Skarga, o której treść wystąpił obywatel, dotyczyła sprawy prawomocnego nakazu zapłaty wydanego przez sąd. Prokuratura Krajowa uznała jednak, że dokument ten nie ulega udostępnieniu w trybie dostępu do informacji publicznej, gdyż jest przedmiotem postępowania przed Sądem Najwyższym. Zastosowanie tu mają przepisy Kodeksu postępowania cywilnego.
Prokuratura odmówiła udostępnienia dokumentu
Obywatel nie uznał tego wyjaśnienia. Stwierdził, że w przypadku dostępu do informacji publicznej instytucja publiczna albo udostępnia żądaną informację w ustawowym terminie albo wydaje decyzję odmowną. Wyjaśnienie Prokuratury taką decyzją nie było, dlatego obywatela wniósł skargę na bezczynność organu do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. W uzasadnieniu wskazał, że przedmiotem wniosku jest dokument znajdujący się w posiadaniu prokuratury, nie zaś znajdujący się w aktach postępowania w dyspozycji Sądu Najwyższego. Zatem wniosek dotyczy kopii stanowiska (efektu działania władzy publicznej), nie zaś dokumentu z akt postępowania cywilnego.
Sprawdź PROCEDURĘ: Badanie przesłanek odmowy udostępnienia informacji publicznej >>>
WSA w Warszawie 18 grudnia 2020 r., sygn. akt II SAB/Wa 554/20, uznał jednak, że informacja w postaci udostępnienia skargi nadzwyczajnej nie stanowi informacji publicznej. Jak wskazał, w orzecznictwie sądowoadministracyjnym ugruntowany jest pogląd, że pozew, pismo procesowe organu, odpowiedź na skargę i każde inne pismo procesowe w indywidualnej sprawie nie jest dokumentem, który jest nośnikiem informacji publicznej.
RPO: Pisma procesowe są informacją publiczną
Skargę kasacyjną w tej sprawie wniósł Rzecznik Praw Obywatelskich. Jego zdaniem, WSA źle zastosował przepisy: informacje odnoszące się do pism procesowych pochodzących od organów władzy publicznej stanowią informacje publiczne i po dokonaniu anonimizacji danych osobowych osób prywatnych powinny podlegać udostępnieniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Sprawdź PROCEDURĘ: Udostępnienie informacji publicznej na wniosek >>>
Sprawdź PROCEDURĘ: Odmowa udostępnienia informacji publicznej na wniosek >>>
W ocenie Rzecznika, stanowisko organu władzy publicznej - Prokuratora Generalnego, jest informacją publiczną, gdyż dotyczy działalności tego organu władzy publicznej. RPO uważał, że wbrew twierdzeniom WSA, tego faktu nie zmienia okoliczność, że mamy do czynienia z pismem procesowym organu władzy publicznej. Pisma procesowe organu stanowią informację publiczną, gdyż są przejawem wykonywania zadania publicznego przez daną jednostkę. Udostępnienie takiej informacji publicznej stanowi przejaw zasady jawności życia publicznego i transparentności działań władzy publicznej, które to zasady legły u podstaw obywatelskiego prawa do informacji publicznej gwarantowanego przez art. 61 Konstytucji RP.
Sprawdź też: I OSK 942/15, Pozew jako informacja publiczna - Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego >>>
Rzecznik podkreślał, że we wniosku chodzi o skargę nadzwyczajną, która ma niezwykłą doniosłość w sferze publicznej. Jest to przecież nadzwyczajny środek zaskarżenia. Wprowadzono go do systemu prawnego w przekonaniu, że wyroki sądowe powinny być sprawiedliwe, wydane na podstawie prawidłowo zrekonstruowanych norm prawnych, a także odpowiadać poprawnie zebranemu i ocenionemu materiałowi dowodowemu.
Sprawa prywatna, czyli niepubliczna osobista
W orzeczeniu z 22 czerwca 2022 r. Naczelny Sąd Administracyjny, działając na podstawie art. 184 p.p.s.a., orzekł o oddaleniu obu skarg kasacyjnych (złożył ją także i sam obywatel).
NSA powołał się na definicję informacji publicznej zawartej w art. 1 ust. 1 odsyła do pojęcia "sprawy publicznej". I stwierdził, że w przepisach prawa brak jest legalnej definicji "sprawy publicznej". - Z pewnością jednak jest to sprawa, która, jak wynika z potocznego rozumienia pojęcia "publiczny", odnosi się w jakimś stopniu do kwestii dotyczących ogółu, służących ogółowi ludzi, dostępnych dla wszystkich, ogólnych, społecznych i nieprywatnych (Uniwersalny Słownik Języka Polskiego, Tom D-Ś red. S. Dubisz, Warszawa 2008, s. 843) mogących interesować ogół obywateli. Przeciwieństwem "sprawy publicznej" jest "sprawa prywatna", czyli niepubliczna, osobista, indywidualna, dotycząca sfery prywatnej człowieka w tym również jego interesu prawnego. Skoro ustawodawca przyjmuje, że informacją publiczną jest w szczególności "stanowisko organu w sprawie publicznej" oraz „treść innych wystąpień i ocen” to a contrario takiego waloru nie może mieć stanowisko organu w sprawie prywatnej dotyczącej innego podmiotu i naruszenia jego interesu prawnego - czytamy w uzasadnieniu wyroku.
WZORY DOKUMENTÓW:
- Poinformowanie, że informacje publiczne objęte wnioskiem zostały już wcześniej udzielone >
- Wezwanie do sprecyzowania zakresu wniosku o udostępnienie informacji publicznej >
- Poinformowanie że nie jest się podmiotem obowiązanym do stosowania ustawy o dostępie do informacji publicznej (art. 4 u.d.i.p.) >
Jest w nim także stwierdzenie, że sprawa ze skargi nadzwyczajnej wniesionej w związku z naruszeniem interesu prawnego osoby prywatnej nie jest "sprawą publiczną" w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, a tym samym skarga nadzwyczajna wniesiona w takiej sprawie nie jest informacją publiczną. Wprawdzie jej rozpoznanie niesie w sobie również informacje o działalności organu władzy, w tym również Prokuratora Generalnego i sądu rozpoznającego taką sprawę, to jednak zawiera w sobie przede wszystkim element prywatności.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.