Jak podkreśla KE w komunikacie, wniosek o dalszy przydział bezpłatnych uprawnień do emisji w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) dla polskiego sektora energetycznego po roku 2012 przyjęty został pod warunkiem dokonania pewnych zmian. Komisja podjęła swą decyzję na podstawie przepisów, które pozwalają niektórym państwom członkowskim na odstępstwo od ogólnej zasady stanowiącej, że z początkiem 2013 roku, sektor energetyczny musi kupować wszystkie swoje uprawnienia na aukcjach lub na rynku wtórnym.
KE przypomina, że na mocy zmienionej dyrektywy w sprawie handlu uprawnieniami do emisji1 przyjętej w 2009 roku, 10 państw członkowskich uzyskało możliwość wystąpienia o przejściowe odstępstwo od tej ogólnej zasady. We wrześniu 2011 roku osiem spośród tych państw członkowskich zgłosiło wnioski o przejściowy bezpłatny przydział dla ich sektora energetycznego. Komisja ocenia je zgodnie z zasadami i warunkami określonymi w dyrektywie.
Zmiany, do których dokonania Polska jest zobowiązana, dotyczą instalacji, które w przeciwnym razie nie mogą otrzymać bezpłatnych uprawnień, a także zagadnień technicznych zastosowanej metodyki przydziału. Zmiany te muszą być zgłoszone do końca 2012 roku. Komisja będzie pracować z Polską nad ich wdrożeniem.
Decyzja Komisji stanowi także, iż niektóre inwestycje zaproponowane przez Polskę, przede wszystkim dotyczące nowych mocy wytwarzania w oparciu o paliwa kopalne, nie mogą uzasadniać przydziału bezpłatnych uprawnień. Polska planuje przydzielić bezpłatne uprawnienia instalacjom dopiero po zakończeniu realizacji dopuszczalnych inwestycji modernizacyjnych.
Bezpłatny przydział dla elektrowni będzie zmniejszał się corocznie
Komisja zaaprobowała już wnioski Cypru, Estonii i Litwy oraz Bułgarii, Republiki Czeskiej i Rumunii. W sumie blisko 673 miliony uprawnień będzie przydzielonych bezpłatnie dla elektrowni w tych siedmiu państwach w okresie od 2013 do 2019 roku. Liczba ta będzie się zmniejszać co roku, aż osiągnie zero w roku 2020 (Tabela). Państwa członkowskie wprowadzą rygorystyczne zasady dotyczące monitorowania i egzekwowania, aby zapewnić, iż wartość ekonomiczna bezpłatnych uprawnień jest co najmniej odzwierciedlona, jeśli nie przekroczona, przez odpowiadającą jej wartość inwestycji modernizujących wytwarzanie energii elektrycznej.