Obecnie obowiązujące rozwiązania, które wpływają na obniżenie rachunków w gospodarstwach domowych będą stosowane jedynie do końca czerwca. Resort doszedł do wniosku, że choć należy stopniowo odchodzić od stosowania mechanizmów interwencyjnych, nagła rezygnacja z wszelkiego wsparcia mogłaby odbić się negatywnie zwłaszcza na najbardziej zagrożonych ubóstwem energetycznym.
- Rozważano alternatywne rozwiązanie problemu, w tym rezygnację z interwencji legislacyjnej, jednakże nie jest możliwe osiągnięcie celu w postaci zapewnienia wsparcia odbiorcom końcowym za pomocą innych środków niż zaproponowana ingerencja w obowiązujący system prawny - podkreślono w uzasadnieniu.
Zgodnie z projektem, mechanizmy osłonowe na rynku energii elektrycznej i paliw gazowych mają obowiązywać do końca 2024 r., a na rynku ciepła - również w pierwszej połowie 2025 r. W poniedziałek projekt został przyjęty przez Stały Komitet Rady Ministrów, o czym poinformował na platformie X szef Stałego Komitetu RM Maciej Berek.
Obecnie obowiązująca cena maksymalna energii elektrycznej dla gospodarstw domowych to 412 zł netto – bez VAT i akcyzy - za 1 MWh w przypadku odbiorców, którzy nie przekraczają wyznaczonych limitów (wynoszą w zależności od liczby dzieci oraz tego, czy w gospodarstwie znajdują się osoby niepełnosprawne ewentualnie czy odbiorca prowadzi gospodarstwo rolne wynoszą od 6/12 z 1,5 MWh do 6/12 z 2 MWh).
Bon energetyczny dla najbiedniejszych
Resort proponuje również wprowadzenie bonu energetycznego, czyli dodatkowego świadczenia dla gospodarstw domowych, których dochody nie przekraczają 2500 zł na osobę w gospodarstwie jednoosobowym albo 1700 zł na osobę w gospodarstwie wieloosobowym.
Stawki mają być zależne od dochodów i liczby osób w gospodarstwie domowym. Wysokość ma przedstawiać się następująco:
- 300 zł dla gospodarstwa domowego jednoosobowego;
- 400 zł gospodarstwa domowego składającego się z 2 do 3 osób;
- 500 zł, jeśli składa się z 4 do 5 osób;
- 600 zł, jeśli składa się z co najmniej 6 osób.
Z kolei gdy główne źródło ogrzewania danego gospodarstwa domowego jest zasilane energią elektryczną i jest wpisane lub zgłoszone do centralnej ewidencji emisyjności budynków, świadczenia zostaną przyznane w następujący sposób:
- 600 zł - gospodarstwo domowe jednoosobowe;
- 800 zł - jeśli składa się z 2 do 3 osób;
- 1000 zł - jeśli składa się z 4 do 5 osób;
- 1200 zł - jeśli składa się z co najmniej 6 osób.
Jednocześnie obowiązywać będzie tzw. zasada złotówka za złotówkę, co oznacza, iż bon energetyczny będzie przyznawany nawet po przekroczeniu kryterium dochodowego, a kwota bonu będzie pomniejszana o kwotę tego przekroczenia. Minimalna kwota wypłacanych bonów energetycznych będzie wynosić 20 zł. Poniżej 20 zł kwota bonu energetycznego nie będzie wypłacana. Świadczenie jest jednorazowe. Wniosek o wypłatę bonu energetycznego składa się odpowiednio do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy, w terminie do dnia 31 października 2024 r.
Resort podkreśla, że ustalone kryteria pozwolą objąć wsparciem różne grupy beneficjentów, którzy z różnych przyczyn mają trudności w pokrywaniu rachunków za energię elektryczną. Jak w przypadku dodatku osłonowego, bonem energetycznym zostaną objęci np. emeryci ze świadczeniem poniżej minimalnej emerytury czy emeryci i renciści ze świadczeniem równym najniższej emeryturze. Świadczenie ma pozwolić częściowo pokryć płatności z tytułu energii elektrycznej tym odbiorcom, którzy ze względu na niskie dochody są zagrożeni ubóstwem energetycznym, w zakresie, w jakim ubóstwo energetyczne pokrywa się z ubóstwem dochodowym.
- "Ceny (energii po uwolnieniu – PAP) będą akceptowalne dla wszystkich, a dla tych, dla których te ceny nie będą akceptowalne, będzie bon energetyczny (...) Przy rozdzielaniu bonu będzie kryterium dochodowe; będziemy to przeliczać na osobę w rodzinie, premiując jednoosobowe gospodarstwa, bo u seniorów wydatki na ciepło i energię stanowią nawet 70 proc. budżetu" – zapowiadała wcześniej cytowana przez PAP minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.
Czytaj też: Wsparcie dla odbiorców energii będzie, ale raczej nie w ramach specustaw
Nowe ceny maksymalne i zmiana taryf
Projekt wprowadza również przepisy przedłużające obowiązywanie ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych. Cena ta obowiązywać będzie w drugiej połowie 2024 r. i ma być ustalona na poziomie 500 zł/MWh. Za stosowanie ceny maksymalnej, przedsiębiorstwa energetyczne otrzymają rekompensaty. Zmianie ulegną również ceny taryf. Zakładanym efektem będzie obniżenie poziomu cen energii elektrycznej obowiązujących w taryfach dla gospodarstw domowych.
Wsparcie na rynku ciepła
Projektowana regulacja ma też na celu utrzymanie wsparcia dla gospodarstw domowych oraz podmiotów użyteczności publicznej przez pokrycie części należności odbiorców ciepła wobec przedsiębiorstw energetycznych prowadzących działalność niekoncesjonowaną i koncesjonowaną w zakresie wytwarzania ciepła wynikających ze wzrostu kosztów ogrzewania przez wyrównanie, w celu ograniczenia wzrostu opłat za ciepło na określonym poziomie. Projektowana zmiana przepisów zakłada przedłużenie działania mechanizmu maksymalnej ceny dostawy ciepła do 30 czerwca 2025 r., co stanowi powielenie rozwiązania już zastosowanego w ustawie z dnia 7 grudnia 2023 r. o zmianie ustaw w celu wsparcia odbiorców energii elektrycznej, paliw gazowych i ciepła.
Zamrożenie na razie do końca czerwca
Obecnie ceny energii, gazu oraz ciepła są zamrożone w ramach wprowadzonych przez poprzedni rząd tarcz antyinflacyjnych, które przedłużono pod koniec roku; przepisy wygasają w połowie roku.
Pod koniec 2023 r. uchwalono ustawę, która utrzymuje w I połowie 2024 r. dotychczasowe zasady ochrony określonych odbiorców energii elektrycznej, gazu i ciepła. Przepisy przewidują m.in. maksymalne ceny prądu dla gospodarstw domowych oraz małych i średnich firm. Utrzymano dotychczasową maksymalną cenę energii elektrycznej na poziomie 412 zł za MWh netto do określonego limitu zużycia. (is/PAP)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
