie wypłaconych nagrodach i premiach stanowi informację publiczną. Dlatego że każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie.
W ocenie Sądu podstawą prawną zobowiązującą Polski Fundusz Rozwoju S.A. do udzielenia informacji publicznej stanowi art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy.
Czytaj też: Jawność zarobków osób pełniących funkcje publiczne - komentarz praktyczny >>>
Sąd zaznaczył, że PFR to niewątpliwie spółka strategiczna Skarbu Państwa, w której wszystkie akcje są własnością Skarbu Państwa i w której Skarb Państwa jest podmiotem dominującym posiadającym kontrolę nad innymi przedsiębiorcami. Tym samym spółka, jako osoba prawna spełnia przesłanki określone w części drugiej powołanego art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy.
Okoliczność, iż spółka posiada także swój własny majątek, pozostaje bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Majątek spółki, jeśli idzie o informację publiczną, powinien zatem podlegać takim samym zasadom transparentności i społecznego nadzoru jak majątek będący własnością podmiotów finansowanych przez podatników.
O ile ilość środków publicznych wydatkowanych na wynagrodzenia (w tym także nagrody i premie) stanowi informację publiczną, o tyle już wynagrodzenia poszczególnych pracowników spółki, nie pełniących funkcji publicznych takowego przymiotu nie posiada - dodał WSA. - Wysokość wynagrodzenia, składniki nań składające się w przypisanych im konkretnych kwotach, nagrody i premie pracownika nie będącego osobą funkcyjną, nie pełniącego roli piastuna organu, nie stanowią informacji publicznej - dodał sąd.
Czytaj też: Problem jawności wynagrodzeń w organizacjach z perspektywy psychologii organizacji >>>
NSA uchyla wyrok WSA
Od tego orzeczenia Fundusz wniósł skargę kasacyjną. NSA uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę w tej części do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie,
Zdaniem sądu II instancji, uzasadniony jest zarzut naruszenia art. 149 par. 1 pkt 1 w związku z art. 141 par. 4 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Słusznie bowiem zarzuca spółka, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku jest niepełne w stopniu, który uniemożliwia jednoznaczne odtworzenie podstawy prawnej i faktycznej oraz motywów rozstrzygnięcia.
Taka wada uniemożliwia kontrolę instancyjną rozstrzygnięcia i niewątpliwie mogła znacząco utrudnić podjęcie merytorycznej polemiki z argumentacją sądu. W orzecznictwie sądów administracyjnych podkreśla się, że wadliwość uzasadnienia wyroku może być podstawą skutecznego zarzutu kasacyjnego, jeżeli prowadzi do niezgodnego z prawem załatwienia sprawy.
Misja publiczna spółki
Rozstrzygnięcie WSA nie jest jasne i prawidłowo uzasadnione - uznał Naczelny Sąd Administracyjny. Uzasadniając konieczność udzielenia informacji o wynagrodzeniu WSA nie rozbudował argumentacji. NSA stwierdził, że nie można też pominąć, że podleganie przepisom ustawy o dostępie do informacji publicznej wiąże się z licznymi obowiązkami, które mogą dotyczyć tylko podmiotów objętych zakresem obowiązywania tego aktu. Sąd pierwszej instancji nie wyjaśnił dokładnie, w której kategorii podmiotów jest w jego ocenie Spółka i z jakich względów powinna podlegać przepisom ustawy.
WSA nie wyjaśnił np., czy jego argumentacja odnosiła się do stwierdzenia, że Skarb Państwa posiada pozycję dominującą w spółce, czy też tego, że spółka dysponuje majątkiem publicznym?
Zdaniem NSA trudno zrozumieć, czym jest misja publiczna spółki. Pojęcie "realizowania misji publicznej" nie jest przecież równoznaczne z "wykonywaniem zadań publicznych". A nawet gdyby w ocenie WSA było to równoznaczne, to w wyroku nie zostało wyjaśnione, z jakich przyczyn sąd I instancji tak przyjął i jakie konkretnie zadania publiczne sąd ma na myśli. Co więcej, brak jest jakiejkolwiek analizy przepisów ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym.
Sygnatura akt III OSK 1704/21, wyrok NSA z 7 lipca 2022 r.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
