Zespół do spraw suplementów diety, który działa w ramach Głównego Inspektoratu Sanitarnego, stwierdził szkodliwość tej rośliny dla zdrowia ludzi. Właśnie ukazał się projekt zmiany rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie substancji wzbogacających dodawanych do żywności. Do wykazu substancji zakazanych w produkcji środków spożywczych dodano ziele glistnika (Chelidonium majus L.).

Długa lista działań niepożądanych 

Glistnik – jaskółcze ziele to popularna roślina, rośnie w lasach i na polach, a w  miastach w parkach i na trawnikach. Wyroby z glistnika w medycynie tradycyjnej od wieków są stosowane w terapii dolegliwości przewodu pokarmowego, szczególnie będących wynikiem problemów w obrębie dróg żółciowych. Równie często aplikowane są na problemy skórne. Poza tym reklamowane są jako środki o działaniu uspokajającym (ułatwiają zasypianie), hipotensyjnym, przeciwbólowym, przeciwzapalnym, hepatoochronnym, antyalergicznym, znieczulającym, moczopędnym i przeciwobrzękowym, a nawet przypisuje się działanie antynowotworowe.  Co więcej, badania naukowe potwierdziły jego zdrowotne działania.

Poza substancjami, które mogą pozytywnie wpływać na zdrowie, jaskółcze ziele ma równie długą listę działań niepożądanych, zwłaszcza przy nieprawidłowym stosowaniu. Do najczęstszych należą dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, biegunka, bóle brzucha i niestrawność. W większych dawkach mogą wystąpić skurcze przewodu pokarmowego, pieczenie w jamie ustnej, zawroty głowy, a nawet zaburzenia świadomości. W skrajnych przypadkach, przy ciężkim zatruciu, może dojść do spadku ciśnienia, zaburzeń rytmu serca, utraty przytomności, a nawet śpiączki. Glistnik jest toksyczny i może powodować uszkodzenie wątroby.

Więcej szkody niż pożytku

Prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, w ogłoszeniu z 4 sierpnia 2010 r. stwierdził, że „nie poleca się stosowania produktów leczniczych zawierających ten surowiec roślinny. Ryzyko stosowania surowca do celów leczniczych przeważa nad znikomą korzyścią terapeutyczną”. Decyzję o zakazie stosowana glistnika w suplementach diety podjęła również Europejska Agencja Leków (EMEA). Chelidonium maius trafił na europejską listę ziół, których ryzyko stosowania przekracza akceptowane korzyści lecznicze. A teraz będzie zakazana w Polsce.

– W związku z tym zachodzi konieczność dodania jej do wykazu w celu zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego konsumentów. W wyniku dodania ziela glistnika do wykazu będzie on zakazany w produkcji środków spożywczych. Przyjęcie takiego rozwiązania jest odpowiednie i konieczne do osiągnięcia celu, jakim jest ochrona zdrowia konsumentów – argumentuje ustawodawca.

Produkty do wycofania 

W obrocie jest szereg substancji na bazie tej rośliny: maści, ekstrakty, susz czy olejki. Zgodnie z rozporządzeniem nowe regulacje będą  stosowane przy weryfikacji powiadomień o wprowadzeniu po raz pierwszy do obrotu środków spożywczych na bazie glistnika.

Planuje się, że projektowane rozporządzenie wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, czyli pod koniec sierpnia. Przewiduje się jednak, że środki spożywcze zawierające ziele glistnika wprowadzone do obrotu przed dniem wejścia w życie rozporządzenia mogą pozostawać w obrocie, ale nie dłużej niż przez 30 dni od dnia wejścia w życie rozporządzenia.

– Krótki okres na wycofanie z obrotu produktów niespełniających wymagań określonych w projektowanym rozporządzeniu jest uzasadniony ze względu na bezpieczeństwo dla zdrowia konsumentów – czytamy  w rozporządzeniu.

MZ przyznaje, że te przepisy będą miało wpływ na sektor mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw oraz na konkurencyjność gospodarki, ponieważ wprowadza zakaz stosowania w środkach spożywczych Chelidonium majus L.

– Należy wskazać, że nie ma możliwości podjęcia alternatywnych w stosunku do projektowanego rozporządzenia środków umożliwiających osiągnięcie zamierzonego celu – uzasadnia MZ. 

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.