„Dolina Noteci” to marka, która istnieje na rynku od 20 lat. Jej właścicielem jest spółka DNP, która karmę mokrą dla zwierząt produkuje w zakładzie „Dolina Noteci” w Polanowie. Spółka od lat promuje markę „Dolina Noteci”, rozwija sieć dystrybucyjną, lokuje produkt w filmach i programach, wspomaga schroniska. Produkt zdobył liczne nagrody i wyróżnienie. 

W 2016 roku przedstawiciele spółki dowiedzieli się, że firma El Dorado Dystrybucja zajmująca się hurtową sprzedażą produktów zoologicznych zamierza rozpocząć sprzedaż suchej karmy dla zwierząt pod marką „Dolina Baryczy”. Także klienci detaliczni i hurtowi zaczęli kierować do niej zapytania czy nowa marka jest kolejną linią produktową „Doliny Noteci”, tyle, że przeznaczona dla karmy suchej. Spółka DNP wezwała więc konkurenta do zaprzestania używania oznaczenia "Dolina Baryczy". Bezskutecznie.

Producenci rejestrują i oprotestowują

Spółce El Dorado udało się uzyskać rejestrację wspólnotowego wzoru przemysłowego zwierającego element słowny „Dolina Baryczy” w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej w Alicante. Spółka DNP zakwestionowała rejestrację tego wzoru, jednak organ rejestrowy odrzucił wniosek z powodu nie przetłumaczenia dokumentów załączonych do wniosku. 

Jednocześnie spółka DNP zgłosiła i uzyskała rejestrację znaków towarowych UE "Dolina Noteci i Premium" oraz "Dolina Noteci Bilologically Appropriate Safety Food". Sprzeciw konkurenta złożony z uwagi na wcześniejszą rejestrację wzorów wspólnotowych "Dolina Baryczy" również został odrzucony, gdyż Urząd EUIPO uznał, że wzory przemysłowe nie kwalifikują się od używania w obrocie jako znaki towarowe.

Obaj producenci starli się też przed Urzędem Patentowym Rzeczpospolitej Polskiej, gdzie El Dorado zgłosiło oznaczenie słowne "Dolina Baryczy". Urząd 7 marca 2017 r. odmówił rejestracji. Wskazał,
że oznaczenie to nie posiada dostatecznych znamion odróżniających, które pozwalają na zindywidualizowanie źródła pochodzenia towarów. Oznaczenie to ma charakter informacyjny, wskazując na region geograficzny, a nie na konkretne przedsiębiorstwo.

Odmiennie natomiast Urząd Patentowy ocenił znak słowny "Dolina Noteci". Stwierdził, że jest to znak towarowy posiadający zdolność odróżniającą pochodzenie określonego towaru (karmy mokrej) na rynku od konkretnego przedsiębiorstwa. 7 kwietnia 2017 r. udzielił mu prawa ochronnego.

Czytaj też: Sąd: Anna Zaradna to nie Jan Niezbędny >

Firma chce ustalenia przez sąd

El Dorado złożyło do lubelskiego sądu okręgowego powództwa w trybie art. 189 kpc o ustalenie, że oferowanie przez nią, reklamowanie, wprowadzanie do obrotu, sprzedaż i import i eksport karmy dla zwierząt w opakowaniu oznaczonym słownie "Dolina Baryczy" nie narusza praw ochronnych spółki DNP w Polanowie do znaków towarowych słowno-graficznych zawierających element słowny "Dolina Noteci".

Zobacz procedurę w LEX: Wytoczenie powództwa o ustalenie prawa lub stosunku prawnego >

Spółka domagała się także ustalenia, że pozwanej nie przysługuje przeciwko powódce roszczenia z tytułu popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji o zaniechanie używania oznaczenia "Dolina Baryczy".

 

Dolina Baryczy przegrała

Sąd Okręgowy w Lublinie oddalił roszczenie spółki. Stwierdził, że nie posiada ona interesu prawnego w wytoczeniu powództw w trybie art. 189 kpc, a nadto dopuściła się naruszenia praw wyłącznych pozwanej do zarejestrowanych znaków towarowych słownych lub słowno-graficznych "Dolina Noteci".

Czytaj w LEX: Systemy prawne ochrony oznaczeń geograficznych produktów rolnych i środków spożywczych >

Sąd uzasadnił, że brak interesu prawnego powódki wynika z możliwości dochodzenia swoich praw w innym trybie, przed wyspecjalizowanym i szczególnym sądem Sąd Unijnych Znaków Towarowych i Wzorów Wspólnotowych w Warszawie, który jest trybem wyłącznym.

Sąd stwierdził ponadto, że spółka El Dorado nie wykazała przesłanek uzasadniających uwzględnienie żądania ustalenia prawa. Wprost przeciwnie - reklamowanie, wprowadzanie do obrotu karmy dla zwierząt w opakowaniu oznaczonym słownie "Dolina Baryczy" narusza prawa ochronne spółki DNP.

Bezprawne wykorzystanie renomy produktu

W ocenie sądu producent „Doliny Baryczy” dopuścił się też czynu nieuczciwej konkurencji poprzez wprowadzenie w błąd co do pochodzenia towarów, jak i bezprawnego wykorzystania renomy produktu.

Sąd podniósł, że oba produkty dotyczą karmy dla zwierząt. Dominującym elementem słownym obu oznaczeń jest wyraz „Dolina”, który sugeruje podobieństwo i pochodzenie znaków od jednego przedsiębiorstwa, jako linia produktów ze sobą związanych. Produkt „Dolina Baryczy” może być więc postrzegany jako kolejna marka wypuszczona przez producenta „Doliny Noteci”. Tym bardziej, jak przesadził Urząd Patentowy RP, znak towarowy Dolina Noteci” posiada zdolność odróżniającą dla towarów czyli karmy do zwierząt.

Spółka miała interes prawny, ale nie uwodniła przesłanek

Sąd Apelacyjny w Lublinie utrzymał wyrok w mocy, choć odmiennie ocenił przyjęty przez sąd pierwszej instancji brak interesu prawnego powodowej spółki w zakresie żądań objętych pozwem. Sąd wskazał, że spółka swoich roszczeń nie wywodziła z praw wyłącznych do unijnego znaku towarowego - jak przyjął sąd pierwszej instancji (a wtedy rzeczywiście powinna wszcząć postępowanie przed sądem wyspecjalizowanym), ale znaku towarowego. Nie wykazała jednak przesłanek uzasadniających żądanie.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 9 lipca 2019 r., sygn. akt I AGa 171/18