Na podstawie ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (art. 19 ust. 2b) minister zdrowia wydał obwieszczenie z 9 października 2023 r. w sprawie wykazu szczepień ochronnych przeprowadzanych w aptece, które mogą być w całości lub w części finansowane ze środków publicznych.

 

Grypa, pneumokoki – szczepienia w aptece od 1 listopada

Uprawniony farmaceuta, po przebytym szkoleniu, może od 1 listopada zaszczepić w aptece, która podpisze umowę z NFZ:

  • przeciw grypie – osoby, które skończyły 65 lat, w schemacie jednodawkowym realizowanym cyklicznie w każdym sezonie jesienno-zimowym;
  • przeciw pneumokokom – osoby, które skończyły 65 lat, w schemacie jednodawkowym.

 

Szczepienia w aptece na Covid-19 – od 1 grudnia

Natomiast od 1 grudnia w aptece, tylko osoby dorosłe, po ukończeniu 18 lat, będą mogły zaszczepić się przeciwko Covid-19.

Dr hab. n. med. prof. UMP Agnieszka Neumann-Podczaska, koordynator Ministerialnego Pilotażu Przeglądów Lekowych, podkreśla, że to bardzo ważny krok. – Obwieszczenie MZ w sprawie szczepień w aptece wskazuje, że już nie ma od tego odwrotu. To bardzo ważne – mówi. Jednocześnie zwraca uwagę, że prawdopodobnie ten sezon, szczególnie jeśli chodzi o szczepienia na grypę, będzie stracony, gdyż cała procedura podpisywania umów z NFZ przez apteki na wykonywanie szczepień może potrwać. – Może być tak, że dopiero od grudnia niektóre apteki takie szczepienia będą wykonywały.

Czytaj także na Prawo.pl: Farmaceuci biorą przeglądy lekowe we własne ręce

 

Umowy na szczepienia podpisane będą za późno

Apteki mogą składać wnioski do NFZ o zawarcie umowy dopiero od 2 listopada. Jeśli apteka złoży wniosek do 14 grudnia, umowa będzie podpisana jeszcze w tym roku. Jednak jeśli wniosek do NFZ wpłynie po 15 grudnia, umowa będzie podpisana dopiero w 2024 r. Wnioski można składać w trybie ciągłym, przez cały rok.

– Niezrozumiała jest ta opieszałość i tak późne wprowadzenie nowych przepisów. Szczepienia na grypę zazwyczaj wykonujemy we wrześniu-październiku, w grudniu są to pojedyncze przypadki – mówi Łukasz Pietrzak, farmaceuta i kierownik jednej z sieciowych aptek w Warszawie. Zwraca też uwagę na bardzo złożony proces wnioskowania o umowę. – Zasady wypełniania licznej dokumentacji są dość zawiłe i niejasne, bardzo czasochłonne. Tymczasem, gdy apteki szczepiły w pandemii i stanie zagrożenia epidemicznego, trzeba było wypełnić dwa krótkie dokumenty – dodaje. Skomplikowany proces wnioskowania o umowę także może wpłynąć na opóźnienia w finalizowaniu umów przez apteki.

Zobacz procedurę: Przeprowadzanie i dokumentowanie zalecanych szczepień ochronnych >

 

Szerszy katalog szczepień i grup osób uprawnionych

Łukasz Pietrzak zwraca uwagę, że szczepienie na pneumokoki dla osób po 65. r. ż. może odbywać się sporadycznie. – Jeszcze nie miałem pytania od pacjenta o to szczepienie. Zdecydowanie częściej na pneumokoki szczepi się dzieci. Natomiast jest bardzo dużo pytań o szczepienia na Covid-19 – mówi.

Na razie nie wiadomo jednak, jak na Covid-19 się zaszczepić.

Prof. Agnieszka Neumann-Podczaska jest zdania, że powoli katalog grup, które będą mogły zaszczepić się w aptece, jak też rodzaju szczepień tam dostępnych będzie się rozrastał. – Na pewno dobrze byłoby dążyć do tego, by farmaceuta mógł szczepić osoby dorosłe, nie tylko te po 65. r. ż. Jednak sądzę, że obwieszczenie MZ z czasem będzie poszerzane – mówi.

Czytaj też w LEX: Warunki wykonywania i zasady finansowania szczepień przeciwko grypie >

 

E-recepta na szczepionkę

Uprawnieni pacjenci będą mogli zaszczepić się w aptece, która podpisze umowę z NFZ. Samo szczepienie będzie bezpłatne, ale jeśli pacjent po 65. r. ż. będzie także chciał otrzymać bezpłatną szczepionkę np. na grypę, będzie musiał mieć wystawioną na nią receptę lekarską z zaznaczeniem odpowiedniej zniżki dla seniora. – Farmaceuta będzie mógł wystawić takiemu pacjentowi receptę farmaceutyczną, ale będzie ona pełnopłatna – zaznacza Łukasz Pietrzak. Trzeba zatem pamiętać, że przed udaniem się na bezpłatne szczepienie do apteki, najpierw trzeba uzyskać od lekarza receptę na szczepionkę.

Czytaj też w LEX: Komitet ds. Bezpieczeństwa Zdrowia jako unijny organ planowania zapobiegania poważnym transgranicznym zagrożeniom zdrowia w państwach Unii Europejskiej >